Όλο και περισσότερες μελέτες συνδέουν τη διατροφή με τον κίνδυνο εμφάνισης ασθενειών όπως η παχυσαρκία, ο διαβήτης και οι καρδιοπάθειες, αλλά και με τον κίνδυνο καρκίνου. Στο πλαίσιο αυτό, οι εμπειρογνώμονες που συνεδρίασαν στη Σχολή Δημόσιας Υγείας TH Chan του Χάρβαρντ προέβησαν σε μια σειρά συστάσεων για την πρόληψη του καρκίνου.
Πρώτη στη λίστα τους είναι η απαγόρευση των εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων, όπως τα πατατάκια ή τα βιομηχανικά γλυκά, και των επεξεργασμένων κρεάτων, καθώς η υπερβολική κατανάλωσή τους συνδέεται με την αύξηση των ποσοστών καρκίνου στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ένα άλλο προϊόν που δεν πρέπει να καταναλώνεται, σύμφωνα με τους ειδικούς, είναι το αλκοόλ, διότι το αλκοόλ από μόνο του «είναι καρκινογόνο», όπως επισημαίνει ο Timothy Rebbeck, καθηγητής πρόληψης του καρκίνου Vincent L. Gregory Jr. στη Σχολή Chan.
Φλεγμονή και ζάχαρη
Όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, είναι αλήθεια ότι οι βιολογικοί μηχανισμοί πίσω από τους διάφορους καρκίνους διαφέρουν, αλλά σχεδόν σε όλους τους καρκίνους υπάρχει ένας κοινός ένοχος, που είναι η φλεγμονή. «Όταν η φλεγμονή που σχετίζεται με τη διατροφή γίνεται χρόνια, το στρες που ασκείται στα κύτταρα μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες, όπως ο καρκίνος», αναφέρουν οι ειδικοί.
«Η χρόνια φλεγμονή εμφανίζεται επί χρόνια και τα κύτταρα απορρυθμίζονται και μεταλλάσσονται», σημειώνει ο Rebbeck. Αυτό είναι το είδος της φλεγμονής που η δίαιτα και η διατροφή μπορούν να επηρεάσουν και να μειώσουν, σε κάποιο βαθμό, τον κίνδυνο καρκίνο».
Ως εκ τούτου, άλλες συστάσεις περιλαμβάνουν τη μείωση, τον περιορισμό και την αποφυγή της κατανάλωσης ζάχαρης, καθώς η ουσία αυτή προάγει τη φλεγμονή και είναι επίσης ένοχη για την παχυσαρκία και τον διαβήτη τύπου 2. «Το να έχεις χρόνια υψηλά επίπεδα φλεγμονής και ινσουλίνης είναι η μεγαλύτερη επίδραση της διατροφής στον καρκίνο», λέει ο Edward Giovannucci, καθηγητής διατροφής και επιδημιολογίας στη Σχολή Chan.
Αντίθετα, υπάρχουν πράγματα που μπορείτε να κάνετε και να τρώτε για να προλάβετε τον καρκίνο καθώς και να μειώσετε τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων. Σύμφωνα με τους ειδικούς του Χάρβαρντ, «όσοι επιδιώκουν να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου θα πρέπει να διατηρούν μια διατροφή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, μαζί με δημητριακά ολικής αλέσεως και υγιεινές πρωτεΐνες», παράλληλα με τη μείωση της κατανάλωσης κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος.
«Μια διατροφή που βασίζεται στα φρούτα και τα λαχανικά είναι γνωστό ότι είναι πολύ χρήσιμη για τη μακροπρόθεσμη υγεία», λέει η ειδικός σε θέματα διατροφής Eliza Leone.
Το πιάτο υγιεινής διατροφής του Χάρβαρντ είναι ένα καλό παράδειγμα για το πώς πρέπει να μοιάζει μια καθημερινή διατροφή. Αποτελείται κατά 50 τοις εκατό από φρούτα και λαχανικά και το υπόλοιπο κατανέμεται μεταξύ δημητριακών ολικής αλέσεως και υγιεινών πρωτεϊνών.
Άσκηση ως πρόληψη
Οι ειδικοί συζήτησαν επίσης τα οφέλη της άσκησης στην πρόληψη του καρκίνου. Μελέτες έχουν δείξει τα οφέλη της στον καρκίνο της ουροδόχου κύστης, του μαστού, του παχέος εντέρου, του ενδομητρίου, του οισοφάγου, του στομάχου και των νεφρών. Αυτό οφείλεται, εν μέρει, «στην αντιφλεγμονώδη δύναμη της σωματικής δραστηριότητας, η οποία είναι το κλειδί για την πρόληψη των όγκων», σύμφωνα με τους ειδικούς.
Όσον αφορά τη διαλείπουσα νηστεία, η οποία έχει κερδίσει δημοτικότητα τα τελευταία χρόνια, οι ειδικοί υπενθύμισαν ότι δεν υπάρχουν ακόμη πολλά στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι η μέθοδος μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου. Το πρόβλημα με τη νηστεία, επισημαίνει ο Leone, είναι ότι «οι άνθρωποι που νηστεύουν συχνά αισθάνονται δικαιολογημένα να τρώνε ό,τι θέλουν, συμπεριλαμβανομένων των ιδιαίτερα επεξεργασμένων τροφίμων, όταν δεν νηστεύουν» και αυτό αποτελεί κίνδυνο. Επιπλέον, «οι περισσότερες δίαιτες δεν είναι βιώσιμες μακροπρόθεσμα και είναι προτιμότερο να επικεντρωθούμε στις υγιεινές επιλογές και στον έλεγχο των μερίδων».
Αυτό το είδος πειθαρχίας δεν είναι πάντα εύκολο να ακολουθηθεί, γι' αυτό και οι ειδικοί του Χάρβαρντ συμβουλεύουν να περνάτε περισσότερο χρόνο στην κουζίνα.
«Ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να βελτιώσετε τη διατροφή σας είναι να νιώσετε πιο άνετα στην κουζίνα, επειδή όλες αυτές οι διατροφικές συστάσεις καταλήγουν στο τι τρώτε», καταλήγει η Leone.
