Ανησυχία προκαλεί η ανακάλυψη υψηλών επιπέδων φυτοφαρμάκου σε δείγματα σπέρματος που ελήφθησαν από κλινική γονιμότητας στη Γαλλία, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό «Ecotoxicology and Environmental Safety».

Πρόκειται για την ουσία γλυφοσάτη, η οποία χρησιμοποιείται ως ευρέως φάσματος φυτοφάρμακο – ζιζανιοκτόνο και ξηραντικό καλλιεργειών. Οι επιστήμονες αναφέρουν πως υπήρχαν υψηλά επίπεδα της ουσίας αυτής σε πάνω από το 55% των δειγμάτων, γεγονός που γεννά προβληματισμούς σχετικά με την ασφάλεια, αλλά και τις πιθανές επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει στη γονιμότητα η συγκεκριμένη ουσία.

Παρατηρήθηκε, μάλιστα, ότι τα επίπεδα γλυφοσάτης που βρέθηκαν στο σπέρμα ήταν κατά 4 φορές υψηλότερα σε σχέση με τα επίπεδα της ουσίας που βρέθηκε στο αίμα των ίδιων ανδρών, κάτι που, σύμφωνα με τους ερευνητές, υποδηλώνει πως το χημικό αυτό είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνο για το αναπαραγωγικό σύστημα των ανθρώπων.

Τα υψηλότερα επίπεδα εντοπίστηκαν στους συμμετέχοντες που εργάζονταν στον τομέα της γεωργίας, το 96% των οποίων είχε κάποια ποσότητα γλυφοσάτης στον οργανισμό του. Παρατηρήθηκε, επίσης, ότι οι καπνιστές είχαν υψηλότερα επίπεδα του φυτοφαρμάκου στο σπέρμα τους σε σχέση με τους μη καπνιστές. Δεν παρατηρήθηκε κάποια διαφορά ανάμεσα στους συμμετέχοντες που κατανάλωναν βιολογικά προϊόντα συγκριτικά με όσους έτρωγαν προϊόντα συμβατικής γεωργίας.

Σημειώνουμε πως η γλυφοσάτη χρησιμοποιείται από τους αγρότες και στην Ελλάδα, ωστόσο η χρήση της εδώ και χρόνια είναι αμφιλεγόμενη σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς στο παρελθόν έχουν γίνει μελέτες που υποστηρίζουν ότι η ουσία συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης διαφόρων καρκίνων, καθώς και προβλημάτων σε νεφρά και συκώτι. Πιο συγκεκριμένα, μετά από σχετική έρευνα που έκανε η αμερικανική κυβέρνηση το 2023, διαπιστώθηκε ότι οι αγρότες με υψηλά επίπεδα γλυφοσάτης στο αίμα τους εμφάνισαν γονιδιοτοξικότητα, γεγονός που ενισχύει τις υποψίες για πιθανή καρκινική δράση.

Η τελευταία μελέτη ανακάλυψε επίσης πως η γλυφοσάτη προκάλεσε αλλαγές στο γενετικό υλικό των συμμετεχόντων, προσθέτοντας ότι υπήρχε μια σύνδεση μεταξύ των επιπέδων γλυφοσάτης στο σπέρμα και του οξειδωτικού στρες στο σπερματικό πλάσμα.

Το οξειδωτικό στρες προκαλείται κυρίως από τη συσσώρευση των ελεύθερων ριζών οι οποίες συσσωρεύονται καθώς γερνάμε, όταν δεν ακολουθούμε έναν υγιεινό τρόπο ζωής ή όταν εμφανίζουμε προβλήματα υγείας. Σε γενικές γραμμές, θεωρείται ότι το οξειδωτικό στρες μπορεί να φανερώνει την «πραγματική» βιολογική μας ηλικία και την πιθανότητα να εμφανίσουμε χρόνια νοσήματα στο μέλλον. Επιπλέον, το οξειδωτικό στρες είναι και ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν την γονιμότητα των ανδρών.

Στην προκειμένη περίπτωση, τα αυξημένα επίπεδα οξειδωτικού στρες φανερώνουν ότι η γλυφοσάτη θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην αναπαραγωγική υγεία.

Η παραπάνω μελέτη έρχεται σε μια περίοδο όπου τα επίπεδα γονιμότητας πέφτουν δραματικά στο μεγαλύτερο μέρος του πλανήτη, με τους επιστήμονες να υποπτεύονται ότι καθοριστικό ρόλο διαδραματίζουν οι τοξικές ουσίες (όπως η γλυφοσάτη) στην οποία η ανθρωπότητα εκτίθεται σε καθημερινή βάση.

«Θα ήταν σοφό οι υπεύθυνοι να εφαρμόσουν κάποια προληπτικά μέτρα, ώστε να προστατευθεί η ανθρώπινη υγεία, τουλάχιστον μέχρι να διερευνηθεί περισσότερο το ζήτημα», κατέληξαν οι συγγραφείς της μελέτης.