Η παρουσίαση της νόσου του Lyme, από τα τσιμπούρια, ποικίλει και μπορεί να περιλαμβάνει συμπτώματα γρίπης στα αρχικά στάδια, ενώ στη συνέχεια εκδηλώνεται με μυοσκελετικά, αρθριτικά, νευρολογικά, ψυχιατρικά και καρδιακά συμπτώματα.

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η νόσος θεραπεύεται με αντιβιοτικά, ειδικά εάν η θεραπεία ξεκινήσει στα αρχικά στάδια της ασθένειας. Καθυστερημένη θεραπεία συχνά οδηγεί σε «προχωρημένη» βορρελίωση η οποία είναι δύσκολο να θεραπευτεί.

Το πιο χαρακτηριστικό σημάδι της βορρελίωσης είναι το κόκκινο σημείο το οποίο σταδιακά μεγαλώνει, ενώ στο κέντρο του το χρώμα του δέρματος είναι πιο ανοιχτό και αυτό το κόκκινο σημείο ονομάζεται «μεταναστεύον ερύθημα». Συνήθως αυτό το κόκκινο σημείο εμφανίζεται μέσα σε τρεις εβδομάδες μετά το τσίμπημα από τσιμπούρι.

Σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά το τσίμπημα από το Ixodes ricinus, το βακτήριο μπορεί να μπει στην κυκλοφορία του αίματος και με αυτό τον τρόπο η ασθένεια εξαπλώνεται σε ολόκληρο το σώμα. Επειδή κάποιος μπορεί να μην παρουσιάσει μεταναστευτικό ερύθημα είναι δυνατό ο γιατρός να μην μπορέσει να αντιληφθεί ότι ο ασθενής πάσχει από Βορρελίωση.

Συμπτώματα από δάγκωμα τσιμπουριού

Τα συμπτώματά της, εμφανίζονται κυρίως στις αρθρώσεις, στην καρδιά και στο νευρικό σύστημα.

Στις περισσότερες περιπτώσεις το βακτήριο επιτίθεται στις μήνιγγες του εγκεφάλου προκαλώντας ένα είδος μηνιγγίτιδας, το οποίο μπορεί να συνοδεύεται από μόλυνση στο νωτιαίο μυελό ή στα νεύρα του εγκεφάλου.

Όταν η Βορρελίωση επηρεάσει τις μήνιγγες και προκαλέσει μηνιγγίτιδα τα συμπτώματα είναι ελάχιστα, συνήθως δεν παρουσιάζονται πονοκέφαλοι, πυρετός ή ακαμψία στον αυχένα, ενώ όταν υπάρξει μόλυνση και κατά συνέπεια φλεγμονή των νεύρων του εγκεφάλου παρουσιάζεται κυρίως παράλυση από τη μία μεριά του προσώπου.

Πιο σπάνια παρουσιάζεται διπλωπία, που σημαίνει ότι ο ασθενής βλέπει τα αντικείμενα διπλά, ενώ η μόλυνση του νωτιαίου μυελού, προκαλεί πόνους στα άκρα και στο σώμα καθώς και εξάντληση. Πιο σπάνια προκαλείται και ακράτεια ούρων.

Ένα σύμπτωμα που συνοδεύει την προχωρημένη Βορρελίωση είναι η χρόνια ατροφική ακροδερματίτιδα. Στην αρχή δε της μόλυνσης συνήθως εμφανίζονται και συμπτώματα γρίπης.

Ακόμα μερικά από τα συμπτώματα της νόσου του Lyme, είναι τα εξής:

• Ζαλάδα
• Πονοκέφαλος
• Πυρετός
• Έντονος πόνος στα άκρα
• Μία ή περισσότερες πρησμένες με πόνο αρθρώσεις
• Σύγχυση και δυσκολίες συγκέντρωσης
• Ωτορινολαρυγγολογικά συμπτώματα
• Σπασμοί μυών
• Εξάντληση

Αυτά είναι μερικά μόνο από τα συμπτώματα που μπορεί να προκαλέσει η βορρελίωση. Φυσικά τα προαναφερθέντα συμπτώματα δεν προκαλούνται μόνο από τη νόσο Lyme αλλά μπορεί να είναι συμπτώματα και άλλων ασθενειών.

Η βορρελίωση μπορεί να διαγνωσθεί με διάφορες εξετάσεις αίματος (αντισώματα). Η εξέταση που γίνεται συνήθως πρώτη ονομάζεται ανοσοενζυμική ανάλυση, και σε περίπτωση που βρεθούν σε αυτήν αντισώματα IgG έναντι της Borrelia burgdorferi θα πρέπει να διενεργηθεί μια εξέταση επαλήθευσης που ονομάζεται Immunoblot ή Western Blot.

Η διάγνωση της ασθένειας είναι ιδιαίτερα δύσκολη και ίσως στην αρχή ο γιατρός να μην σκεφτεί ότι ο ασθενής πάσχει από βορρελίωση.

Μέτρα προστασίας από τα τσιμπούρια

Όταν πηγαίνετε στην ύπαιθρο:

1. Μην μένετε πολλή ώρα σε περιοχές που μπορεί να υπάρχουν τσιμπούρια (σε δάση, λιβάδια, ψηλά χόρτα, σωρούς φύλλων, γενικά όπου έχει πυκνή βλάστηση).

2. Περπατάτε πάντα στο κέντρο των μονοπατιών. Μην περπατάτε μέσα σε πυκνή βλάστηση.

3. Φοράτε ρούχα κατά προτίμηση ανοιχτού χρώματος, με μακριά μανίκια, μακριά παντελόνια, ψηλές κάλτσες και μπότες/κλειστά παπούτσια. Βάζετε το παντελόνι μέσα από τις κάλτσες και τις μπότες. Φοράτε γάντια ιδίως όταν αγγίζετε χόρτα/φυτά με τα χέρια σας (βάζετε τα μανίκια της μπλούζας μέσα στα γάντια).

