Λέγεται ότι για τον Πλάτωνα ήταν λιχουδιά. Λέγεται ότι την αποκαλούσε «τροφή των αθλητών». Ήταν επίσης η τροφή των φιλοσόφων. Πρόκειται για το σύκο. Πέρασαν αιώνες και αιώνες και υπάρχουν πολλοί ουρανίσκοι που έχουν καταλάβει τα λόγια του Πλάτωνα για αυτή την τροφή, η οποία, όπως κάθε φθινόπωρο από τότε, επιστρέφει για την απόλαυση όλων.
«Πρόκειται για ένα φρούτο με ενδιαφέρον διατροφικό προφίλ λόγω της περιεκτικότητάς του σε φυτικές ίνες, βιταμίνες και μέταλλα», λέει η María Riestra Fernández, μέλος της Διαχειριστικής Επιτροπής του Τομέα Διατροφής της Ισπανικής Εταιρείας Ενδοκρινολογίας και Διατροφής (SEEN). Η ειδικός αναφέρει ότι σε 100 γραμμάρια φρέσκων σύκων περιέχονται περίπου 65 έως 70 χιλιοθερμίδες- 15-20 γραμμάρια υδατανθράκων και 3 γραμμάρια διαιτητικών ινών.
Επιπλέον, «αποτελούν μέτρια πηγή μικροθρεπτικών συστατικών, όπως κάλιο (230 mg), ασβέστιο (35 mg), μαγνήσιο (17 mg) και μικρές ποσότητες βιταμινών, όπως βιταμίνη Α, βιταμίνη C και φυλλικό οξύ», αναφέρει η Riestra, η οποία προσθέτει ότι τα σύκα περιέχουν αντιοξειδωτικά, κυρίως πολυφαινόλες, τα οποία μπορεί να έχουν οφέλη στην προστασία από οξειδωτικές βλάβες.
Πέντε οφέλη από την κατανάλωση σύκων
Η διατροφολόγος που μίλησε στο CuídatePlus υπεισέρχεται σε περισσότερες λεπτομέρειες και επισημαίνει τα πέντε βασικά οφέλη της κατανάλωσης σύκων:
- Πλούσια σε φυτικές ίνες. Το φρούτο αυτό αποτελεί σημαντική πηγή διαλυτών και αδιάλυτων φυτικών ινών, οι οποίες προάγουν την υγεία του πεπτικού συστήματος, βελτιώνοντας την εντερική διέλευση και προλαμβάνοντας τη δυσκοιλιότητα. Επιπλέον, οι διαλυτές φυτικές ίνες συμβάλλουν στον έλεγχο των επιπέδων χοληστερόλης στο αίμα.
- Αντιοξειδωτική δράση. Η περιεκτικότητα των σύκων σε πολυφαινόλες και φλαβονοειδή τους προσδίδει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, οι οποίες θα μπορούσαν να προστατεύσουν τα κύτταρα από οξειδωτικές βλάβες και να συμβάλουν στην πρόληψη χρόνιων ασθενειών, όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις.
- Πηγή ανόργανων συστατικών. Το τρόφιμο αυτό είναι πλούσιο σε κάλιο, το οποίο συμβάλλει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και της ισορροπίας των ηλεκτρολυτών. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό σε ασθενείς με υψηλή αρτηριακή πίεση ή καρδιαγγειακό κίνδυνο. Η περιεκτικότητά του σε ασβέστιο και μαγνήσιο συμβάλλει επίσης στην υγεία των οστών.
- Χορταστικό. Λόγω της περιεκτικότητάς τους σε φυτικές ίνες, τα σύκα έχουν μέτριο γλυκαιμικό δείκτη και προάγουν το αίσθημα κορεσμού, το οποίο είναι ευεργετικό για τον έλεγχο του σωματικού βάρους και την πρόληψη της παχυσαρκίας.
- Προβιοτικές ιδιότητες. Τα σύκα προάγουν τον πολλαπλασιασμό των ωφέλιμων βακτηρίων στον εντερικό σωλήνα, γεγονός που βελτιώνει το εντερικό μικροβίωμα και ενισχύει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, καθώς και συμβάλλει στη μεταβολική υγεία.
Φρέσκα ή αποξηραμένα σύκα - ποιο είναι πιο υγιεινό;
Η κύρια διαφορά μεταξύ φρέσκων και αποξηραμένων σύκων, τονίζει η Riestra, είναι η περιεκτικότητά τους σε νερό: «Ενώ τα φρέσκα σύκα περιέχουν περίπου 80% νερό, τα αποξηραμένα σύκα περιέχουν λιγότερο από 30%, γεγονός που συγκεντρώνει τα θρεπτικά συστατικά, αλλά και τα σάκχαρα. Σε 100 γραμμάρια αποξηραμένων σύκων βρίσκουμε περίπου 250 kcal, 63 γραμμάρια υδατανθράκων (47 γραμμάρια σάκχαρα) και 10 γραμμάρια φυτικών ινών. Επομένως, είναι υψηλότερα σε θερμίδες και περιέχουν μεγαλύτερη ποσότητα σακχάρων».
Όσον αφορά την υγεία, συνεχίζει η διαιτολόγος του SEEN, τα φρέσκα σύκα θα μπορούσαν να θεωρηθούν πιο ευνοϊκά για τον έλεγχο της γλυκαιμίας και του βάρους λόγω της χαμηλότερης θερμιδικής τους πυκνότητας και της χαμηλότερης περιεκτικότητάς τους σε σάκχαρα. Ωστόσο, «τα αποξηραμένα σύκα προσφέρουν μια συμπυκνωμένη πηγή φυτικών ινών, αντιοξειδωτικών και ανόργανων συστατικών, γεγονός που τα καθιστά χρήσιμα σε ορισμένες περιπτώσεις», εξηγεί. Επομένως, και οι δύο ποικιλίες μπορούν να αποτελέσουν μέρος μιας ισορροπημένης διατροφής, «αλλά θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το μέτρο στην κατανάλωση αποξηραμένων σύκων», διευκρινίζει.
Τα σύκα αντενδείκνυνται σε κάθε περίπτωση;
Σε γενικές γραμμές, τα σύκα είναι ωφέλιμα για τους περισσότερους ανθρώπους, αλλά υπάρχουν ορισμένες αντενδείξεις και προφυλάξεις που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη. Υπό αυτή την έννοια, η κατανάλωσή τους «μπορεί να αντενδείκνυται ή να απαιτεί μέτρο σε ασθενείς με ανεπαρκώς ελεγχόμενο σακχαρώδη διαβήτη λόγω της περιεκτικότητάς τους σε σάκχαρα, ιδίως στην αποξηραμένη εκδοχή τους. Αν και τα σύκα έχουν μέτριο γλυκαιμικό δείκτη, το γλυκαιμικό φορτίο σε μεγάλες μερίδες ή αποξηραμένα σύκα θα μπορούσε να είναι προβληματικό», λέει η Riestra.
Από την άλλη πλευρά, η διατροφολόγος σχολιάζει ότι τα φρούτα αυτά θα πρέπει να καταναλώνονται με προσοχή από άτομα με προχωρημένη νεφρική νόσο, λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς τους σε κάλιο. «Σε ασθενείς που χρειάζονται δίαιτες χαμηλού καλίου, όπως σε ορισμένες νεφροπάθειες, η περίσσεια καλίου θα μπορούσε να είναι επιβλαβής», καταλήγει.