Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις, μία τροφική αλλεργία μπορεί να προκαλέσει αναφυλαξία. Τα συμπτώματα, τα οποία μπορεί να εμφανιστούν πολύ γρήγορα, περιλαμβάνουν κνησμώδες εξάνθημα, πρήξιμο του λαιμού ή της γλώσσας, δύσπνοια και χαμηλή αρτηριακή πίεση. Όλα τα παραπάνω μπορεί να σταθούν αιτία το αλλεργικό άτομο ακόμη και να χάσει τη ζωή του.

Με αφορμή το πρόσφατο περιστατικό με την 17χρονη, η οποία νοσηλεύεται στη ΜΕΘ του Βενιζέλειου Νοσοκομείου Ηρακλείου διασωληνωμένη μετά από αλλεργικό σοκ επανέρχεται το σοβαρότατο θέμα των τροφικών αλλεργιών. Υπενθυμίζεται ότι η κοπέλα, είναι από την Αττική, από το Καλλιτεχνικό Σχολείο Περιστερίου. Υπέστη βαρύτατο αλλεργικό σοκ έπειτα από την κατανάλωση γαλακτοκομικού προϊόντος σε ξενοδοχείο στην Αμμουδάρα, στο πλαίσιο σχολικής εκδρομής. Η κοπέλα γνώριζε το πρόβλημα υγείας με την αλλεργία και έκανε μόνη της ένεση αδρεναλίνης την οποία είχε μαζί της, υπέστη όμως καρδιακή ανακοπή. Φυσικά, κατά καιρούς έχουν συμβεί πολλά παρόμοια περιστατικά.

Οι τροφικές αλλεργίες χωρίζονται σε δύο κύριους τύπους:

Μεσολαβούμενη από ανοσοσφαιρίνη Ε (IgE). Σε αυτόν τον τύπο τροφικής αλλεργίας, το ανοσοποιητικό σύστημα παράγει αντισώματα IgE που αντιδρούν με ορισμένα τρόφιμα. Τα αντισώματα είναι ένας τύπος πρωτεΐνης του αίματος που χρησιμοποιείται από το ανοσοποιητικό σύστημα για να αναγνωρίσει και να καταπολεμήσει τη μόλυνση. Μια αλλεργική αντίδραση με τη μεσολάβηση IgE εμφανίζεται συνήθως μέσα σε αρκετές ώρες από την κατανάλωση του τροφικού αλλεργιογόνου και μπορεί να περιλαμβάνει ήπια έως σοβαρά συμπτώματα, συμπεριλαμβανομένης της αναφυλαξίας.

Μη μεσολαβούμενη από IgE. Σε μια τροφική αλλεργία που δεν είναι IgE, το ανοσοποιητικό σύστημα δεν παράγει αντισώματα IgE, αλλά άλλα μέρη του ανοσοποιητικού συστήματος εμπλέκονται στην απόκριση ενάντια στην αντιληπτή απειλή. Μια αλλεργική αντίδραση που δεν προκαλείται από IgE συχνά περιλαμβάνει δερματικά ή πεπτικά συμπτώματα ή συνδυασμό αυτών των συμπτωμάτων, όπως έμετο και διάρροια, και μπορεί να συμβεί έως και 3 ημέρες μετά την κατανάλωση του τροφικού αλλεργιογόνου.

Ας δούμε τις πιο πιο κοινές τροφικές αλλεργίες

1. Αγελαδινό γάλα

Μία αλλεργία στο αγελαδινό γάλα παρατηρείται συχνότερα σε μωρά και μικρά παιδιά. Ωστόσο, περίπου το 90% των παιδιών θα ξεπεράσουν την αλλεργία μέχρι την ηλικία των 3 ετών, καθιστώντας την πολύ λιγότερο συχνή στους ενήλικες.

Η αλλεργία στο αγελαδινό γάλα μπορεί να εμφανιστεί τόσο σε μορφές IgE όσο και σε μη IgE, αλλά οι αλλεργίες IgE στο αγελαδινό γάλα είναι οι πιο συχνές και δυνητικά οι πιο σοβαρές. Παιδιά ή ενήλικες με αλλεργία IgE τείνουν να έχουν αντίδραση εντός 5-30 λεπτών από την κατάποση αγελαδινού γάλακτος. Εμφανίζουν συμπτώματα όπως οίδημα, εξανθήματα, κνίδωση, έμετο και, σε σπάνιες περιπτώσεις, αναφυλαξία. Μια αλλεργία χωρίς IgE έχει συνήθως περισσότερα συμπτώματα που βασίζονται στο έντερο, όπως έμετο, δυσκοιλιότητα ή διάρροια, καθώς και φλεγμονή του τοιχώματος του εντέρου.

