Σε καθημερινές αναλύσεις δειγμάτων νερού προβαίνουν οι αρμόδιοι στις πληγείσες από τις πλημμύρες περιοχές, αφού το νερό σύμφωνα με τους ειδικούς είναι ο νούμερο ένα παράγοντας για την μετάδοση μολύνσεων και την εμφάνιση ασθενειών.

Ματίνα Παγώνη - Πρόεδρος ΟΕΝΓΕ

Η πρόεδρος της ΟΕΝΓΕ Ματίνα Παγώνη, μιλώντας στον ΣΚΑΙ και στην πρωϊνή εκπομπή «Σήμερα», εστίασε την προσοχή στο νερό, αναφέροντας ότι οι πλημμυροπαθείς θα πρέπει να χρησιμοποιούν «για πάρα πολύ καιρό εμφιαλωμένο νερό», ενώ τόνισε παράλληλα ότι «η Περιφέρεια ή οι δήμοι θα πρέπει να θάψουν τα νεκρά ζώα ζώα γιατί ξεκινάει η σήψη. Το νερό εκεί είναι μολυσμένο γιατί περιέχει πολλούς παθογόνους μικροοργανισμούς και χημικές ουσίες. Εκεί υπάρχουν απόβλητα γεωργικών και κτηνοτροφικών μονάδων, υπάρχουν φυτοφάρμακα... Γι' αυτό λοιπόν δεν θα πρέπει να το αγγίζουν το νερό αυτό οι άνθρωποι. Θα πρέπει να χρησιμοποιούν γάντια. Επίσης, μόλις επιστρέψουν στα σπίτια τους θα πρέπει να αδειάσουν τα ψυγεία τους και να πετάξουν όλα τα τρόφιμα».

Η πρώτη ασθένεια που μπορεί να εμφανιστεί σε αυτές τις περιοχές είναι η γαστρεντερίτιδα, το οξύ διαρροϊκό σύνδρομο, σύμφωνα με την κ. Παγώνη, ενώ ο δεύτερος κίνδυνος ασθένειας είναι η Ηπατίτιδα Α. Η πρόεδρος της ΟΕΝΓΕ τόνισε πόσο βασικό είναι το θέμα της υγιεινής σε αυτές τις περιοχές, σημειώνοντας ότι «υπάρχουν άνθρωποι που φορούν εδώ και μέρες τα ίδια ρούχα, τα οποία είναι μέσα στις λάσπες». Επίσης, τόνισε την ανάγκη για χαρτί υγείας και πάνες για τα μωρά.

«Επειδή θα υπάρχουν λιμνάζοντα νερά για αρκετό καιρό στις πληγείσες περιοχές θα πρέπει να γίνουν άμεσα κάποιες κινήσεις. Έχουμε ήδη αναφέρει ότι οι περιοχές εκεί είχαν αρκετά κρούσματα με τον ιό του Δυτικού Νείλου, συγκεκριμένα καταγράφηκαν 15 θάνατοι. Θα πρέπει να γίνουν ενέργειες ώστε να μην αυξηθούν αυτά τα κρούσματα», συμπλήρωσε η κ. Παγώνη.

Θεοδώρα Ψαλτοπούλου - Καθηγήτρια επιδημιολογίας και προληπτικής ιατρικής

«Αυτη τη στιγμή η χρήση ασφαλούς νερού, πόσιμου, μπορεί να διασφαλιστεί μόνο με το εμφιαλωμένο», ανέφερε, μιλώντας στο MEGA, η καθηγήτρια επιδημιολογίας και προληπτικής ιατρικής, Θεοδώρα Ψαλτοπούλου, προσθέτοντας ότι «μέχρι να γίνουν οι απαραίτητες μετρήσεις σε όλο το δίκτυο υδροδότησης έτσι ώστε να είμαστε σίγουροι ότι τόσο από μικροβιολογικής απόψεως όσο και από φυσικοχημικών παραμέτρων το νερό είναι ασφαλές».

