Μια νέα μελέτη διαπίστωσε ότι ο εμβολιασμός κατά του έρπητα ζωστήρα μείωσε τον κίνδυνο ανάπτυξης άνοιας στους ηλικιωμένους κατά 20% μέσα στα επόμενα επτά χρόνια.
Η έρευνα, αποτελεί μέρος της συνεχώς αυξανόμενης γνώσης σχετικά με τους παράγοντες που επηρεάζουν την υγεία του εγκεφάλου καθώς γερνάμε, και το τι μπορούμε να κάνουμε γι' αυτό.
«Πρόκειται για ένα πολύ ισχυρό εύρημα», δήλωσε ο κύριος ερευνητής, Dr. Pascal Geldsetzer από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ. «Και φαίνεται ότι οι γυναίκες επωφελούνται περισσότερο», κάτι σημαντικό, καθώς έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης άνοιας.
Η μελέτη παρακολούθησε ανθρώπους στην Ουαλία, οι οποίοι ήταν περίπου 80 ετών όταν έλαβαν το πρώτο εμβόλιο έρπητα ζωστήρα πριν από μια δεκαετία. Σήμερα, στις ΗΠΑ συνιστάται στους ενήλικες άνω των 50 ετών να κάνουν ένα νεότερο εμβόλιο, το οποίο έχει αποδειχθεί πιο αποτελεσματικό.
Τα νέα ευρήματα δίνουν έναν ακόμη λόγο στους ανθρώπους να σκεφτούν να εμβολιαστούν, δήλωσε η Dr. Maria Nagel από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, η οποία μελετά ιούς που προσβάλλουν το νευρικό σύστημα.
«Ο ιός είναι ένας παράγοντας κινδύνου για άνοια και τώρα έχουμε μια παρέμβαση που μπορεί να μειώσει αυτόν τον κίνδυνο», ανέφερε η Nagel.
Τι είναι ο έρπης ζωστήρας;
Όποιος έχει περάσει ανεμοβλογιά, διατηρεί τον ιό στον οργανισμό του για το υπόλοιπο της ζωής του. Ο ιός αυτός κρύβεται στα νεύρα και μπορεί να επανεμφανιστεί όταν το ανοσοποιητικό σύστημα εξασθενήσει λόγω ασθένειας ή ηλικίας, προκαλώντας επώδυνες φουσκάλες στη μία πλευρά του σώματος που διαρκούν για εβδομάδες: την κατάσταση που ονομάζεται έρπης ζωστήρας.
Περίπου 1 στους 3 Αμερικανούς θα εμφανίσει έρπητα ζωστήρα, σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC).
Αν και οι περισσότεροι αναρρώνουν, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκληθούν σοβαρές επιπλοκές. Αν ο ιός προσβάλει το μάτι, μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια όρασης. Επιπλέον, έως και το 20% των ατόμων που παθαίνουν έρπητα ζωστήρα υποφέρουν από βασανιστικό νευροπαθητικό πόνο για μήνες ή και χρόνια μετά την υποχώρηση του εξανθήματος.
Ποια είναι η σχέση μεταξύ έρπητα ζωστήρα και άνοιας;
Δεν είναι απολύτως ξεκάθαρο πώς ακριβώς αναπτύσσεται η νόσος Αλτσχάιμερ και άλλες μορφές άνοιας.
Ωστόσο, ορισμένοι ιοί που διεισδύουν στο νευρικό σύστημα, ιδιαίτερα αυτοί της οικογένειας των ερπητοϊών, συμπεριλαμβανομένου του ιού της ανεμοβλογιάς, έχουν εδώ και καιρό θεωρηθεί ως πιθανή αιτία που αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας σε συνδυασμό με γενετικούς και άλλους παράγοντες.
Τον περασμένο χρόνο, γιατροί από το Νοσοκομείο Brigham and Women's στη Βοστώνη ανέφεραν ότι ένα επεισόδιο έρπητα ζωστήρα θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο άνοιας κατά περίπου 20%.
Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι ο ιός μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή, η οποία είναι επιβλαβής για τα όργανα, συμπεριλαμβανομένου του εγκεφάλου. Επίσης, μπορεί να μολύνει άμεσα τα αιμοφόρα αγγεία του εγκεφάλου, προκαλώντας θρόμβους και μειώνοντας τη ροή του αίματος, ένας παράγοντας κινδύνου τόσο για εγκεφαλικά επεισόδια όσο και για άνοια.
Ακόμα πιο ενδιαφέρον είναι ότι η ερευνητική ομάδα της Dr. Nagel ανακάλυψε πως ο έρπης ζωστήρας μπορεί να προκαλέσει τη δημιουργία μιας κολλώδους πρωτεΐνης που ονομάζεται «αμυλοειδές», ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της νόσου Αλτσχάιμερ.
Προστατεύουν τα εμβόλια κατά του έρπητα ζωστήρα από την άνοια;
Αναλύοντας πάνω από 280.000 ιατρικά αρχεία, η ομάδα διαπίστωσε ότι ο εμβολιασμός παρείχε κάποια προστασία έναντι της άνοιας. Τότε, οι άνθρωποι λάμβαναν το πρώτο εμβόλιο έρπητα ζωστήρα, γνωστό ως Zostavax.
Το επόμενο βήμα είναι να εξεταστεί αν το σημερινό εμβόλιο, Shingrix, προσφέρει παρόμοια προστασία έναντι της άνοιας.
Το Shingrix είναι ένα εμβόλιο που χορηγείται σε δύο δόσεις με διαφορά μερικών μηνών. Το CDC το συνιστά σε όλους τους ενήλικες άνω των 50 ετών, καθώς και σε νεότερους ενήλικες με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.