Μία αλλεργία στο γάλα χωρίς IgE μπορεί να είναι αρκετά δύσκολο να διαγνωστεί. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι μερικές φορές τα συμπτώματα μπορεί να υποδηλώνουν δυσανεξία και δεν υπάρχει εξέταση αίματος για αυτήν. Εάν γίνει διάγνωση αλλεργίας στο αγελαδινό γάλα, η μόνη θεραπεία είναι να αποφύγετε το αγελαδινό γάλα και τις τροφές που το περιέχουν. Οι μητέρες που θηλάζουν μωρά με αλλεργία μπορεί επίσης να χρειαστεί να αφαιρέσουν το αγελαδινό γάλα και τις τροφές που το περιέχουν από τη διατροφή τους. Όσον αφορά τα μωρά που δεν θηλάζουν, ένας γιατρός θα συστήσει την κατάλληλη εναλλακτική λύση σε φόρμουλα με βάση το αγελαδινό γάλα.

2. Αυγά

Η αλλεργία στα αυγά είναι η δεύτερη πιο κοινή αιτία τροφικής αλλεργίας στα παιδιά. Ωστόσο, το 68% των παιδιών που είναι αλλεργικά στα αυγά θα ξεπεράσουν την αλλεργία μέχρι τα 16 τους χρόνια.

Είναι πιθανό κάποιος να είναι αλλεργικός στα ασπράδια των αυγών αλλά όχι στους κρόκους και το αντίστροφο. Αυτό συμβαίνει επειδή οι πρωτεΐνες στα ασπράδια και τους κρόκους αυγών διαφέρουν ελαφρώς. Ωστόσο, οι περισσότερες από τις πρωτεΐνες που προκαλούν αλλεργία βρίσκονται στα ασπράδια των αυγών, επομένως η αλλεργία στο ασπράδι είναι πιο συχνή. Όπως και άλλες αλλεργίες, η θεραπεία για μια αλλεργία στα αυγά είναι μια δίαιτα χωρίς αυγά.

3. Ξηροί καρποί

Η αλλεργία σε ξηρούς καρπούς είναι μια αλλεργία σε μερικούς από τους ξηρούς καρπούς και τους σπόρους που προέρχονται από δέντρα. Είναι μια πολύ κοινή τροφική αλλεργία που επηρεάζει περίπου το 3% των ανθρώπων παγκοσμίως.

Τα άτομα με αλλεργία σε ξηρούς καρπούς θα είναι επίσης αλλεργικά σε προϊόντα διατροφής που παρασκευάζονται με αυτούς τους ξηρούς καρπούς, όπως βούτυρο ξηρών καρπών και έλαια. Συνιστάται να αποφεύγουν όλους τους τύπους ξηρών καρπών, ακόμα κι αν είναι αλλεργικοί μόνο σε έναν ή δύο τύπους. Αυτό συμβαίνει επειδή η αλλεργία σε έναν τύπο ξηρών καρπών αυξάνει τον κίνδυνο να αναπτύξετε αλλεργία και σε άλλους τύπους ξηρών καρπών. Σε αντίθεση με κάποιες άλλες αλλεργίες, η αλλεργία στους ξηρούς καρπούς είναι συνήθως μια δια βίου κατάσταση και ευθύνονται περίπου για το 50% των θανάτων που σχετίζονται με την αναφυλαξία. Εξαιτίας αυτού, τα άτομα με αλλεργίες σε ξηρούς καρπούς συνιστώνται να έχουν μαζί τους μια συσκευή αυτόματης έγχυσης επινεφρίνης.