Η ίδια επεσήμανε ότι «το θέμα στις πλημμύρες, είναι όταν υπερχειλίσουν τα όμβρια ύδατα, όταν μεταφερθούν στο υδροφόρο ορίζοντα νερά από περιοχές με λιπάσματα ή εντομοκτόνα. Σε αυτές τις περιπτωσεις θα πρέπει να γίνει απαραίτητος έλεγχος». Σύμφωνα με την ίδια, το στάσιμο νερό, «ειδικά αν ακολουθήσουν υψηλές θερμοκρασίες, δημιουργεί πρόβλημα για μολυσματικές ασθένειες, όπως ο ιός του δυτικού Νείλου».

Γκίκας Μαγιορκίνης - Επίκουρος Καθηγητής στο Τμήμα Υγιεινής και Επιδημιολογίας Ιατρικής Σχολής, ΕΚΠΑ

Στην εκπομπή του ΑΝΤ1 «Καλημέρα Ελλάδα» μίλησε σήμερα το πρωί ο καθηγητής Γκίκας Μαγιορκίνης, για την υγειονομική «βόμβα» που διαφαίνεται μετά τις πλημμύρες που έπληξαν την περιοχή της Θεσσαλίας, λόγω της κακοκαιρίας «Daniel».

«Ο κόσμος που βρίσκεται εκεί πρέπει να κάνει υπομονή, γιατί τα δύσκολα τώρα αρχίζουν. Τα λιμνάζοντα νερά είναι δυνητικά μολυσματικά και δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται», τόνισε, διευκρινίζοντας πως, «δεν γνωρίζουμε αν τα νερά αυτά έχουν έρθει σε επαφή με λύματα ή με χημικά». Όπως εκτίμησε ο καθηγητής, «θα πολλαπλασιαστούν τα κουνούπια και λογικά θα δούμε αύξηση στον ιό του Δυτικού Νείλου και κάποιοι ηλικιωμένοι μπορεί να χρειαστούν νοσηλεία». Επίσης, εφιστά την προσοχή «στα παιδιά, να μην παίζουν στα νερά».

Για τα αντικείμενα που βρίσκονται μέσα στα πλημμυρισμένα σπίτια, είπε πως, «υπάρχουν οδηγίες για το πώς θα χειριστούν οι άνθρωποι τα νερά αυτά, θα πρέπει να γίνει απολύμανση αλλιώς να πεταχτούν» και εξήγησε ότι, ο άνθρωπος μπορεί να μολυνθεί από το νερό αν το βάλει στο στόμα του ή αν ακουμπήσει σε ανοιχτή πληγή.

Νίκος Θωμαΐδης - Καθηγητής ΕΚΠΑ

Την πιθανότητα σοβαρής μόλυνσης του υδροφόρου ορίζοντα στη Θεσσαλία, όχι μόνο από μικρόβια, αλλά και από χημικά στοιχεία, επεσήμανε μιλώντας στο iatropedia.gr o Καθηγητής του ΕΚΠΑ, Νίκος Θωμαΐδης.

Εν τω μεταξύ, στο Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Ιατρικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με επικεφαλής τον Καθηγητή Υγιεινής και Επιδημιολογίας Χρήστο Χατζηχριστοδούλου, οι επιστήμονες έχουν ήδη ξεκινήσει να διενεργούν εργαστηριακούς ελέγχους.

«Είναι πολύ σοβαρά τα θέματα της δημόσιας Υγείας γιατί είναι εκτεταμένη η καταστροφή και τα νερά είναι σίγουρα μολυσμένα και από τα λύματα και από τα νεκρά ζώα», τόνισε μιλώντας στο iatropedia.gr ο Καθηγητής Αναλυτικής Χημείας, του ΕΚΠΑ, Νίκος Θωμαΐδης.

