Η χρήση εβδομαδιαίων φαρμακευτικών αγωγών έχει φέρει σημαντικές εξελίξεις στη θεραπεία της παχυσαρκίας και του διαβήτη τύπου 2, προσφέροντας νέα εργαλεία για την ιατρική διαχείριση αυτών των καταστάσεων.
«Στο επίκεντρο της θεραπευτικής πρακτικής βρίσκονται οι αγωνιστές του GLP-1, μιας ορμόνης που εκκρίνεται από τα επιθηλιακά κύτταρα του εντέρου, καθώς και οι διπλοί αγωνιστές GLP-1/GIP. Οι ορμόνες αυτές προσφέρουν εξαιρετικά ευνοϊκές μεταβολικές δράσεις, καθιστώντας τις βασικό μέσο στη μάχη κατά της παχυσαρκίας και του διαβήτη τύπου 2», δηλώνουν οι κ.κ. Ανδρέας Μελιδώνης, Παθολόγος-Διαβητολόγος και Διευθυντής του Διαβητολογικού Κέντρου, και Κάρολος Παπαλαζάρου, Διαιτολόγος-Διατροφολόγος του Διαβητολογικού και Καρδιομεταβολικού Κέντρου στο Metropolitan Hospital.
Επιτεύγματα και προκλήσεις
Οι αγωνιστές GLP-1, όπως η εβδομαδιαία χορηγούμενη σεμαγλουτίδη (Ozempic), και οι διπλοί αγωνιστές GLP-1/GIP, όπως η τιρζεπατίδη (Mounjaro), που σύντομα θα διατίθεται στην Ελλάδα, έχουν δείξει εξαιρετικά αποτελέσματα στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, μειώνοντας τη γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη έως και 2%. Ταυτόχρονα, αυτές οι θεραπείες συμβάλλουν σε σημαντική απώλεια βάρους, με την τιρζεπατίδη να επιτυγχάνει απώλειες έως και 23% του σωματικού βάρους. Ωστόσο, η επιτυχία αυτών των θεραπειών εξαρτάται από την υιοθέτηση συγκεκριμένων διατροφικών παρεμβάσεων.
Διατροφικές στρατηγικές για προστασία της μυϊκής μάζας
Αν και η απώλεια βάρους οφείλεται κυρίως στη μείωση του λιπώδους ιστού, υπάρχει κίνδυνος απώλειας μυϊκής μάζας, που μπορεί να οδηγήσει σε σαρκοπενία. Για την αποφυγή αυτής της ανεπιθύμητης παρενέργειας, έχουν αναπτυχθεί κατάλληλες διατροφικές στρατηγικές, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες, που διασφαλίζουν τη διατήρηση της μυϊκής μάζας. Αυτές περιλαμβάνουν την αυξημένη κατανάλωση φυτικών ινών, βιταμίνης B12, ασβεστίου και βιταμίνης D3, για την εξασφάλιση της καλής διατροφικής κατάστασης των ασθενών.
Η σημασία της διατροφικής εκπαίδευσης
Η κατάλληλη διατροφή όχι μόνο ενισχύει την αποτελεσματικότητα των θεραπειών αλλά μειώνει και τις πιθανές παρενέργειές τους, όπως η κόπωση, η ναυτία και η παλινδρόμηση γαστρικού οξέος. Επομένως, η διατροφική εκπαίδευση και η συμβουλευτική είναι απαραίτητες για την επιτυχή χρήση αυτών των φαρμάκων. Παράλληλα, η τακτική παρακολούθηση των επιπέδων θρεπτικών συστατικών και της σωματικής σύστασης είναι καθοριστική.
