Τα τελευταία πέντε χρόνια, το ποσοστό επιβίωσης για τον καρκίνο του πνεύμονα στις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 22%, σύμφωνα με νέα έκθεση της Αμερικανικής Πνευμονολογικής Εταιρείας. Όμως, λένε οι ειδικοί, ο αριθμός των ατόμων που υποβάλλονται σε έλεγχο για καρκίνο του πνεύμονα παραμένει ανεπαρκής.
Περίπου το 26,6% των ανθρώπων που νοσούν από καρκίνο του πνεύμονα επιβιώνουν τουλάχιστον πέντε χρόνια μετά την αρχική τους διάγνωση, αναφέρει η έκθεση που δημοσιεύθηκε την Τρίτη, από 21,7% το 2016. Το ποσοστό επιβίωσης για τους έγχρωμους αυξήθηκε επίσης κατά 17% τα τελευταία δύο χρόνια, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές φυλετικές ανισότητες στη θεραπεία, τη διάγνωση και την επιβίωση, αναφέρει η εν λόγω έκθεση.
Οι μαύροι και οι Λατίνοι με καρκίνο του πνεύμονα έχουν λιγότερες πιθανότητες να επιβιώσουν πέντε χρόνια μετά την αρχική διάγνωση από ό,τι οι λευκοί ασθενείς. Σε σύγκριση με τους λευκούς ασθενείς, οι Λατίνοι είχαν 30% περισσότερες πιθανότητες να μην λάβουν καμία θεραπεία και 9% λιγότερες πιθανότητες να επιβιώσουν, ενώ οι μαύροι είχαν 19% λιγότερες πιθανότητες να λάβουν χειρουργική θεραπεία και 16% λιγότερες πιθανότητες να επιβιώσουν.
Οι Ασιάτες και οι κάτοικοι των νησιών του Ειρηνικού έχουν 17% λιγότερες πιθανότητες να λάβουν πρώιμη διάγνωση, αλλά είχαν 17% περισσότερες πιθανότητες να λάβουν χειρουργική θεραπεία και 14% περισσότερες πιθανότητες να επιβιώσουν πέντε χρόνια σε σχέση με τους λευκούς.
Ο καρκίνος του πνεύμονα παραμένει η κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο στις Ηνωμένες Πολιτείες, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), αλλά δεν χρειάζεται να αποτελεί θανατική καταδίκη. Πρόσφατες πρόοδοι έχουν σημειωθεί στη στοχευμένη θεραπεία και την ανοσοθεραπεία, και γίνονται διαθέσιμες περισσότερες εξατομικευμένες θεραπείες. Οι ειδικοί λένε ότι υπάρχει επίσης ένα απλό εργαλείο που θα μπορούσε να σώσει πολύ περισσότερες ζωές: περισσότεροι άνθρωποι πρέπει να ελέγχονται.
Σύμφωνα με τη νέα έκθεση, η έγκαιρη διάγνωση μειώνει το ποσοστό θανάτου από καρκίνο του πνεύμονα έως και 20%.
Όπως συμβαίνει με κάθε καρκίνο, η έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του πνεύμονα μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες επιβίωσης. Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι, εάν διαγνωστεί σε πρώιμο στάδιο, ο καρκίνος του πνεύμονα έχει πενταετή επιβίωση σχεδόν 60%, η οποία μειώνεται στο 7% με την καθυστερημένη διάγνωση. Η διάγνωση σώζει ζωές, επειδή οι άνθρωποι με καρκίνο του πνεύμονα συχνά δεν έχουν συμπτώματα μέχρι ο καρκίνος να είναι τόσο προχωρημένος που να υπάρχουν λίγες επιλογές για να τους βοηθήσουν.