Αθηνά Λινού - Καθηγήτρια Επιδημιολογίας

Τέλος, η Καθηγήτρια Επιδημιολογίας Αθηνά Λινού σε συνέντευξή της χθες τον ΑΝΤ1 και την έκτακτη ενημερωτική εκπομπή «Καλοκαίρι Μαζί» αναφέρθηκε στους κινδύνους για τη δημόσια υγεία μετά την καταστροφή που προκάλεσαν οι πλημμύρες από την κακοκαιρία «Daniel».
«Υπάρχουν πρωτόκολλα για φυσικές καταστροφές: Τι κάνουμε πριν, κατά τη διάρκεια και μετά την πλημμύρα. Κινδυνεύουν κι άλλα σημεία να πλημμυρίσουν. Ακόμα κι αν έχει αποκατασταθεί η υδροδότηση, θα πρέπει οι δήμοι σπίτι προς σπίτι, βρύση προς βρύση να αποφασίσουν αν θα είναι πόσιμο το νερό», είπε η καθηγήτρια.

Επισημαίνοντας τους βασικούς κινδύνους για την ανθρώπινη υγεία από τα μολυσμένα νερά, ανέφερε:

- Το πιο πιθανό είναι βόθροι και δίκτυα αποχέτευσης να έχουν ανακατευτεί με το βρόχινο νερό

- Προσοχή στα νεκρά ζώα που υπάρχουν μέσα στο νερό και στις αποθήκες γεωργικών προϊόντων που περιέχουν λιπάσματα και γεωφάρμακα

- Υπάρχει κίνδυνος καρκινογένεσης από τα ζώα που είχαν πληγωθεί από τη φωτιά και τώρα πέθαναν

Στα μέτρα προστασίας από τους παραπάνω κινδύνους, σημείωσε πως θα πρέπει όσοι επιχειρούν η διασώζονται μέσω των νερών από τις πλημμύρες, να φορούν αδιάβροχα ρούχα, γάντια, μάσκες και γυαλιά, αφού όπως τόνισε, «υπάρχουν αρρώστιες από τα ζώα στο νερό». Εξήγησε ότι, οι αρρώστιες όπως η λεπτοσπίρωση και η ηπατίτιδα Α μπορούν να μεταδοθούν από το μολυσμένο νερό σε τυχόν αμυχές που έχει ο άνθρωπος και πως ακόμα και μία σακούλα στο χέρι, για παράδειγμα, μπορεί να προστατέψει.

Αναφερόμενη σε περαιτέρω κινδύνους, μίλησε για τα μολυσμένα κουνούπια και την ελονοσία, για τα οποία «θα πρέπει οι δήμοι να μεριμνήσουν για ψεκασμό». Τόνισε, επίσης ότι, τα ρούχα των πλημμυροπαθών θα πρέπει να πλυθούν με καυτό νερό, ενώ «δεν πρέπει να μπουν στα σπίτια αν δεν υπάρξει έλεγχος και απολύμανση σε όλους τους χώρους». Τέλος, είπε πως, «πρέπει να συγκροτηθούμε και να υπάρξει έγκαιρη ενημέρωση».

Γενικές οδηγίες

Υπενθυμίζεται ότι η εγκύκλιος της Αναπληρώτριας Υπουργού Υγείας Ειρήνς Αγαπηδάκη συνιστά:

1. να λαμβάνονται όλα τα απαραίτητα μέτρα για την προστασία των πηγών ύδρευσης (γεωτρήσεις, υδρομαστεύσεις, φυσικές δεξαμενές ύδατος κλπ.) και να τηρούνται οι αποστάσεις ασφαλείας από κοντινές εστίες ρύπανσης και μόλυνσης

2. να συντηρούνται επαρκώς τα συστήματα ύδρευσης (εξωτερικά και εσωτερικά δίκτυα), να ελέγχονται συστηματικά και να αντικαθίστανται με προτεραιότητα τα τμήματα των δικτύων, που έχουν υποστεί βλάβες

3. να διενεργείται υγειονομική αναγνώριση σε διάφορα τμήματα του συστήματος ύδρευσης σε συνδυασμό με λήψη δειγμάτων νερού για εργαστηριακή εξέταση και έλεγχο του υπολειμματικού χλωρίου

