Αλλά ποια η αλήθεια και τι προκαλεί τελικά καρκίνο;
Κινητά τηλέφωνα
Σίγουρα θα έχετε ακούσει από πολλούς να λένε ότι η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία ή τα κύματα από τα κινητά τηλέφωνα μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο. Ωστόσο, οι ερευνητές λένε ότι δεν υπάρχουν επαρκείς αποδείξεις ότι αυτό συμβαίνει. Τα κινητά λειτουργούν στέλνοντας και λαμβάνοντας ηλεκτρομαγνητικά κύματα προς και από τηλεφωνικούς ιστούς. Ενώ η ακτινοβολία υψηλής ενέργειας μπορεί να προκαλέσει καρκίνο καταστρέφοντας το DNA, η ισχύς που εκπέμπεται από τα τηλέφωνα είναι τόσο αδύναμη που δεν έχει αυτό το αποτέλεσμα, λέει η Cancer Research UK.
Η φιλανθρωπική οργάνωση προσθέτει ότι παρόλο που τα δίκτυα 4G και 5G βασίζονται σε ραδιοκύματα υψηλότερης συχνότητας για να λειτουργήσουν σε σύγκριση με τηλέφωνα που κατασκευάστηκαν πριν από μια δεκαετία, εξακολουθεί να μην είναι αρκετή αυτή η ενέργεια για να βλάψει το DNA.
Όμως, επειδή η τεχνολογία είναι ακόμα σχετικά νέα, οι επιστήμονες συνεχίζουν να παρακολουθούν την έρευνα σε αυτόν τον τομέα για να εντοπίσουν τυχόν πιθανές μακροπρόθεσμες επιπτώσεις.
Καμένο ψωμί
Το ξύσιμο των καμένων κομματιών ψωμιού από το τοστ σας δεν θα σας σώσει από τον καρκίνο, λένε οι ειδικοί. Το καμένο τοστ, τα υπερβολικά ψημένα λαχανικά και οι ψητές πατάτες περιέχουν μια χημική ουσία που ονομάζεται ακρυλαμίδιο, η οποία εμφανίζεται φυσικά σε τρόφιμα που έχουν μαγειρευτεί σε υψηλή θερμοκρασία για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ορισμένες μελέτες έχουν συνδέσει την ουσία αυτή με τον καρκίνο.
Ωστόσο, η Cancer Research UK λέει ότι τα στοιχεία δεν είναι αρκετά ισχυρά ότι τα τρόφιμα που έχουν ψηθεί στο μπάρμπεκιου, έχουν τηγανιστεί ή φρυγανιστεί αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου.
Ορισμένες μελέτες δεν μπόρεσαν να μετρήσουν με ακρίβεια την ποσότητα ακρυλαμιδίου στη διατροφή των ανθρώπων, λέει η Cancer Research UK. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι είναι καρκινογόνος αυτή η ουσία μόνο στα ζώα, σε πολύ υψηλότερη δόση από ό,τι στην ανθρώπινη τροφή, σύμφωνα με τους επικεφαλής υγείας των ΗΠΑ. Για παράδειγμα, ένας διάσημος στατιστικολόγος του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ πρότεινε ότι κάποιος θα κινδύνευε μόνο αν κατανάλωνε 320 φέτες καμένου τοστ κάθε μέρα.
Αντίθετα, οι ειδικοί λένε ότι δεν είναι μόνο ο τρόπος με τον οποίο μαγειρεύετε το φαγητό σας, αλλά το είδος του φαγητού που τρώτε που θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο καρκίνου. Για παράδειγμα, το μπέικον είναι ένα επεξεργασμένο κρέας και ανεξάρτητα από το πώς μαγειρεύεται, έχει συνδεθεί με την αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης καρκίνου του εντέρου.
Άγχος
Έχει σημειωθεί σε μελέτες ότι ορισμένες γυναίκες αναρωτιούνται εάν το άγχος προκάλεσε τον καρκίνο του μαστού τους. Αλλά τα στοιχεία δεν είναι επαρκή. Μια μεγάλη μελέτη σε περισσότερες από 100.000 γυναίκες στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2016 δεν έδειξε κανένα σταθερό στοιχείο που να συσχετίζει το άγχος με τον καρκίνο του μαστού.
Μια άλλη ανάλυση του 2013, η οποία εξέτασε 12 μελέτες που αφορούσαν περισσότερα από 100.000 άτομα που παρακολουθήθηκαν για αρκετά χρόνια, δεν βρήκε σχέση μεταξύ του στρες στην εργασία και του καρκίνου του παχέος εντέρου, του πνεύμονα, του μαστού ή του προστάτη.
