Τα επίπεδα του ιού κορωνοϊού είναι κοντά στα χαμηλότερα που έχουν υπάρξει ποτέ, αλλά ορισμένες παραλλαγές του ιού απειλούν και πάλι να διαταράξουν την πτωτική τάση.

Η KP.2 - μία από τις λεγόμενες παραλλαγές FLiRT - ξεπέρασε την JN.1 και έγινε η κυρίαρχη παραλλαγή του κορωνοϊού στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με στοιχεία από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) των ΗΠΑ. Σύμφωνα με τα στοιχεία της 11ης Μαΐου, ευθύνεται για περισσότερο από το ένα τέταρτο των κρουσμάτων στη χώρα, σχεδόν διπλάσια από τον JN.1. Μια συγγενική παραλλαγή, η KP.1.1, έχει προκαλέσει περίπου το 7% των κρουσμάτων, σύμφωνα με τα στοιχεία του CDC.

Οι παραλλαγές FLiRT είναι παρακλάδια της παραλλαγής JN.1 - όλες μέρος της ευρύτερης οικογένειας omicron - που προκάλεσε το κύμα του φετινού χειμώνα. Το ακρωνύμιο στην ονομασία αναφέρεται στις θέσεις των μεταλλάξεων αμινοξέων που έχει αποκτήσει ο ιός, μερικές σε θέσεις που τον βοηθούν να αποφύγει την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού και άλλες που τον βοηθούν να είναι πιο μεταδοτικός.

«Οι παραλλαγές του covid-19 είναι 'συσσωρευμένες μεταλλάξεις' που κάνουν ένα από τα εξής δύο πράγματα: είτε προκαλούν τα αντισώματα που έχετε συσσωρεύσει από τον εμβολιασμό ή τη μόλυνση να μην δεσμεύουν πλέον τον ιό (το ονομάζουμε αυτό διαφυγή από την ανοσία), είτε αυξάνουν τη δύναμη με την οποία οι ιοί δεσμεύονται στα κύτταρα», δήλωσε ο Dr.A.Pekosz, ιολόγος στη Σχολή Δημόσιας Υγείας Johns Hopkin Bloomberg.

Αυτό έχει γίνει ένα γνωστό μοτίβο στην εξέλιξη του ιού που προκαλεί τον ιό covid-19, αλλά οι ειδικοί λένε ότι δεν γνωρίζουμε ακόμη αρκετά για να προβλέψουμε ακριβώς πού θα συμβούν οι αλλαγές στη συνέχεια ή πώς θα επηρεάσουν τον τρόπο με τον οποίο ο ιός εξαπλώνεται στον πληθυσμό.

Μεταδοτικότητης της FLiRT

Οι μεταλλάξεις στις παραλλαγές FLiRT καθιστούν την αυξημένη μεταδοτικότητα - και μια πιθανή καλοκαιρινή έξαρση - πραγματική απειλή. Το Covid-19 υιοθετεί ορισμένα εποχικά πρότυπα, τα οποία έχουν συμπεριλάβει αύξηση τα προηγούμενα καλοκαίρια, αλλά το ακριβές επίπεδο κινδύνου για φέτος δεν είναι σαφές.

«Είχαμε κάποιες παραλλαγές στο παρελθόν που ξεκινούσαν αρκετά ισχυρές και στη συνέχεια δεν κυριαρχούσαν. Αυτές οι υποπαραλλαγές θα μπορούσαν να γίνουν προοδευτικά κυρίαρχες ή θα μπορούσαν να γίνουν το 20-40% των περιπτώσεων και στη συνέχεια να παραμείνουν εκεί. Πρέπει απλώς να περιμένουμε και να δούμε», δήλωσε ο Δρ William Schaffner, ειδικός σε θέματα λοιμωδών νοσημάτων στο Πανεπιστήμιο Vanderbilt. «Ο ιός εξακολουθεί να είναι υπεύθυνος. Αυτός θα μας πει τι πρόκειται να κάνει. Όλες οι κρυστάλλινες σφαίρες μας είναι αρκετά θολές».

Η επιτήρηση για τον ιό covid-19 έχει μειωθεί σημαντικά από το τέλος της έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία στις ΗΠΑ πριν από ένα χρόνο, γεγονός που επίσης αυξάνει την αβεβαιότητα. Αλλά τα διαθέσιμα δεδομένα είναι συνεπή. Προς το παρόν, η επιτήρηση των λυμάτων δείχνει ότι η δραστηριότητα του ιού είναι πολύ χαμηλή και μειώνεται σε όλες τις περιοχές της χώρας και τα ποσοστά νοσηλείας για το covid-19 παραμένουν χαμηλά.

«Μάθαμε από τα εργαστήρια ότι οι παραλλαγές FLiRT φαίνεται, μέχρι στιγμής, να είναι το ίδιο μεταδοτικές με τις άλλες υποπαραλλαγές της omicron, πράγμα που σημαίνει ότι είναι στην πραγματικότητα αρκετά μεταδοτικές. Αλλά δεν φαίνεται να προκαλούν πιο σοβαρή ασθένεια ή κάποιο είδος διακριτής ασθένειας από την άποψη των συμπτωμάτων κλινικής παρουσίασης», δήλωσε ο Schaffner.

