Το σαφράν ή αλλιώς κρόκος (Crocus sativus) είναι ένα ιδιαίτερα γευστικό και αρωματικό μπαχαρικό «πολυτελείας», το οποίο συχνά χρησιμοποιείται στα κοκκινιστά φαγητά, αλλά και ως το βασικό συστατικό για διάφορα αφεψήματα. Κάτι, όμως που ίσως δε γνωρίζατε είναι πως το σαφράν έχει πολλαπλά οφέλη για την υγεία μας, με σημαντικές αντικαταθλιπτικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες.

Στην Ελλάδα το σαφράν που παράγουμε θεωρείται εξαιρετικά υψηλής ποιότητας, ενώ ο Κρόκος Κοζάνης τα τελευταία χρόνια έχει κερδίσει και την πιστοποίηση ΠΟΠ.

Όπως, μάλιστα, αναφέρεται σχετικά στην επίσημη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: «Ο κρόκος Κοζάνης ΠΟΠ, ή ελληνικό σαφράν (ζαφορά), είναι γνωστός για την εξαιρετική του ποιότητα, το ζωηρό του χρώμα και την έντονη γεύση του. Έχει διάφορες χρήσεις, και η συγκομιδή, η ξήρανση και η συσκευασία του γίνεται σύμφωνα με ειδική μέθοδο που χρονολογείται από την αρχαιότητα».

Συγκομιδή κρόκου κοζάνης:

Τα οφέλη του σαφράν για τον οργανισμό μας

Σύμφωνα με την ιατρική ιστοσελίδα, «Health Line», το σαφράν περιέχει μια εντυπωσιακή ποικιλία φυτικών χημικών ενώσεων οι οποίες δρουν ως αντιοξειδωτικά και προστατεύουν τα κύτταρά μας από τις ελεύθερες ρίζες και το οξειδωτικό στρες.

Συγκεκριμένα, το σαφράν περιέχει κροκίνη και κροκετίνη, ουσίες που δρουν ωφέλιμα, καθώς:

• έχουν αντικαταθλιπτικές ιδιότητες
• προστατεύουν τα εγκεφαλικά κύτταρα από τις προοδευτικές νόσους
• μειώνουν τις φλεγμονές
• μειώνουν την όρεξη
• βοηθούν στην απώλεια βάρους

Παράλληλα, στο σαφράν εμπεριέχεται και σαφρανάλη, η οποία έχει αποδειχτεί πως βοηθά στη βελτίωση της διάθεσης, της μνήμης και στις ικανότητες εκμάθησης.

Τέλος, μελέτες έχουν δείξει ότι η καμφερόλη που επίσης εντοπίζεται στα πέταλα του σαφράν ίσως διαθέτει αντικαρκινικές ιδιότητες.

Ειδικότερα όσον αφορά τις αντικαρκινικές ιδιότητες, εργαστηριακές μελέτες έχουν δείξει ότι χημικές ενώσεις που βρίσκονται στο σαφράν μπορούν επιλεκτικά να σκοτώσουν ή να επιβραδύνουν την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων στο παχύ έντερο, καθώς και σε άλλα σημεία του σώματος όπως οι πνεύμονες και ο προστάτης.

Παράλληλα, η κροκίνη φαίνεται ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί επικουρικά στις παραδοσιακές θεραπείες κατά του καρκίνου, αφού εργαστηριακή μελέτη διαπίστωσε ότι μπορεί να κάνει τα καρκινικά κύτταρα πιο ευαίσθητα στα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τις χημειοθεραπείες.

Αξίζει, βέβαια, εδώ να σημειωθεί ότι τα παραπάνω ευρήματα σχετικά με τον καρκίνο είναι αφενός πολλά υποσχόμενα, αφετέρου ωστόσο είναι αποτελέσματα εργαστηριακών μελετών. Επομένως, χρειάζεται να γίνουν περισσότερες μελέτες σε ανθρώπους, προκειμένου να επιβεβαιωθεί η αντικαρκινική δράση του σαφράν.

Σαφράν: Το μπαχαρικό «ηλιαχτίδα»

Το σαφράν έχει ονομαστεί από τους επιστήμονες ως το μπαχαρικό «ηλιαχτίδα», καθώς έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εργαλεία για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης και άλλων ψυχικών ασθενειών, σε συνδυασμό πάντα με την κατάλληλη θεραπεία και περίθαλψη.

Μια μετα-ανάλυση 5 διαφορετικών ερευνών ανακάλυψε ότι η πρόσληψη συμπληρωμάτων διατροφής που περιείχαν κρόκο ήταν σημαντικά πιο αποτελεσματική από τα placebo (εικονικά φάρμακα) στην αντιμετώπιση των συμπτωμάτων ήπιας έως και μέτριας κατάθλιψης.

Άλλες μελέτες έδειξαν θεαματικά αποτελέσματα όσον αφορά τους ανθρώπους που έπασχαν από αγχώδη διαταραχή, καθώς και τις γυναίκες που έπασχαν από επιλόχειο κατάθλιψη.

Ποιοι πρέπει να αποφεύγουν το σαφράν

Εάν αναρωτιέστε ποια ποσότητα σαφράν θα πρέπει να καταναλώνετε για να απολαύσετε τις ευεργετικές του επιδράσεις, σχετική μελέτη δείχνει ότι 30 mg ημερησίως είναι αρκετά.

Φυσικά, η υπερκατανάλωση οποιασδήποτε ουσίας δεν είναι επιθυμητή, με την ιατρική ιστοσελίδα «Medical News Today» να αναφέρει ότι καλό θα ήταν να αποφεύγετε την πρόσληψη παραπάνω από 1,5 γρ. σαφράν την ημέρα.

Πρέπει εδώ να τονίσουμε, όμως, ότι ειδικά οι έγκυες θα πρέπει να αποφεύγουν την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων κρόκου, καθώς μια μελέτη διαπίστωσε ότι 5 γρ. ημερησίως και πάνω αυξάνουν τον κίνδυνο αποβολής και άλλων προβλημάτων στην εγκυμοσύνη.

Φυσικά, την πρόσληψη οποιασδήποτε ποσότητας σαφράν θα πρέπει να αποφεύγουν άτομα που έχουν ή υποψιάζονται πως έχουν αλλεργία στο συγκεκριμένο μπαχαρικό, κάτι που ισχύει για οποιαδήποτε αλλεργία.