4. Οστρακοειδή

Το πιο κοινό έναυσμα μιας αλλεργίας στα θαλασσινά είναι μια πρωτεΐνη που ονομάζεται τροπομυοσίνη. Άλλες πρωτεΐνες που μπορεί να παίζουν ρόλο στην πυροδότηση μιας ανοσολογικής απόκρισης είναι η κινάση αργινίνης και η παρβαλβουμίνη. Τα συμπτώματα μιας αλλεργίας στα οστρακοειδή εμφανίζονται συνήθως γρήγορα και είναι παρόμοια με άλλες τροφικές αλλεργίες IgE.

Ωστόσο, μια αληθινή αλλεργία στα θαλασσινά μπορεί μερικές φορές να είναι δύσκολο να διακριθεί από μια ανεπιθύμητη αντίδραση σε μια μόλυνση των θαλασσινών, όπως βακτήρια, ιοί ή παράσιτα. Αυτό συμβαίνει επειδή τα συμπτώματα μπορεί να είναι παρόμοια, καθώς και τα δύο μπορεί να προκαλέσουν πεπτικά προβλήματα όπως έμετο, διάρροια και πόνο στο στομάχι. Μια αλλεργία στα οστρακοειδή δεν τείνει να υποχωρεί με την πάροδο του χρόνου, επομένως οι περισσότεροι άνθρωποι με την πάθηση πρέπει να αποκλείσουν όλα τα οστρακοειδή από τη διατροφή τους για να αποφύγουν μια αλλεργική αντίδραση. Είναι ενδιαφέρον ότι ακόμη και οι ατμοί από το μαγείρεμα των οστρακοειδών μπορούν να προκαλέσουν αλλεργία στα οστρακοειδή σε άτομα που είναι αλλεργικά.

5. Σιτάρι

Η αλλεργία στο σιτάρι είναι μια αλλεργική απόκριση σε μία από τις πρωτεΐνες που βρίσκονται σε αυτό. Τείνει να επηρεάζει περισσότερο τα παιδιά. Αν και, τα παιδιά με αλλεργία στο σιτάρι συχνά την ξεπερνούν μέχρι να φτάσουν 10 ετών. Όπως και άλλες αλλεργίες, μια αλλεργία στο σιτάρι μπορεί να οδηγήσει σε πεπτική δυσφορία, κνίδωση, έμετο, εξανθήματα, πρήξιμο και σε σοβαρές περιπτώσεις, αναφυλαξία. Συχνά συγχέεται με την κοιλιοκάκη και τη μη κοιλιοκάκη ευαισθησία στη γλουτένη, η οποία μπορεί να έχει παρόμοια πεπτικά συμπτώματα.

Ωστόσο, μια πραγματική αλλεργία στο σιτάρι προκαλεί μια ανοσολογική απόκριση σε μία από τις εκατοντάδες πρωτεΐνες που βρίσκονται στο σιτάρι. Αυτή η αντίδραση μπορεί να είναι σοβαρή και μερικές φορές ακόμη και θανατηφόρα. Η κοιλιοκάκη και η ευαισθησία στη μη κοιλιοκάκη στη γλουτένη προκαλούνται από μια ανώμαλη ανοσολογική αντίδραση σε μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη - τη γλουτένη - που τυχαίνει να βρίσκεται επίσης στο σιτάρι. Η κοιλιοκάκη μπορεί επίσης να είναι θανατηφόρα σε 10% έως 30% των ανθρώπων, αν και αυτό είναι σπάνιο, καθώς οι περισσότεροι είναι σε θέση να αποφύγουν επιτυχώς τη γλουτένη.

Τα άτομα με κοιλιοκάκη ή μη κοιλιοκάκη ευαισθησία στη γλουτένη πρέπει να αποφεύγουν το σιτάρι και άλλα δημητριακά που περιέχουν την πρωτεΐνη γλουτένη. Όσοι έχουν αλλεργία στο σιτάρι χρειάζεται μόνο να αποφεύγουν το σιτάρι και μπορούν να ανεχθούν τη γλουτένη από δημητριακά που δεν περιέχουν σιτάρι. Μια αλλεργία στο σιτάρι συχνά διαγιγνώσκεται μέσω δερματικών τεστ. Η μόνη θεραπεία είναι να αποφεύγετε το σιτάρι και τα προϊόντα που περιέχουν σιτάρι. Αυτό σημαίνει αποφυγή τροφών, καθώς και προϊόντων ομορφιάς και καλλυντικών, που περιέχουν σιτάρι.