Οι σαύρες γκέκο φαίνεται να διαθέτουν μια κρυμμένη «έκτη αίσθηση» που τους επιτρέπει να συλλαμβάνουν βαθιές, χαμηλές δονήσεις, σύμφωνα με τους επιστήμονες.
Όπως και άλλα είδη σαυρών, τα tokay gecko (Gekko gecko) έχουν ακοή που «πιάνει» ήχους υψηλότερης συχνότητας. Είναι πιο ευαίσθητη μεταξύ 1.600 και 2.000 Hertz, αλλά μπορούν να ακούσουν πέρα από 5.000 Hertz.
Δύο ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Maryland στις ΗΠΑ ανακάλυψαν ότι τα tokay geckos μπορούν να χρησιμοποιήσουν εκτός από τα αυτιά τους, μία διαφορετική δομή, που συνήθως δεν σχετίζεται με την ακοή, για να αισθάνονται δονήσεις πολύ χαμηλότερης συχνότητας, στο φάσμα από 50 έως 200 Hertz.
Το κυστίδιο είναι ένα μέρος του εσωτερικού αυτιού που παίζει βασικό ρόλο στην ισορροπία και στην παρακολούθηση της θέσης του κεφαλιού και του σώματος. Αυτή η δομή διατηρείται σε ψάρια, αμφίβια, ερπετά, πτηνά και θηλαστικά, αλλά μόνο τα δύο πρώτα ήταν γνωστό ότι τη χρησιμοποιούσαν για την ακοή. Τώρα, φαίνεται ότι τουλάχιστον μερικά ερπετά μπορούν επίσης να την χρησιμοποιήσουν.
«Το αυτί, όπως το ξέρουμε, ακούει τον αερομεταφερόμενο ήχο», εξηγεί η Catherine Carr, βιολόγος και συν-συγγραφέας της νέας μελέτης. «Αλλά αυτό το αρχαίο εσωτερικό μονοπάτι, το οποίο συνήθως συνδέεται με την ισορροπία, βοηθά τα γκέκο να ανιχνεύουν δονήσεις που ταξιδεύουν από μέσα, όπως το έδαφος ή το νερό.
Η εξέλιξη της ακοής στους ανθρώπους και τα ζώα
Αυτό το μονοπάτι υπάρχει σε αμφίβια και ψάρια, και τώρα έχει αποδειχθεί ότι υπάρχει και στις σαύρες. Τα ευρήματά μας ρίχνουν φως στο πώς το ακουστικό σύστημα εξελίχθηκε από αυτό που βλέπετε στα ψάρια σε αυτό που βλέπετε στα ζώα της ξηράς, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων», πρόσθεσε.
Η Carr και ο πρώτος συγγραφέας της νέας μελέτης, ο βιολόγος Dawei Han, ερεύνησαν προσεκτικά τους εγκεφάλους των tokay geckos και διαπίστωσαν ότι το κυστίδιο έχει άμεση σύνδεση με ένα σύμπλεγμα νευρώνων, που ονομάζεται vestibularis ovalis (VeO), στον οπίσθιο εγκέφαλο.
Αυτοί οι νευρώνες VeO δεν λαμβάνουν είσοδο από άλλες δομές του εσωτερικού αυτιού. Οι πληροφορίες περνούν στον ακουστικό μεσαίο εγκέφαλο, όπου το ζώο θα αντιληφθεί τις δονήσεις ταυτόχρονα με τον ήχο.
Για να επιβεβαιώσουν τον ρόλο του κυστιδίου στην ακοή, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ηλεκτρόδια βολφραμίου για να παρακολουθήσουν πώς οι μονάδες VeO ανταποκρίνονται στους κραδασμούς μέσω μιας πλατφόρμας. Ανέβασαν σιγά σιγά τις δονήσεις από 10 σε 1.000 Hertz και διαπίστωσαν ότι οι νευρώνες ήταν πιο ευαίσθητοι σε συχνότητες μεταξύ 50 και 200 Hertz, με κορύφωση γύρω στα 100 Hertz.
Τέλος, έλεγξαν αν οι μονάδες VeO απλώς «άκουγαν» τους βαθείς με βουητό ήχους που παράγονται από τη συσκευή δόνησης μέσω τυπικών ακουστικών καναλιών. Η ομάδα παρέδωσε ηχητικά ερεθίσματα στα αυτιά των ζώων, στις ίδιες συχνότητες αλλά πιο δυνατή ένταση – και σίγουρα, δεν εντόπισαν καμία απόκριση από τις μονάδες VeO.
Αυτό κάνει το tokay gecko ένα από τα πρώτα αμνιωτά, που γίνεται γνωστό ότι χρησιμοποιεί το κυστίδιο για αυτόν τον σκοπό.
Με βάση τα παραπάνω, οι ερευνητές δεν έχουν βρει ακόμη έναν προφανή λόγο συμπεριφοράς για αυτές τις σαύρες να έχουν αποκλειστικούς υποδοχείς δόνησης στο κεφάλι τους. Τα tokay gecko είναι θορυβώδη πλάσματα και οι δυνατές κλήσεις τους βρίσκονται εντός του εύρους συχνοτήτων της κανονικής ακοής τους. Αλλά ο Han και η Carr υποθέτουν ότι μπορεί να το κάνουν αυτό για να ανιχνεύσουν χαμηλά βουητά από τον εισερχόμενο άνεμο, τη βροχή και τα αρπακτικά.
