Μία από τις μεγάλες ανησυχίες σχετικά με το Ozempic και το Saxenda είναι η αδιάκριτη χρήση τους σε άτομα που δεν τα χρειάζονται πραγματικά.
Ο José Manuel García, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ισπανικής Ομοσπονδίας Διαβήτη (FEDE), είναι κατηγορηματικός: «Δεν πρόκειται για την απώλεια δύο ή τριών κιλών. Είναι ένα όπλο κατά της παχυσαρκίας και του διαβήτη. Για τους ασθενείς». Η σφοδρότητα των λόγων του οφείλεται στο γεγονός ότι η χρήση τους έγινε δημοφιλής μέσω των κοινωνικών δικτύων μήνες πριν από το καλοκαίρι και στη συνέχεια υπήρξε διακοπή των αποθεμάτων και έλλειψή τους.
«Στην πραγματικότητα, η κατάσταση γίνεται όλο και χειρότερη, διότι δεν είναι μόνο το Ozempic, το Saxenda (λιραγλουτίδη) είναι επίσης εκτός αποθέματος. Έχουμε πρόβλημα ελλείψεων», λέει η Olga González, επικεφαλής του τμήματος ενδοκρινολογίας στο νοσοκομείο Gregorio Marañón της Μαδρίτης.
Και τονίζει ότι «δεν έχει σχεδιαστεί για ελαφρώς υπέρβαρους ασθενείς, οι οποίοι θα πρέπει να τροποποιήσουν τον τρόπο ζωής τους. Σε ορισμένες ιδιωτικές κλινικές χρησιμοποιείται για ανθρώπους που θέλουν να χάσουν έξι κιλά, αλλά αυτό δεν είναι το σωστό. Το φάρμακο θα πρέπει να προορίζεται για άτομα με παχυσαρκία, η οποία είναι μια πολύ σοβαρή ασθένεια».
Η Clotilde Vázquez, επικεφαλής του Τμήματος Ενδοκρινολογίας και Διατροφής στο Fundación Jiménez Díaz (FJD) είναι επίσης κατηγορηματική: «Με βάση τα όσα έχουν συμβεί, πιστεύουμε ότι η συνταγογράφηση φαρμάκων για την παχυσαρκία θα πρέπει, τουλάχιστον αρχικά, να περιορίζεται σε μονάδες παχυσαρκίας ή σε πολύ συγκεκριμένες καταστάσεις. Πρέπει να αποφύγουμε αυτή την κατάσταση».
Διότι, όπως εξηγεί ο επικεφαλής του FJD, «αυτή τη στιγμή, με έναν αριθμό μέλους, το φάρμακο μπορεί να συνταγογραφηθεί. Πιστεύω ότι η χρήση του έχει ευτελιστεί, ενίοτε υποδεικνύοντάς το για να χάσει κανείς μερικά κιλά, και αυτό έχει επιπτώσεις στη θεραπεία ασθενών με πολύ σοβαρά προβλήματα, όπως η παχυσαρκία ή ο διαβήτης».
Στην πραγματικότητα, ο τίτλος και μόνο του εγγράφου του Ισπανικού Οργανισμού Φαρμάκων και Προϊόντων Υγείας (Aemps) που ρυθμίζει τη χρήση του είναι αρκετά περιγραφικός του σκοπού του: «Έκθεση θεραπευτικής τοποθέτησης για τη σεμαγλουτίδη (Wegovy) ως συμπλήρωμα μιας δίαιτας χαμηλών θερμίδων και αυξημένης σωματικής δραστηριότητας για τον έλεγχο του βάρους, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας βάρους και της διατήρησης του βάρους, σε ενήλικες με παχυσαρκία ή υπέρβαρο και συναφείς συννοσηρότητες».
Διευκρινίζει ότι η συνταγογράφησή του θα περιορίζεται σε «ενήλικες που είναι παχύσαρκοι (30 kg/m2) ή υπέρβαροι (27 kg/m2 έως <30 kg/m2) με παρουσία τουλάχιστον μίας συννοσηρότητας σχετιζόμενης με το βάρος, όπως διαταραγμένη γλυκαιμία (προδιαβήτης ή ΣΔ2), υπέρταση, δυσλιπιδαιμία, αποφρακτική άπνοια ύπνου ή καρδιαγγειακή νόσο».
Ένα από τα εμπόδια στην Ισπανία είναι ότι δεν χρηματοδοτείται για το σκοπό αυτό. «Αυτό θα πρέπει να επανεξεταστεί, διότι οι παχύσαρκοι ασθενείς το χρειάζονται. Και δεν μπορούν όλοι να αντέξουν το κόστος, περίπου 300 ευρώ το μήνα», λέει ο Cristóbal Morales, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Ισπανικής Εταιρείας Παχυσαρκίας (Seedo). «Στην Ισπανία δεν υπάρχει επί του παρόντος καμία χρηματοδότηση για κανένα φάρμακο για την παχυσαρκία», καταγγέλλει ο González.
Ο Morales υπενθυμίζει τους βασικούς κανόνες για το πώς λειτουργεί το GLP-1. «Έχουν αποτέλεσμα εάν συνοδεύονται από αλλαγή των συνηθειών. Μια ισορροπημένη διατροφή, όχι μια δίαιτα, και τακτική άσκηση. Διαφορετικά, δεν λειτουργούν. Πρόκειται για μια ριζική αλλαγή του τρόπου ζωής. Σε πολλές περιπτώσεις, η παχυσαρκία δεν οφείλεται στον ασθενή, οπότε πρέπει να του δώσουμε τα εργαλεία που χρειάζεται».
Ο εκπρόσωπος των διαβητικών ασθενών το πιστοποιεί. «Για τους ανθρώπους που έχουν δοκιμάσει τα πάντα χωρίς επιτυχία, αυτή είναι μια πολύ σημαντική λύση. Αν δείτε ότι τα αποτελέσματα διατηρούνται, τρώτε καλύτερα και αθλείστε περισσότερο. Στο τέλος, αισθάνεστε καλύτερα. Έτσι, ωφελείται και η ψυχική υγεία».
