Σήμερα είναι η δεύτερη ημέρα συνάντησης των συμβούλων του FDA, οι οποίοι προσήλθαν για να συζητήσουν τους κανονισμούς, τους παράγοντες ηθικής και τις δυνατότητες που θα συνοδεύουν το ενδεχόμενο της χρήσης μιας τεχνητής μήτρας σε μωρά που γεννιούνται πρόωρα, ώστε να επιτευχθεί η επιβίωσή τους, χωρίς να παρουσιάσουν προβλήματα υγείας.

Η τεχνολογία ανάπτυξης μίας τεχνητής μήτρας για τους ανθρώπους απασχολεί την επιστημονική κοινότητα εδώ και καιρό. Να σημειωθεί ότι η τεχνητή μήτρα δεν πρόκειται να αντικαταστήσει τη φυσιολογική διαδικασία ανάπτυξης του εμβρύου στην κοιλιά της μητέρας, απλά σχεδιάζεται να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις γεννήσεων πρόωρων μωρών ώστε να εξαλειφθούν οι πιθανότητες θανάτου ή εμφάνισης προβλημάτων υγείας μακροπρόθεσμα.

Μία τέτοια συσκευή δεν έχει δοκιμαστεί σε ανθρώπους μέχρι στιγμής. Ωστόσο, έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί «τεχνητές μήτρες», για την επιβίωση νεογέννητων ζώων.

Πριν ο FDA δώσει την έγκρισή του για να δοκιμαστεί η «τεχνητή μήτρα» σε νεογνά, οι σύμβουλοί του θέλουν να διασφαλίσουν ότι η συσκευή θα μπορούσε όντως να διευκολύνει την ανάπτυξη και να μειώσει το ποσοστό θανάτου και εμφάνισης προβλημάτων υγείας, ενδεχομένως σε σύγκριση με την υπάρχουσα φροντίδα που προσφέρεται στις Μονάδες Εντατικής Παρακολούθησης Νεογνών.

Τι έδειξαν τα πειράματα σε ζώα

Σε ένα πείραμα του 2017, μια ομάδα στο Νοσοκομείο Παίδων της Φιλαδέλφειας κατάφερε να κρατήσει ζωντανό ένα νεογέννητο αρνί για 28 ημέρες σε μια αποστειρωμένη πλαστική σακούλα γεμάτη με υγρό. Σωληνάρια που παρείχαν αμνιακό υγρό, φάρμακο και οξυγόνο συνδέθηκαν με τον ιστό του ομφάλιου λώρου του αρνιού. Η ομάδα είδε θετική λειτουργία και ανάπτυξη στους πνεύμονες, τον εγκέφαλο και το γαστρεντερικό σύστημα των αρνιών.

«Η τεχνολογία είναι στιβαρή και σταθερή», είπε ο Δρ. Ο Άλαν Φλέικ, διευθυντής του Κέντρου Έρευνας Εμβρύου στο Νοσοκομείο Παίδων της Φιλαδέλφειας, μιλώντας στην επιτροπή συμβούλων του FDA την Τρίτη, ο οποίος αποκάλυψε ότι πάνω από 300 αρνιά πέρασαν από αυτή τη διαδικασία με θετικά αποτελέσματα.

«Δεν έχουμε παρατηρήσει οξεία μη αναστρέψιμα γεγονότα που να απειλούν την επιβίωση», πρόσθεσε. Το «απόλυτο χαρακτηριστικό ασφαλείας», είπε, είναι ότι ο «ασθενής» μπορεί να απομακρυνθεί αμέσως και να τεθεί σε τυπική φροντίδα εάν είναι απαραίτητο.

«Πιστεύουμε ότι τα προκλινικά δεδομένα μας υποστηρίζουν την σκοπιμότητα και την ασφάλεια και είναι επαρκή για την εξέταση μιας προσεκτικά σχεδιασμένης κλινικής μελέτης της τεχνολογίας της τεχνητής μήτρας», διευκρίνισε ο Φλέικ στην επιτροπή. Η ομάδα ελπίζει να δοκιμάσει μια συσκευή που ετοίμασε με το όνομα Extra-uterine Environment for Newborn Development, ή EXTEND, σε ανθρώπους.

Σε ένα πείραμα επιστημόνων στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, οι οποίοι αποκαλούν την νέα τεχνολογία «τεχνητό πλακούντα», τα αρνιά επιβίωσαν 16 ημέρες. Η ομάδα είδε θετικά αποτελέσματα στην ανάπτυξη της λειτουργίας των πνευμόνων και του εγκεφάλου μέχρι τα ζώα να μπορέσουν να μεταβούν στον μηχανικό αερισμό.

Ο ΠΟΥ για τους πρόωρους τοκετούς

Οι πρόωροι τοκετοί είναι ο νούμερο ένα «δολοφόνος» παιδιών κάτω των 5 ετών, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Επειδή οι πνεύμονες και ο εγκέφαλος του μωρού αναπτύσσονται αργά στην εγκυμοσύνη, ένα παιδί που γεννιέται πρόωρα κινδυνεύει για μια ζωή με προβλήματα υγείας. Τα πιο συνηθισμένα είναι δυσκολία στην αναπνοή, γαστρεντερικά προβλήματα, προβλήματα όρασης και ακοής, αναπτυξιακές καθυστερήσεις και εγκεφαλική παράλυση.

Όσο νωρίτερα γεννιέται ένα βρέφος, τόσο μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος θανάτου. Για παράδειγμα, μόνο το 30% περίπου των βρεφών που γεννήθηκαν στις 22 εβδομάδες επιβιώνουν και λίγο λιγότερο από το 56% επιβιώνουν από τη γέννηση στις 23 εβδομάδες, σύμφωνα με μια μελέτη του 2022 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό JAMA.

Η «τεχνητή μήτρα» θα μπορούσε να βοηθήσει το μωρό να αναπτυχθεί περαιτέρω σε αυτά τα ζωτικά τελικά στάδια κατά την ολοκλήρωση του πνεύμονα και του εγκεφάλου. Όπως η μήτρα ενός ανθρώπου, θα παρέδιδε οξυγόνο, θρεπτικά συστατικά και ορμόνες.

Τα πρόωρα μωρά πρέπει να παραμείνουν σε μονάδα εντατικής θεραπείας νεογνών ή NICU, όπου μπορούν να λάβουν ειδική διατροφή, πρόσθετη φροντίδα για την καρδιά, να βοηθηθούν στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματός τους και στην αναπνοή τους.

Οι ΜΕΘ επιτελούν με επιτυχία αυτή την αποστολή, αλλά υπάρχει πάντα ο κίνδυνος μόλυνσης σε ένα νοσοκομείο. Και αν το μωρό χρειάζεται να τοποθετηθεί σε αναπνευστήρα, αυτό μπορεί να τραυματίσει τους μικροσκοπικούς πνεύμονές του.