Ίσως θα πρέπει να προσθέσουμε τις οδοντόβουρτσες στην «ανθοδέσμη» που φέρνουμε σε φίλους και μέλη της οικογένειάς μας στο νοσοκομείο, αλλά και να φροντίσουμε να πάρουμε μία μαζί μας, αν καταλήξουμε εκεί εμείς οι ίδιοι. Και αυτό καθώς νέα έρευνα υπό την ηγεσία του Χάρβαρντ που δημοσιεύθηκε online στο JAMA Internal Medicine δείχνει ότι οι βαριά άρρωστοι ασθενείς που νοσηλεύονται σε νοσοκομείο έχουν πολύ λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν νοσοκομειακή πνευμονία, εάν τα δόντια τους βουρτσίζονται δύο φορές την ημέρα.
Γιατί το βούρτσισμα των δοντιών να κάνει κάποια διαφορά;
«Είναι λογικό ότι το βούρτσισμα των δοντιών απομακρύνει τα βακτήρια που μπορούν να οδηγήσουν σε τόσα άσχημα αποτελέσματα», λέει ο Δρ Tien Jiang, καθηγητής πολιτικής στοματικής υγείας και επιδημιολογίας στην Οδοντιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, ο οποίος δεν συμμετείχε στη νέα έρευνα. «Η πλάκα στα δόντια είναι τόσο κολλώδης που το ξέπλυμα από μόνο του δεν μπορεί να απομακρύνει αποτελεσματικά τα βακτήρια. Μόνο το βούρτσισμα των δοντιών μπορεί να το κάνει».
Η πνευμονία, ωστόσο, συγκαταλέγεται σταθερά μεταξύ των κυριότερων λοιμώξεων που αναπτύσσουν οι ασθενείς κατά τη διάρκεια της νοσηλείας τους. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Έρευνας και Ποιότητας της Υγείας, κάθε χρόνο περισσότεροι από 633.000 Αμερικανοί που πηγαίνουν στο νοσοκομείο για άλλα θέματα υγείας καταλήγουν να νοσήσουν από πνευμονία. Οι αεροφόροι σάκοι (κυψελίδες) στον έναν ή και στους δύο πνεύμονες γεμίζουν με υγρό προκαλώντας βήχα, πυρετό, ρίγη και δυσκολία στην αναπνοή. Σχεδόν το 8% των ατόμων που αναπτύσσουν νοσοκομειακή πνευμονία πεθαίνουν από αυτήν.
Πώς έγινε η μελέτη;
Οι ερευνητές εξέτασαν 15 τυχαιοποιημένες μελέτες που περιλάμβαναν σχεδόν 2.800 ασθενείς. Όλες οι μελέτες συνέκριναν τα αποτελέσματα μεταξύ των βαριά ασθενών που νοσηλεύονταν σε νοσοκομείο και είχαν καθημερινό βούρτσισμα των δοντιών με εκείνους που δεν είχαν.
Οι 14 από τις μελέτες διεξήχθησαν σε ΜΕΘ, 13 αφορούσαν ασθενείς που έπρεπε να βρίσκονται σε αναπνευστήρα, 11 χρησιμοποίησαν ένα αντισηπτικό ξέπλυμα που ονομάζεται γλυκονική χλωρεξιδίνη για όλους τους ασθενείς: εκείνους που υποβλήθηκαν σε βούρτσισμα των δοντιών και εκείνους που δεν υποβλήθηκαν.
Ποια ήταν τα ευρήματα;
Τα ευρήματα ήταν συναρπαστικά και θα πρέπει να ωθήσουν τις προσπάθειες για την τυποποίηση του καθαρισμού των δοντιών δύο φορές την ημέρα για όλους τους νοσηλευόμενους ασθενείς, λέει ο Δρ Jiang.
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη στους οποίους είχε ανατεθεί τυχαία να βουρτσίζουν τα δόντια τους δύο φορές την ημέρα είχαν 33% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν νοσοκομειακή πνευμονία. Τα αποτελέσματα αυτά μεγεθύνονταν για τους ανθρώπους με αναπνευστήρα, οι οποίοι χρειάζονταν αυτή την επεμβατική αναπνευστική βοήθεια για λιγότερο χρόνο εάν τα δόντια τους βουρτσίζονταν.
