Ένας ασθενής με καρκίνο του πνεύμονα στο Ηνωμένο Βασίλειο έγινε ο πρώτος που έλαβε ένα καινοτόμο πειραματικό εμβόλιο, σχεδιασμένο να ενισχύσει την ικανότητα του σώματός του να καταπολεμήσει την ασθένεια. Ο 67χρονος Janusz Racz έλαβε έξι δόσεις του εμβολίου, κάθε μία περιέχοντας γενετικό υλικό από διαφορετικό τμήμα του όγκου του, με στόχο να εκπαιδεύσει πέντε δισεκατομμύρια κύτταρα του ανοσοποιητικού του συστήματος να επιτεθούν στον καρκίνο.
Το εμβόλιο, γνωστό με την κωδική ονομασία BNT116, παρασκευάζεται από την εταιρεία BioNTech χρησιμοποιώντας την τεχνολογία mRNA, την ίδια που χρησιμοποιήθηκε για την ανάπτυξη του αποτελεσματικού εμβολίου κατά του COVID-19. Οι γιατροί αναφέρουν ότι το εμβόλιο είναι πιο στοχευμένο από τη χημειοθεραπεία, αποφεύγοντας έτσι τις εκτεταμένες ζημιές σε υγιή κύτταρα που συχνά συνοδεύονται από έντονες παρενέργειες. «Ήταν ανώδυνο», δήλωσε ο Racz μετά την πρώτη του ένεση. «Είναι σαφώς καλύτερο από τη χημειοθεραπεία, η οποία ήταν πολύ δύσκολη για μένα».
Συνολικά, περίπου 130 ασθενείς με μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα θα συμμετάσχουν στη μελέτη, η οποία διεξάγεται σε έξι νοσοκομεία στο Ηνωμένο Βασίλειο και σε άλλες έξι χώρες παγκοσμίως. Ο Racz δήλωσε: «Δεν έχει σημασία αν ήμουν ο πρώτος ή ο εκατοστός εθελοντής. Πιστεύω ότι αυτό το εμβόλιο θα με βοηθήσει, αλλά θα βοηθήσει και άλλους ανθρώπους αν βγει γρήγορα στην παραγωγή. Τα εμβόλια για τον COVID-19 βοήθησαν εκατομμύρια ανθρώπους, και αυτό μπορεί επίσης να βοηθήσει εκατομμύρια».
Κάθε δόση του εμβολίου περιέχει διαφορετικές αλυσίδες RNA. Ο Racz θα λαμβάνει το εμβόλιο μία φορά την εβδομάδα για έξι εβδομάδες και στη συνέχεια κάθε τρεις εβδομάδες για συνολικά 54 εβδομάδες.
Ο Racz, ο οποίος εργάζεται στον τομέα της τεχνητής νοημοσύνης, δήλωσε ότι η επαγγελματική του εμπειρία ήταν ο κύριος λόγος που αποφάσισε να συμμετάσχει στη μελέτη. «Ως επιστήμονας, καταλαβαίνω ότι η πρόοδος της επιστήμης, ειδικά στην ιατρική, εξαρτάται από τη συμμετοχή ανθρώπων σε τέτοιες έρευνες», δήλωσε. «Πιστεύω ότι αυτή η νέα μεθοδολογία, η οποία δεν είναι ακόμη διαθέσιμη σε άλλους ασθενείς, μπορεί να με βοηθήσει να νικήσω τον καρκίνο».
Πριν αρρωστήσει, ο Racz ήταν πολύ δραστήριος, ανεβαίνοντας σε βουνά και τρέχοντας μαραθώνιους σε επτά χώρες. Είναι τόσο αισιόδοξος για το μέλλον του, που έχει θέσει ως στόχο να συμμετάσχει στον μαραθώνιο του Λονδίνου μέσα στα επόμενα τρία χρόνια.
Ο Racz, πατέρας τριών παιδιών και παππούς έξι εγγονιών, διαγνώστηκε με καρκίνο του πνεύμονα τον Μάιο, μια διάγνωση που ο ίδιος περιγράφει ως «σύμπτωση». Κατά τη διάρκεια μιας αξονικής κολονοσκόπησης που προγραμματίστηκε λόγω υψηλής αρτηριακής πίεσης, οι γιατροί εντόπισαν κάτι στον δεξιό πνεύμονά του. Ακολούθησαν επείγουσες εξετάσεις που επιβεβαίωσαν τον καρκίνο, και ο Racz υποβλήθηκε σε χημειοθεραπεία και ακτινοθεραπεία.
Χωρίς θεραπεία, οι γιατροί του είπαν ότι είχε τέσσερις με πέντε μήνες ζωής, ενώ με τη χημειοθεραπεία και την ακτινοθεραπεία είχε 35% πιθανότητες να επιβιώσει για πέντε χρόνια. «Η χημειοθεραπεία ήταν ιδιαίτερα δύσκολη. Δεν θα ήθελα να την ξαναπεράσω», είπε ο Racz. Όμως, τα πρώτα καλά νέα ήρθαν όταν οι γιατροί του είπαν ότι ο όγκος του συρρικνωνόταν ταχύτερα από το αναμενόμενο.
Ο Racz είχε προγραμματίσει εξετάσεις τον Σεπτέμβριο για να ελέγξει αν ο καρκίνος του εξαπλωνόταν, όταν έλαβε ένα τηλεφώνημα από τη Δρ. Σάρα Μπεναφίφ από το UCLH σχετικά με τη συμμετοχή του στη δοκιμή του εμβολίου. Εκείνη του εξήγησε πώς το εμβόλιο θα μπορούσε να λειτουργήσει και πώς διαφέρει από τη θεραπεία που είχε μόλις ολοκληρώσει, με την ελπίδα να αποτρέψει την επανεμφάνιση του καρκίνου.
Πώς λειτουργεί το εμβόλιο
Ο καρκίνος κρύβεται από το ανοσοποιητικό σύστημα πίσω από έναν «μανδύα αορατότητας». Το εμβόλιο στοχεύει να επισημάνει βασικά συστατικά του όγκου ως απειλές, με την ελπίδα ότι το ανοσοποιητικό σύστημα θα αντιδράσει καταστρέφοντας τα καρκινικά κύτταρα όπου κι αν βρίσκονται. Οι πρώτες δοκιμές παρόμοιων εμβολίων σε άλλους τύπους καρκίνου έχουν δείξει ενθαρρυντικά αποτελέσματα, με μείωση του μεγέθους των όγκων και του κινδύνου υποτροπής.
Αυτή είναι η πρώτη φορά που το εμβόλιο της BioNTech δοκιμάζεται σε ανθρώπους. Η δοκιμή θα εξετάσει αν υπάρχουν σημαντικές παρενέργειες πριν οι γιατροί προχωρήσουν σε μεγαλύτερες μελέτες για να αξιολογήσουν την κλινική του αποτελεσματικότητα. Οι εθελοντές θα λάβουν πολλές δόσεις σε διάστημα 12 μηνών για να διατηρηθεί η ενίσχυση του ανοσοποιητικού τους συστήματος.
Η Δρ. Σάρα Μπεναφίφ, η οποία διεξάγει την κλινική δοκιμή στο UCLH, δήλωσε ότι είναι αισιόδοξη. «Έχουμε ήδη κάποια δεδομένα που δείχνουν ότι το εμβόλιο είναι καλά ανεκτό», είπε. «Ελπίζουμε ότι στο μέλλον θα αποδείξουμε ότι αυτή η θεραπεία είναι αποτελεσματική κατά του καρκίνου του πνεύμονα, χωρίς να επηρεάζει τους υγιείς ιστούς».
