Μία νέα έρευνα από Αμερικανούς επιστήμονες ανίχνευσε δείγμα από «παντοτινά χημικά» στα λουράκια των smartwatches προειδοποιώντας τους καταναλωτές για τους πιθανούς κινδύνους από την επαφή με το δέρμα.
Στα πιο ακριβά λουράκια που είναι φτιαγμένα από φθοριούχο συνθετικό καουτσούκ αποκαλύφθηκαν «ιδιαίτερα υψηλά» ποσοστά ενός «παντοτινού χημικού», του υπερφθοροεξανοϊκού οξέος (PFHxA), σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Environmental Science & Technology Letters.
Ο συγγραφέας καθηγητής Graham Peaslee, από το Πανεπιστήμιο της Notre Dame της Ιντιάνα, δήλωσε: «Αυτή η ανακάλυψη προκαλεί εντύπωση λόγω των πολύ υψηλών συγκεντρώσεων ενός τύπου «παντοτινού χημικού» που βρίσκεται σε αντικείμενα, τα οποία έρχονται σε επαφή με το δέρμα μας».
Επειδή τα PFAS απωθούν το νερό, τον ιδρώτα και το λάδι, οι κατασκευαστές περιλαμβάνουν τις χημικές ουσίες σε πολλά καταναλωτικά προϊόντα, όπως κλινοσκεπάσματα ανθεκτικά στους λεκέδες, προϊόντα εμμηνόρροιας και ρούχα γυμναστικής - συμπεριλαμβανομένων των έξυπνων ρολογιών και των βραχιολιών παρακολούθησης της φυσικής κατάστασης.
Από τι υλικό κατασκευάζονται τα λουράκια των smartwatches
Τα λουράκια περιέχουν φθοροελαστομερή - συνθετικά λάστιχα κατασκευασμένα από PFAS - για την πρόληψη του αποχρωματισμού και την απώθηση της βρωμιάς. Αν και η ανθεκτικότητά τους, καθιστά τα λουράκια ιδανικά για όσους ιδρώνουν πολύ στις προπονήσεις τους, οι ερευνητές λένε ότι αυτές οι ενώσεις μπορεί να περάσουν κάτω από το δέρμα του χρήστη - κυριολεκτικά.
Ο καθηγητής Peaslee μαζί με τους επίσης συγγραφείς της έρευνας Alyssa Wicks και Heather Whitehead εξέτασαν αρκετά τέτοια λουράκια που διατίθενται στο εμπόριο για την παρουσία φθορίου, καθώς και 20 μεμονωμένων PFAS. Έλεγξαν 22 βραχιολάκια από μια σειρά από brands, τα περισσότερα από τα οποία αγοράστηκαν πρόσφατα, αλλά μερικά είχαν φορεθεί στο παρελθόν.
Τα συνολικά 13 λουράκια, τα οποία διαφημίζονται ως κατασκευασμένα από φθοροελαστομερή περιείχαν το στοιχείο φθόριο. Αλλά δύο από εννέα λουράκια που δεν διαφημίζονται ότι κατασκευάζονται από φθοροελαστομερή περιείχαν επίσης φθόριο, υποδεικνύοντας την πιθανή παρουσία PFAS.
Από τα λουράκια που ελέγχθηκαν, αυτά που κοστίζουν πάνω από 30 δολάρια περιείχαν περισσότερο φθόριο από εκείνα κάτω των 15 $. Στη συνέχεια, όλα τα βραχιολάκια ελέγχθηκαν για 20 διαφορετικά PFAS. Το PFHxA βρέθηκε να είναι το πιο κοινό, καθώς εμφανίζεται σε εννέα από τα 22 βραχιολάκια που ελέγχθηκαν. Η διάμεση συγκέντρωση PFHxA βρέθηκε να είναι σχεδόν 800 μέρη ανά δισεκατομμύριο (ppb) και ένα δείγμα ξεπέρασε τα 16.000 ppb. Συγκριτικά, προηγούμενη έρευνα της ομάδας το 2023 για τα καλλυντικά βρήκε μια μέση συγκέντρωση περίπου 200 ppb PFAS. Ο καθηγητής Peaslee είπε: «Δεν έχουμε δει ποτέ συγκεντρώσεις που μπορούν να εξαχθούν στην περιοχή ανά εκατομμύριο για οποιοδήποτε φορητό καταναλωτικό προϊόν που εφαρμόζει στο δέρμα».
Η ομάδα προτείνει ότι οι μεγάλες ποσότητες PFHxA που βρίσκονται στα βραχιολάκια μπορεί να είναι αποτέλεσμα της ένωσης που χρησιμοποιείται κατά τη διαδικασία κατασκευής φθοροελαστομερών.
Οι επιστήμονες επί του παρόντος δεν μπορούν να πουν με βεβαιότητα πόση ποσότητα PFHxA μεταφέρεται στο δέρμα, ούτε πώς θα μπορούσε αυτό να επηρεάσει την υγεία. Αλλά ο καθηγητής Peaslee λέει ότι πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι ένα σημαντικό ποσοστό των χημικών ουσιών θα μπορούσε να περάσει από το ανθρώπινο δέρμα υπό κανονικές συνθήκες. Η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, Alyssa Wicks, λέει ότι η ομάδα συνιστά την αγορά βραχιολιών χαμηλότερου κόστους από σιλικόνη.
Υπενθυμίζεται ότι, με τον όρο «παντοτινά χημικά» αναφερόμαστε σε μια ομάδα περισσότερων από 12.000 ενώσεων (τύπων) χημικών ουσιών που παρασκευάζονται από τον άνθρωπο και χρησιμοποιούνται ευρέως σε διάφορα προϊόντα. Διακρίνονται για την αντοχή τους στη θερμότητα, το νερό και τα έλαια.