4. να εφαρμόζεται η προβλεπόμενη σύμφωνα με την ΥΜ /5673/57 (ΦΕΚ 5/58 Β) Υγ. Διάταξη υποχρεωτική απολύμανση που επιβάλλεται για υδρεύσεις, που εξυπηρετούν οικισμούς άνω των 3000 κατοίκων και να διερευνάται η αναγκαιότητα εφαρμογής απολύμανσης και σε υδρεύσεις, που εξυπηρετούν μικρότερους οικισμούς

5. να διενεργούνται δειγματοληπτικοί και εργαστηριακοί έλεγχοι σε αντιπροσωπευτικά προκαθορισμένα σημεία ολόκληρου του δικτύου διανομής από την πηγή υδροληψίας μέχρι τη διάθεση στον καταναλωτή, σύμφωνα με τα προγράμματα παρακολούθησης, όπως αυτά αναφέρονται στην (β) σχετ. εγκύκλιο και για τις ποιοτικές παραμέτρους με την συχνότητα παρακολούθησης που προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία

Οδηγίες για τα τρόφιμα

Θα πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στη διασφάλιση της υγιεινής διάθεσης ασφαλών τροφίμων με τα οποία σιτίζονται οι πληγέντες, οι οποίοι είναι ήδη καταπονημένοι και επιπλέον λόγω των συνθηκών διαβίωσής τους, ελλοχεύει αυξημένος κίνδυνος τροφιμογενών και άλλων λοιμώξεων.

- Σε περίπτωση συχνών και μεγάλης διάρκειας διακοπών του ηλεκτρικού ρεύματος, θεωρείται επιβεβλημένο να ενημερωθεί το κοινό για το σωστό και υγιεινό χειρισμό και συντήρηση των τροφίμων.

- Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στη διατροφή των πληγέντων στους οποίους διανέμονται τρόφιμα τα οποία προσφέρουν διάφορες κοινωνικές οργανώσεις, φορείς ή επιχειρήσεις τροφίμων, σε ότι αφορά τις συνθήκες παρασκευής, μεταφοράς, συντήρησης και διάθεσής τους

Επισημαίνεται ότι η ασφάλεια των τροφίμων σε όλες τις φάσεις της αλυσίδας παραγωγής τους (πρώτες ύλες, παρασκευή, διατήρηση, διακίνηση, μεταφορά, αποθήκευση, διανομή κ.λ.π.), καθώς και η προσωπική υγιεινή των χειριστών των τροφίμων αποτελούν πρωταρχικής σημασίας παράγοντες ώστε να αποφευχθούν ενδεχόμενοι κίνδυνοι δημόσιας υγείας.

Ενδεικτικά σημειώνεται ότι:

• Εάν διαπιστωθεί οποιαδήποτε αλλοίωση στην οσμή, τη γεύση, το χρώμα και την υφή των τροφίμων πρέπει οπωσδήποτε να απορριφθούν, μαγειρεμένα ή όχι.

• Τα προμαγειρεμένα τρόφιμα πρέπει να καταναλώνονται μετά την ολοκλήρωση του μαγειρέματός τους.

• Το έτοιμο φαγητό πρέπει να καταναλώνεται αμέσως μετά την διανομή του.

• Πρέπει να αποφεύγεται η παραμονή των τροφίμων εκτός ψυγείου.

• Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίδεται στο γάλα, στα γιαούρτια, στα τυροκομικά προϊόντα, στα σάντουιτς και στα γλυκά, τα οποία πρέπει να διατηρούνται εντός ψυγείου.

• Τα φρούτα και τα λαχανικά να πλένονται πολύ καλά πριν καταναλωθούν.

• Πρέπει πάντοτε να ελέγχεται η ημερομηνία λήξης στα συσκευασμένα τρόφιμα.

• Κονσέρβες φουσκωμένες, σκουριασμένες ή κτυπημένες να απορρίπτονται αμέσως.

• Θα πρέπει να τηρούνται οι κανόνες ατομικής υγιεινής των χειριστών τροφίμων.