4. Χρησιμοποιείτε εγκεκριμένα αντικουνουπικά/εντομοαπωθητικά σπρέυ στο γυμνό δέρμα και πάνω από τα ρούχα σας, σύμφωνα με τις οδηγίες χρήσης. Τα συστατικά θα πρέπει να περιέχουν μία από τις παρακάτω ουσίες: DΕΕΤ (πάνω από 20% για ενήλικες), ή ικαριδίνη/πικαριδίνη ή IR3535 ή Citriodiol ή Eucalyptus citriodora oil, hydrated, cyclized (ecoil (h/c)).

5. Μην ξαπλώνετε και μην κάθεστε απευθείας στο έδαφος – απλώστε μία κουβέρτα ή σεντόνι (ανοικτού χρώματος).

6. Κάντε ντους ή μπάνιο αμέσως μετά την επιστροφή σας από την ύπαιθρο.

7. Ελέγχετε για τσιμπούρια όλο το σώμα σας, τα ρούχα σας και τα ζώα σας, συχνά όσο είστε στην ύπαιθρο και ξανά όταν επιστρέψετε στο σπίτι.

8. Αφού επιστρέψετε από την ύπαιθρο, βγάλτε τα ρούχα, τις κάλτσες και τα παπούτσια σας έξω από το σπίτι, πριν μπείτε μέσα στο σπίτι και ελέγξτε τα για τσιμπούρια. Απλώστε τα ρούχα σας στον ήλιο ή πλύντε τα με ζεστό - καυτό νερό (>55 oC) και απορρυπαντικό, σιδερώσετε τα ρούχα σε υψηλή θερμοκρασία, ή στεγνώσετε τα σε στεγνωτήρα ρούχων, αν υπάρχει (στην υψηλότερη θερμοκρασία για 10 λεπτά).

9. ΜΗΝ πιάνετε τα τσιμπούρια με γυμνά χέρια.

10. Αν βρείτε τσιμπούρι στο σώμα σας:

-Το τσιμπούρι θα πρέπει να αφαιρεθεί όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και με σωστό τρόπο, με κατάλληλη λαβίδα, από ιατρό, στο πιο κοντινό Κέντρο Υγείας ή Νοσοκομείο, ή από κάποιον που να γνωρίζει τον σωστό τρόπο αφαίρεσής του. Ο σωστός τρόπος αφαίρεσης των τσιμπουριών (απαιτεί κατάλληλη λαβίδα).

- ΜΗΝ ζουλήξετε, ΜΗΝ σπάσετε, ΜΗΝ συμπιέσετε και ΜΗΝ τρυπήσετε το σώμα του τσιμπουριού.

- Μην βάζετε τίποτε πάνω στο τσιμπούρι.

- Μετά την αφαίρεση του τσιμπουριού, ελέγχετε την περιοχή του τσιμπήματος για τυχόν αλλαγές (για κοκκινίλα ή εξάνθημα/ σπυράκια) και παρακολουθείτε την υγεία σας τουλάχιστον για έναν μήνα. Αν παρατηρήσετε κάποια αλλαγή στην περιοχή του τσιμπήματος ή αισθανθείτε άρρωστος/εμφανίσετε οποιοδήποτε σύμπτωμα τις επόμενες εβδομάδες, πηγαίνετε αμέσως να σας δει ιατρός και πείτε του για το τσίμπημα του τσιμπουριού.

11.Εάν έχετε ζώα, ρωτήστε τον κτηνίατρο πώς να τα προστατεύετε από τα τσιμπούρια και φροντίστε για τον αποπαρασιτισμό τους σε τακτική βάση. Ψάχνετε κάθε μέρα τα ζώα σας για τσιμπούρια (προσοχή: ΜΗΝ βγάζετε τα τσιμπούρια με γυμνά χέρια).

12.Φροντίζετε τον εξωτερικό χώρο του σπιτιού σας ή του χώρου εργασίας σας (π.χ. της κτηνοτροφικής μονάδας, του στάβλου, του μαντριού), ώστε να έρχονται λιγότερα τσιμπούρια: καθαρίζετε τον χώρο από χόρτα, φύλλα, κλαδιά, παλιά έπιπλα/στρώματα και σκουπίδια, κουρεύετε συχνά τα χόρτα, το γρασίδι και τους θάμνους. Παίρνετε μέτρα προστασίας και από τα τρωκτικά (ποντίκια, αρουραίους) στον χώρο σας.

Θεραπεία

Η θεραπεία γίνεται με αντιβιοτικά, συνήθως δοξυκικλίνη για τους ενήλικες και παιδιά άνω των 8 ή αμοξυκιλλίνη για ενήλικες, παιδιά μικρότερης ηλικίας και γυναίκες που θηλάζουν, είναι η συνηθισμένη θεραπεία για την βορρελίωση στα αρχικά στάδια. Αυτά τα φάρμακα συνήθως καθαρίζουν τον οργανισμό από τη λοίμωξη και αποτρέπουν τις περαιτέρω επιπλοκές.

Η θεραπεία συνήθως γίνεται για 14 με 21 μέρες αλλά ορισμένες έρευνες έχουν δείξει πως η θεραπεία 10 έως 14 ημερών είναι εξίσου αποδοτική.

Στην προχωρημένη βορρελίωση η θεραπεία συνεχίζεται για 14 με 28 ημέρες. Αυτό είναι συνήθως αποδοτικό αν και μπορεί να πάρει αρκετό χρόνο για να θεραπευτεί πλήρως η νόσος.