Έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Nature παρέχει νέα δεδομένα για τις ανθρώπινες ασθένειες μελετώντας πώς οι σπάνιες αλλαγές στα γονίδια επηρεάζουν τις πρωτεΐνες που βρίσκονται στο ανθρώπινο αίμα και οι οποίες ονομάζονται πρωτεΐνες πλάσματος. Τα ευρήματα αποκάλυψαν χιλιάδες συσχετίσεις που δεν είχαν ταυτοποιηθεί ποτέ πριν από αυτές τις σπάνιες γενετικές παραλλαγές και τις πρωτεΐνες του πλάσματος, η βάση των οποίων θα ενημερώσει τις μελλοντικές ερευνητικές και θεραπευτικές προσεγγίσεις ανακάλυψης φαρμάκων. Αυτή η μελέτη χρησιμοποίησε δεδομένα από περισσότερα από 50.000 άτομα στη Biobank του Ηνωμένου Βασιλείου, καθιστώντας τη τη μεγαλύτερη μελέτη του είδους της μέχρι σήμερα.
Οι πρωτεΐνες είναι οι λειτουργικές μονάδες των κυττάρων και παίζουν κρίσιμους ρόλους σε όλο το σώμα. Η αφθονία και η λειτουργία τους ελέγχονται αυστηρά από γονίδια που περιέχονται στα χρωμοσώματα. Επομένως, τα φάρμακα που στοχεύουν γονίδια ή πρωτεΐνες που συνδέονται με την ανθρώπινη ασθένεια είναι πολύ πιο πιθανό να αποδώσουν κλινικά σημαντικά αποτελέσματα και όσο περισσότερο κατανοήσουμε πώς η γενετική διαφοροποίηση μπορεί να επηρεάσει τις πρωτεΐνες, τόσο πιο στοχευμένες μπορεί να είναι οι προσπάθειες ανακάλυψης και ανάπτυξης φαρμάκων.
Σε αυτήν την πρωτοποριακή μελέτη, οι ερευνητές της AstraZeneca μελέτησαν τις επιδράσεις σπάνιων γενετικών παραλλαγών σε περισσότερες από 3.000 πρωτεΐνες στο σώμα. Σε σύγκριση με τις κοινές γενετικές παραλλαγές, οι σπάνιες παραλλαγές προσφέρουν ισχυρότερα στοιχεία και μοναδικές γνώσεις για τις άμεσες σχέσεις μεταξύ γονιδίων, πρωτεϊνών και του ρόλου τους στην ασθένεια.
Το «μυστικό» με τις πρωτεΐνες
Η ερευνητική ομάδα εντόπισε περισσότερους από 4.400 σημαντικούς «τόπους ποσοτικών χαρακτηριστικών πρωτεϊνών» – παραλλαγές γονιδίων που σχετίζονται με τη λειτουργία πρωτεϊνών που είναι απαραίτητη για την υγεία. Πάνω από τα τρία τέταρτα αυτών των σχέσεων δεν είχαν εντοπιστεί ποτέ και παρέχουν πρόσθετες πληροφορίες σε μια συνοδευτική εμβληματική μελέτη που αναλύει κοινές παραλλαγές σε μια παρόμοια κοόρτη της UK Biobank. Με τον εντοπισμό αυτών των νέων συσχετίσεων, τα ευρήματα αυτής της μελέτης ενισχύουν την ικανότητα των ειδικών να αποκρυπτογραφούν τους μηχανισμούς της νόσου και να εντοπίζουν νέους στόχους για την ανακάλυψη φαρμάκων, αυξάνοντας έτσι την πιθανότητα επιτυχίας στην πρώιμη ανάπτυξη φαρμάκων.
Ο Slavé Petrovski, Αντιπρόεδρος του Κέντρου Γονιδιωματικής Έρευνας, Discovery Sciences, R&D, AstraZeneca, δήλωσε σχετικά: «Για να αντιμετωπίσουμε με επιτυχία μια ασθένεια, επωφελούμαστε από την κατανόηση της υποκείμενης μοριακής αιτίας. Αυτή η έρευνα ανοίγει νέους δρόμους αναδεικνύοντας τις συνδέσεις μεταξύ γενετικών παραλλαγών και πρωτεϊνών που δεν έχουμε ξαναδεί. Είμαστε περήφανοι που μοιραζόμαστε τα δεδομένα μας σχετικά με αυτές τις νέες συνδέσεις με την ευρύτερη παγκόσμια επιστημονική κοινότητα για να ενθαρρύνουμε την επιστημονική πρόοδο και να ενισχύσουμε την ικανότητά μας να υποστηρίζουμε μελλοντική έρευνα που ωφελεί άμεσα την ανθρώπινη υγεία με βιώσιμο τρόπο».
Η AstraZeneca εφαρμόζει τώρα αυτές τις γνώσεις για την περαιτέρω επιστημονική κατανόηση των μηχανισμών ασθενειών, των πιθανών επιπτώσεων φαρμάκων εκτός στόχου, της ταυτοποίησης νέων, της ανακάλυψης βιοδεικτών, μεταξύ άλλων εφαρμογών για την επιτάχυνση της ανακάλυψης και ανάπτυξης φαρμάκων στο πλαίσιο της Ε&Α. Για να διασφαλίσει ότι αυτά τα σημαντικά νέα ευρήματα έχουν τη δυνατότητα να ωφελήσουν όσο το δυνατόν περισσότερους ασθενείς και να ενημερώσουν τη συλλογική, μελλοντική έρευνα, η AstraZeneca δημοσίευσε όλα τα συνοπτικά στατιστικά στοιχεία από αυτήν την έρευνα στην πύλη ανοιχτής πρόσβασης, AZPheWAS.com . Αυτά τα δεδομένα έχουν ανοιχτή πρόσβαση σε ακαδημαϊκούς και ερευνητές σε όλο τον κόσμο.