Διάγνωση, ένα βασικό εργαλείο για την ανίχνευση
Τα πρώιμα συμπτώματα του καρκίνου του πνεύμονα μπορεί να περιλαμβάνουν επίμονο βήχα, δύσπνοια, κόπωση και ένα είδος ασαφούς δυσφορίας στο στήθος. Ορισμένοι άνθρωποι αναπτύσσουν επίσης βραχνή φωνή, βήχουν αίμα, χάνουν τη γεύση του φαγητού και χάνουν απροσδόκητα βάρος.
Σύμφωνα με την έκθεση, μόνο το 4,5% των ατόμων που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα υποβάλλονται σε προληπτικό έλεγχο. Αλλά σε ορισμένες πολιτείες το ποσοστό είναι πολύ χαμηλότερο. Στην Καλιφόρνια, για παράδειγμα, μόνο το 0,7% των ατόμων υψηλού κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα ελέγχονται, αν και αυτό μπορεί να είναι χαμηλότερο από το πραγματικό ποσοστό.
«Υπάρχουν πολλά περιθώρια βελτίωσης», δήλωσε ο Δρ Παναγής Γαλιατσάτος, εθελοντής ιατρικός εκπρόσωπος της Αμερικανικής Πνευμονολογικής Εταιρείας. «Ελπίζουμε ότι με τις επικαιροποιημένες κατευθυντήριες γραμμές θα ελεγχθεί μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού που πρέπει να ελεγχθεί».
Η Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία επέκτεινε πρόσφατα τις διαγνωστικές της συστάσεις, ώστε να αναφέρει ότι όλοι οι άνθρωποι ηλικίας 50 έως 80 ετών πρέπει να υποβάλλονται σε έλεγχο για καρκίνο του πνεύμονα, εάν καπνίζουν σήμερα ή έχουν καπνίσει στο παρελθόν -ανεξάρτητα από το πόσο καιρό πριν- σε ποσοστό 20 πακέτα το χρόνο. Ένα πακέτο το χρόνο ορίζεται ως το κάπνισμα κατά μέσο όρο ενός πακέτου τσιγάρων την ημέρα για ένα χρόνο.
Ο Γαλιατσάτος, ο οποίος είναι επίσης διευθυντής της κλινικής για την αντιμετώπιση του καπνίσματος και αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στο Johns Hopkins Medicine, εμφανίστηκε αισιόδοξος για τη βελτίωση των ποσοστών διάγνωσης. Σε αντίθεση με καρκίνους όπως ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και ο καρκίνος του προστάτη, για τους οποίους υπάρχουν δεδομένα δεκαετιών που αποδεικνύουν την αποτελεσματικότητα του ελέγχου, οι γιατροί δεν ενθάρρυναν τους ανθρώπους να υποβάλλονται σε έλεγχο για τον καρκίνο του πνεύμονα μέχρι πριν από περίπου μια δεκαετία, είπε.
Οι κατευθυντήριες γραμμές για τον καρκίνο του πνεύμονα ήταν επίσης συγκεχυμένες. Μέχρι τη νέα αλλαγή, οι άνθρωποι έπρεπε να θυμούνται πόσο καιρό και πόσο κάπνιζαν για να κάνουν προληπτικό έλεγχο για καρκίνο του πνεύμονα. Συγκριτικά, οι γιατροί συνιστούν συνήθως μαστογραφία για τον έλεγχο του καρκίνου του μαστού μόνο εάν το άτομο είναι 45 ετών ή μεγαλύτερο. Δεν χρειάζεται να υπολογίσουν άλλους παράγοντες προκειμένου να υποβληθούν σε προληπτικό έλεγχο.
Η νέα έκθεση αναφέρει ότι, με τον τρέχοντα ρυθμό, ο έλεγχος για τον καρκίνο του πνεύμονα προσθέτει 80.000 χρόνια ζωής στον πληθυσμό των ΗΠΑ και εξοικονομεί 40 εκατομμύρια δολάρια στην οικονομία των ΗΠΑ. Εάν όλοι οι επιλέξιμοι άνθρωποι ελέγχονταν, θα προστίθεντο 500.000 χρόνια ζωής και θα εξοικονομούσε η χώρα 500 εκατομμύρια δολάρια.