Βασικά θρεπτικά συστατικά για την επιτυχία της θεραπείας
Η αποτελεσματική χρήση αυτών των αγωγών εξαρτάται από την επαρκή πρόσληψη πέντε βασικών θρεπτικών συστατικών:
- Πρωτεΐνη: Επειδή τα φάρμακα μειώνουν την όρεξη, μπορεί να παρατηρηθεί ανεπαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης, οδηγώντας σε απώλεια μυϊκής μάζας. Συνιστάται ημερήσια πρόσληψη 1,0-1,2 γραμμαρίων πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους για ηλικιωμένους και παχύσαρκους ασθενείς, ενώ για άτομα με νεφρική νόσο η πρόσληψη πρέπει να περιορίζεται στα 0,6-0,8 γραμμάρια. Η κατανάλωση μικρών γευμάτων πλούσιων σε πρωτεΐνη και η χρήση συμπληρωμάτων μπορεί να είναι χρήσιμη.
- Φυτικές ίνες: Η μειωμένη κατανάλωση τροφής μπορεί να προκαλέσει δυσκοιλιότητα. Συνιστάται η πρόσληψη 25-35 γραμμαρίων φυτικών ινών καθημερινά, κυρίως μέσω λαχανικών και φρούτων, όπως τα καρότα, το μπρόκολο και τα όσπρια.
- Βιταμίνη B12: Οι αγωνιστές GLP-1 μπορεί να μειώσουν τα επίπεδα αυτής της βιταμίνης, καθιστώντας απαραίτητη την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε B12, όπως τα ζωικά προϊόντα. Για χορτοφάγους και vegans, η διατροφική μαγιά είναι μια καλή εναλλακτική.
- Ασβέστιο: Η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία των οστών, ιδιαίτερα για γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση. Η συνιστώμενη ποσότητα είναι 1000-1200 mg ημερησίως, με γαλακτοκομικά και σκούρα φυλλώδη λαχανικά να είναι εξαιρετικές πηγές.
- Βιταμίνη D3: Απαραίτητη για την απορρόφηση του ασβεστίου, μπορεί να ληφθεί μέσω λιπαρών ψαριών, αυγών και εμπλουτισμένων γαλακτοκομικών. Συμπληρώματα μπορεί να χρειαστούν για την κάλυψη των αναγκών.
Ο ρόλος του Metropolitan Hospital
«Η χρήση εβδομαδιαίων αγωγών για την απώλεια βάρους και τον διαβήτη προσφέρει σημαντικά οφέλη, αλλά συνοδεύεται από αυξημένες διατροφικές απαιτήσεις. Η στενή συνεργασία μεταξύ κλινικών ιατρών και διατροφολόγων είναι κρίσιμη για τη βέλτιστη φροντίδα των ασθενών, την ελαχιστοποίηση των παρενεργειών και τη διασφάλιση της αποτελεσματικότητας και ασφάλειας των θεραπειών αυτών», εξηγούν οι κ.κ. Μελιδώνης και Παπαλαζάρου.
Τα Διαβητολογικά Κέντρα του Metropolitan Hospital, εξοπλισμένα με σύγχρονη τεχνολογία και εξειδικευμένο προσωπικό, προσφέρουν ολοκληρωμένες λύσεις στους ασθενείς με διαβήτη και καρδιομεταβολικές διαταραχές. Αυτά τα κέντρα εφαρμόζουν πολυπαραγοντική προσέγγιση, συνδυάζοντας εξειδικευμένες ιατρικές υπηρεσίες και προηγμένες διαγνωστικές εξετάσεις, όπως το triplex καρδιάς, παρέχοντας μια ολοκληρωμένη εκτίμηση της καρδιαγγειακής υγείας. Οι ασθενείς λαμβάνουν εξατομικευμένες οδηγίες από ομάδα ειδικών, με στόχο την πρόληψη και τη διαχείριση των καρδιαγγειακών επιπλοκών.
«Τα Κέντρα αυτά προσφέρουν μια ολοκληρωμένη, καινοτόμα φροντίδα, θέτοντας τον ασθενή στο επίκεντρο της ιατρικής μέριμνας», καταλήγουν οι ειδικοί.