Συνολικά, οι συμμετέχοντες στη μελέτη είχαν 19% λιγότερες πιθανότητες να πεθάνουν στη ΜΕΘ -και ήταν σε θέση να βγουν από την εντατική φροντίδα γρηγορότερα - με την από του στόματος αγωγή δύο φορές την ημέρα.
Ο χρόνος παραμονής των ασθενών στο νοσοκομείο ή το αν έλαβαν αντιβιοτική αγωγή όσο βρίσκονταν εκεί δεν φαίνεται να επηρέασε τα ποσοστά πνευμονίας. Επίσης, το βούρτσισμα των δοντιών τρεις ή περισσότερες φορές την ημέρα δεν μεταφράστηκε σε πρόσθετα οφέλη σε σχέση με το βούρτσισμα δύο φορές την ημέρα.
Ποια ήταν τα δυνατά σημεία και οι περιορισμοί της μελέτης;
Ένα σημαντικό πλεονέκτημα ήταν η συγκέντρωση ετών μικρότερων μελετών σε μια μεγαλύτερη ανάλυση - κάτι ιδιαίτερα ασυνήθιστο στην οδοντιατρική, λέει ο Δρ Jiang. «Από οδοντιατρική άποψη, το να έχεις 15 τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες είναι τεράστιο. Είναι πολύ δύσκολο να συγκεντρωθεί ένας τόσο μεγάλος πληθυσμός στην οδοντιατρική με τόσο υψηλό επίπεδο αποδείξεων», λέει.
Πώς ακριβώς μπορεί το βούρτσισμα των δοντιών να αποτρέψει τη νοσοκομειακή πνευμονία;
Δεν είναι περίπλοκο. Η πνευμονία σε νοσηλευόμενους ασθενείς προέρχεται συχνά από την εισπνοή μικροβίων στο στόμα - μικροβίων που αριθμούν περισσότερα από 700 διαφορετικά είδη, συμπεριλαμβανομένων βακτηρίων, μυκήτων, ιών και άλλων μικροβίων.
Η προοπτική αυτή διαφαίνεται μεγαλύτερη για τους ασθενείς που υποβάλλονται σε αναπνευστική αναπνοή, καθώς ο αναπνευστικός σωλήνας που εισάγεται στο λαιμό μπορεί να μεταφέρει τα βακτήρια πιο κάτω στον αεραγωγό. «Οι αεριζόμενοι ασθενείς χάνουν τον κανονικό τρόπο απομάκρυνσης ορισμένων από αυτά τα βακτήρια», σημειώνει ο Δρ Jiang. «Χωρίς αυτόν τον αναπνευστήρα, μπορούμε να τα σαρώσουμε από τους ανώτερους αεραγωγούς μας».
Πόση σημασία έχει το βούρτσισμα των δοντιών αν δεν είστε νοσηλευόμενοι;
Σε περίπτωση που νομίζετε ότι τα ευρήματα της μελέτης αφορούν μόνο τα άτομα που βρίσκονται στο νοσοκομείο, ξανασκεφτείτε το. Αντίθετα, αυτό δείχνει πόσο ζωτικής σημασίας είναι για όλους να φροντίζουν τα δόντια και τα ούλα τους.
Περίπου 300 ασθένειες και παθήσεις συνδέονται με κάποιο τρόπο με τη στοματική υγεία. Η κακή στοματική υγεία πυροδοτεί ορισμένα προβλήματα υγείας και επιδεινώνει άλλα. Οι άνθρωποι με ασθένεια των ούλων και απώλεια δοντιών, για παράδειγμα, έχουν υψηλότερα ποσοστά καρδιακών προσβολών. Και τα άτομα με μη ελεγχόμενη νόσο των ούλων συνήθως δυσκολεύονται περισσότερο να ελέγξουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Πηγή: Harvard