Σύμφωνα με τον Γαλιατσάτο, η εξέταση για τον καρκίνο του πνεύμονα είναι σχετικά απλή. Σε αντίθεση με μια διαδικασία όπως η κολονοσκόπηση, η οποία απαιτεί άβολη και συχνά δυσάρεστη προετοιμασία, ο έλεγχος για τον καρκίνο του πνεύμονα απαιτεί μόνο μια αξονική τομογραφία.
Πρόληψη του καρκίνου
Ο καλύτερος τρόπος πρόληψης του καρκίνου είναι η διακοπή του καπνίσματος, ο οποίος ευθύνεται για το 80-90% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα, σύμφωνα με την έκθεση. Ακόμα και άτομα με μακρόχρονο ιστορικό καπνίσματος μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο με το να γίνουν πρώην καπνιστές.
Ο Γαλιατσάτος δήλωσε ότι οι γιατροί θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι τα άτομα υψηλού κινδύνου αισθάνονται ότι το ιατρείο τους θα είναι ένας ασφαλής χώρος για να κάνουν εξετάσεις και να έχουν πρόσβαση σε προγράμματα διακοπής του καπνίσματος.
«Δεν κάναμε ό,τι μπορούσαμε για να προωθήσουμε αυτό που θα τους βοηθήσει, με τρόπο που να μην τους κάνει να αισθάνονται στιγματισμένοι ή να κρίνονται», είπε. «Οι άνθρωποι με καρκίνο του πνεύμονα συχνά έχουν ακούσει ότι φταίνε οι ίδιοι και αυτό δεν είναι δίκαιο γι' αυτούς».
Σύμφωνα με το CDC, η δεύτερη κύρια αιτία καρκίνου του πνεύμονα είναι η έκθεση στο ραδόνιο, ένα άχρωμο, άοσμο ραδιενεργό αέριο που απελευθερώνεται φυσικά από το έδαφος, το νερό και τα πετρώματα. Το αέριο μπορεί να εισέλθει από τις ρωγμές ενός κτιρίου και να συσσωρευτεί στον αέρα με την πάροδο του χρόνου. Με την πάροδο του χρόνου, αυτά τα ραδιενεργά σωματίδια μπορεί να παγιδευτούν στους πνεύμονες και να προκαλέσουν καρκίνο.
Τα τεστ ραδονίου είναι διαθέσιμα σε πολλά καταστήματα υλικού. Εάν μια δοκιμή δείξει υψηλά επίπεδα, το CDC συνιστά την εγκατάσταση ενός συστήματος μείωσης του ραδονίου, αλλά μπορείτε επίσης να αυξήσετε τη ροή του αέρα στο σπίτι κρατώντας τα παράθυρα ανοιχτά, χρησιμοποιώντας ανεμιστήρες για την κυκλοφορία του αέρα και σφραγίζοντας τις ρωγμές στα δάπεδα και τους τοίχους.
Η έκθεση σε σωματιδιακή ρύπανση καθ' όλη τη διάρκεια του έτους μπορεί επίσης να οδηγήσει σε καρκίνο του πνεύμονα. Μια παλαιότερη έκθεση της Αμερικανικής Πνευμονολογικής Εταιρείας διαπίστωσε ότι 120 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε μια περιοχή των Ηνωμένων Πολιτειών με υψηλά επίπεδα αυτού του επικίνδυνου επιπέδου ρύπανσης. Για να μειωθεί η έκθεση, η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος των ΗΠΑ (EPA) συνιστά τη χρήση φορητών καθαριστών αέρα υψηλής απόδοσης και ανεμιστήρων εξάτμισης που εξαερίζουν προς τα έξω κατά το μαγείρεμα.