Δόντια που ραγίζουν, σπάνε ή πέφτουν. Ένα όνειρο που μπορεί να έχει συμβεί σε πολλούς. Κάποιοι άλλοι μπορεί να ονειρεύονται ότι πετούν, αργούν στο σχολείο ή στη δουλειά. Αυτοί δεν είναι τυπικοί εφιάλτες, που συνήθως συμβαίνουν μία φορά. Είναι μερικά από τα πιο κοινά επαναλαμβανόμενα όνειρα, τα οποία μπορεί να χρειαστεί λίγη «δουλειά» για να ξεπεραστούν.
«Τα επαναλαμβανόμενα όνειρα είναι πιο πιθανό να «πηγάζουν» από πολύ βαθιές εμπειρίες ζωής ή απλά ζητήματα, τα οποία αφορούν καταστάσεις της καθημερινότητάς μας, είναι δηλαδή μέρος του εαυτού μας και όχι ένα γεγονός που συμβαίνει μία φορά», είπε η ερευνήτρια των ονείρων Deirdre Barrett, Λέκτορας ψυχολογίας στο τμήμα ψυχιατρικής της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ.
Δεδομένου ότι τα όνειρά μας συνήθως δεν επαναλαμβάνονται, το μόνο που χρειάζεται είναι να ονειρευόμαστε το ίδιο όνειρο δύο ή περισσότερες φορές για να θεωρηθεί επαναλαμβανόμενο, είπε η Barrett. Είναι πιο κοινά στην παιδική ηλικία, πρόσθεσε η Barrett, αλλά μπορεί να διαρκέσουν μέχρι την ενηλικίωση. Και τα επαναλαμβανόμενα όνειρα δεν συμβαίνουν πάντα σε μικρή χρονική απόσταση μεταξύ τους. Μπορεί να εμφανίζονται πολλές φορές το μήνα ή με διαφορά ετών, είπε η Barrett. Τα επαναλαμβανόμενα όνειρα μπορεί να είναι τα ίδια κάθε φορά ή μπορεί απλώς να ανακυκλώνουν τους ίδιους τύπους σεναρίων ή ανησυχιών, επισημαίνουν οι ειδικοί.
«Είναι δύσκολο να εκτιμηθεί ο επιπολασμός των επαναλαμβανόμενων ονείρων επειδή δεν είναι κάτι που συμβαίνει σε τακτική βάση για τους περισσότερους ανθρώπους», δήλωσε η κλινική ψυχολόγος Δρ. Nirit Soffer-Dudek, ανώτερη λέκτορας στο τμήμα ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Ben-Gurion του Negev στο Ισραήλ. «Και όταν οι άνθρωποι ερωτώνται για παλαιότερα όνειρα στη ζωή τους, μπορεί να επηρεαστούν από τη μνήμη τους ή άλλους παράγοντες» λέει η ίδια.
Ανεξάρτητα από αυτό, οτιδήποτε έρχεται επανειλημμένα αξίζει να διερευνηθεί, είπε ο ειδικός στην ιατρική του ύπνου Δρ. Alex Dimitriu, ιδρυτής του Silicon Psych, ενός ιατρείου ψυχιατρικής και ιατρικής ύπνου στο Menlo Park της Καλιφόρνια.
«Οι άνθρωποι έχουν αυτό το είδος προσέγγισης με καταστάσεις που είναι άβολες ή προκαλούν φόβο», είπε ο Dimitriu. «Ως ψυχίατρος, τείνω να πω ότι υπάρχει κάποιο μήνυμα που μπορεί να προσπαθεί να σας μεταδοθεί. Και η απάντηση, λοιπόν, μπορεί να είναι να καταλάβουμε τι είναι αυτό» συμπλήρωσε.
Η έννοια των επαναλαμβανόμενων ονείρων
Για ορισμένα επαναλαμβανόμενα όνειρα, το μήνυμα είναι ξεκάθαρο. Εάν ονειρεύεστε επανειλημμένα ότι καθυστερείτε στο σχολείο ή στη δουλειά, πιθανότατα συχνά νιώθετε άγχος επειδή δεν είστε προετοιμασμένοι για κάτι τέτοιο. Ωστόσο, άλλα όνειρα μπορεί να απαιτούν από εσάς να ψάξετε λίγο την ψυχή σας.
Εκτός από την απροετοιμασία, άλλα κοινά θέματα των επαναλαμβανόμενων ονείρων περιλαμβάνουν την κοινωνική αμηχανία, τα αισθήματα ανεπάρκειας σε σύγκριση με άλλους και τον κίνδυνο με τη μορφή τροχαίων ατυχημάτων ή φυσικών καταστροφών, είπαν οι Barrett και Dimitriu.
Τα άτομα με διαταραχή μετατραυματικού στρες ή άγχος είναι πιο πιθανό να έχουν επαναλαμβανόμενα όνειρα, ειδικά αυτά με αγχώδη φύση, είπε ο Dimitriu. Ένα όνειρο PTSD προέρχεται από ένα τραύμα τόσο σοβαρό που συνεχίζει να επιστρέφει ως εφιάλτης.
«Ο εγκέφαλος προσπαθεί να λύσει κάτι και να το αφήσει να ξεκουραστεί», πρόσθεσε. Αλλά «σε άτομα με PTSD, τα όνειρά τους είναι τόσο ζωντανά που τους ξυπνούν από τον ύπνο. Και αυτό γίνεται το πρόβλημα γιατί το όνειρο δεν επεξεργάζεται ποτέ. Και γι’ αυτό επαναλαμβάνεται — είναι ημιτελές έργο» διευκρινίζει ο ίδιος.
Η μέθοδος ανάλυσης των ονείρων
Μόλις κατανοήσετε καλύτερα ποιες είναι οι ανησυχίες σας, το να γράψετε για αυτές πριν τον ύπνο μπορεί να είναι χρήσιμο για να ανακουφίσετε τα αρνητικά επαναλαμβανόμενα όνειρα και το άγχος γενικότερα. «Για τους ασθενείς μου και τον εαυτό μου, το ημερολόγιο είναι ένα τόσο ισχυρό εργαλείο», είπε ο Dimitriu. Ο διαλογισμός θα μπορούσε επίσης να βοηθήσει.
Όταν ξέρετε ποιος φόβος κρύβεται πίσω από το όνειρό σας, ο Dimitriu συνιστά την επεξεργασία του μέσω μιας μεθόδου τριών στηλών που χρησιμοποιείται στη γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία: Ποια είναι η αυτόματη σκέψη σας; Ποια είναι η αυτόματη αίσθηση σας; Τέλος, ποια είναι η πιο βασισμένη στην πραγματικότητα εναλλακτική σκέψη;