Ωστόσο, μια ξεχωριστή εργασία το 2022 πρότεινε ότι θα μπορούσε να υπάρχει σύνδεση μεταξύ της έκθεσης του σώματος στην κορτιζόλη, την ορμόνη του στρες και τον καρκίνο. Αλλά και μία άλλη, πολύ πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι το άγχος προκαλεί ανάπτυξη και εξάπλωση του καρκίνου. Αν και το άγχος δεν έχει συνδεθεί άμεσα με τη νόσο, οι μεγάλες περίοδοι άγχους έχουν συνδεθεί με υψηλή αρτηριακή πίεση και κατάθλιψη, σύμφωνα με το NHS.
Μπορεί επίσης να είναι πιο δύσκολο να διατηρήσετε έναν υγιεινό τρόπο ζωής, όπως το να μην καπνίζετε και να πίνετε αλκοόλ, κατά τη διάρκεια στρεσογόνων καταστάσεων. Αυτές οι συνήθειες μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένο κίνδυνο καρκίνου, προειδοποιεί η Cancer Research UK. Ωστόσο, ο οργανισμός επιμένει ότι «κανένα στοιχείο» δεν δείχνει ότι «όσοι είναι πιο αγχωμένοι έχουν περισσότερες πιθανότητες να νοσήσουν από καρκίνο».
Τεχνητά γλυκαντικά
Τα αναψυκτικά διαίτης, οι τσίχλες και οι οδοντόκρεμες, μαζί με εκατοντάδες άλλα προϊόντα, περιέχουν τεχνητές γλυκαντικές ουσίες όπως η ασπαρτάμη. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η ασπαρτάμη, η οποία χρησιμοποιείται σε προϊόντα από τη δεκαετία του '80, μπορεί να προκαλέσει καρκίνο. Μάλιστα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ταξινόμησε το γλυκαντικό ως «πιθανώς καρκινογόνο για τον άνθρωπο» τον Ιούνιο του 2023.
Ωστόσο, οι ειδικοί λένε ότι οι άνθρωποι θα πρέπει να το καταναλώνουν σε εξαιρετικά μεγάλες ποσότητες - περισσότερες από δώδεκα μερίδες την ημέρα - για να έχει αυτό το αποτέλεσμα και επέκριναν την υπηρεσία υγείας του ΟΗΕ ότι προκαλεί περιττό μαζικό πανικό.
Πλαστικά αντικείμενα
Εδώ και καιρό πολλοί εξέφραζαν φόβους ότι τα πλαστικά μπουκάλια νερού, τα πλαστικά κουτιά μεσημεριανού γεύματος και γενικότερα οι συσκευασίες τροφίμων περιέχουν χημικές ουσίες που προκαλούν καρκίνο. Η δισφαινόλη Α, επίσης γνωστή ως BPA, είναι μια χημική ουσία που βρίσκεται σε πλαστικά μπουκάλια και δοχεία που πιστεύεται ότι διοχετεύεται σε τρόφιμα και ποτά και διαταράσσει τις ορμόνες.
Ως αποτέλεσμα, έχει συνδεθεί σε μεγάλο βαθμό - αλλά δεν έχει αποδειχθεί ότι προκαλεί - μια σειρά προβλημάτων υγείας, όπως προβλήματα γονιμότητας, διαβήτη και παχυσαρκία. Μια ανασκόπηση του 2015 από ερευνητές στις ΗΠΑ σχετικά με τις καρκινογόνες ιδιότητες του BPA συνέστησε ότι πρέπει να ταξινομηθεί ως κίνδυνος καρκίνου για τον άνθρωπο.
Αν και μελέτες έχουν δείξει ότι αυτή η χημική ουσία έχει καρκινογόνες επιδράσεις, αυτά τα πειράματα περιλάμβαναν ανθρώπινα κύτταρα σε εργαστήριο ή ζώα. Αυτό είναι πολύ διαφορετικό από το πώς οι άνθρωποι θα έρθουν σε επαφή με αυτές τις χημικές ουσίες στην πραγματική ζωή, προειδοποιεί η Cancer Research UK.
Η φιλανθρωπική οργάνωση εξηγεί ότι ορισμένες μελέτες τοποθετούν πολλές χημικές ουσίες απευθείας σε έναν τύπο κυττάρου, κάτι που δεν θα συνέβαινε στο σώμα. Μια άλλη μελέτη του 2018 από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA), η οποία εξέθεσε πειραματόζωα σε BPA, βρήκε ελάχιστα στοιχεία ότι η χημική ουσία προκαλεί καρκίνο.