Ενώ οι παραλλαγές FLiRT ενέχουν κάποιο κίνδυνο αυτό το καλοκαίρι, οι ειδικοί παραμένουν επικεντρωμένοι στο τι θα μπορούσε να συμβεί το φθινόπωρο.

«Αν έπρεπε να προβλέψω, θα έλεγα ότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε κάποια επιπλέον περιστατικά, μια μικρή αύξηση αυτό το καλοκαίρι. Αλλά στην πραγματικότητα εξαρτάται από το ποια παραλλαγή θα είναι παρούσα όταν φτάσουμε στο φθινόπωρο», δήλωσε από την πλευρά του ο καθηγητής Pekosz. «Πιθανώς το φθινόπωρο θα πρέπει να περιμένουμε να δούμε μια αύξηση των κρουσμάτων κορωνοϊού. Και αν έχετε μια παραλλαγή που έχει πολλές από αυτές τις μεταλλάξεις που εμποδίζουν την ανοσία, τότε η πιθανότητα το φθινόπωρο να έχετε μεγαλύτερη αύξηση είναι μεγαλύτερη».

Το φθινόπωρο και ο βορειοανατολικός χειμώνας ενέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω της ανοσίας που έχει αναπτυχθεί στον πληθυσμό, είπε.

«Ο ιός χρειάζεται τώρα καλύτερες συνθήκες για να μεταδοθεί, και αυτές οι καλύτερες συνθήκες για μετάδοση θα συμβούν πιθανότατα το φθινόπωρο, όταν ο καιρός κρυώνει, οι άνθρωποι περνούν περισσότερο χρόνο σε εσωτερικούς χώρους και είναι πιο πιθανό να βρίσκονται σε περιβάλλοντα όπου η μετάδοση του αναπνευστικού ιού γίνεται πιο αποτελεσματικά».

Πιο θανατηφόρος απο την γρίπη ο κορωνοϊός

Η έρευνα που δημοσιεύθηκε την περασμένη Τετάρτη στο ιατρικό περιοδικό JAMA υπενθυμίζει το βάρος που συνεχίζει να σηκώνει ο ιός covid-19 στις ΗΠΑ. Φέτος το χειμώνα, αν και τα ποσοστά νοσηλείας για τον ιό covid-19 ήταν πολύ χαμηλότερα από ό,τι τα προηγούμενα χρόνια, εξακολουθούσε να είναι πιο θανατηφόρος από τη γρίπη. Μια μελέτη χιλιάδων νοσηλευόμενων ασθενών διαπίστωσε ότι το 5,7% με covid-19 πέθανε, σε σύγκριση με το 4,2% των ασθενών που νοσηλεύτηκαν για γρίπη. Με άλλα λόγια, ο covid-19 έφερε περίπου 35% υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από τη γρίπη.

Τα άτομα που έλαβαν το τελευταίο εμβόλιο covid-19 το περασμένο φθινόπωρο μπορεί να εξακολουθούν να έχουν κάποια προστασία έναντι των τελευταίων παραλλαγών.Το εμβόλιο αυτό στόχευε ένα διαφορετικό στέλεχος, αλλά βρέθηκε εξίσου αποτελεσματικό έναντι του JN.1, και οι ειδικοί λένε ότι ορισμένα από αυτά τα οφέλη μπορεί να επεκταθούν και στους συγγενείς του FLiRT. Τα άτομα που είχαν πρόσφατη λοίμωξη - ιδίως από τις αρχές του έτους, όταν το JN.1 ήταν εμφανές - μπορεί επίσης να έχουν κάποια προστασία. Αλλά η ανοσία φθίνει με την πάροδο του χρόνου.

Τον Ιούνιο, η συμβουλευτική επιτροπή εμβολίων του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ θα συνεδριάσει για να συζητήσει τις συστάσεις για την έκδοση του εμβολίου covid-19 που θα είναι διαθέσιμη αυτό το φθινόπωρο. Η συνεδρίαση αναβλήθηκε για περίπου τρεις εβδομάδες για να «δοθεί επιπλέον χρόνος για τη λήψη δεδομένων επιτήρησης» και για να υπάρχουν «πιο ενημερωμένες πληροφορίες κατά τη συζήτηση και τη διατύπωση συστάσεων», σύμφωνα με ανάρτηση στον ιστότοπο της ομοσπονδιακής υπηρεσίας.

Προς το παρόν, λένε οι ειδικοί, ο κίνδυνος παραμένει σχετικά χαμηλός.

«Όπως συμβαίνει με όλα τα πράγματα που σχετίζονται με τον κορωνοϊό, οι προοπτικές μας μπορεί να αλλάξουν σε μία ή δύο εβδομάδες. Αλλά αυτή τη στιγμή, βρισκόμαστε πραγματικά σε πολύ καλό σημείο, στο καλύτερο σημείο που έχουμε βρεθεί εδώ και πάρα πολύ καιρό», κατέληξε ο Schaffner.