Αντιμέτωποι με μια σειρά από νοσήματα αναμένεται να έρθουν οι κάτοικοι των περιοχών που πλημμύρισαν στη Θεσσαλία, ανάμεσά τους και η λεπτοσπείρωση, σύμφωνα με τον καθηγητή Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γκίκας Μαγιορκίνης.
Η λεπτοσπείρωση είναι μικροβιακή λοίμωξη η οποία παρατηρείται σε ανθρώπους και ζώα και προκαλείται από τον μικροοργανισμό που ονομάζεται λεπτόσπειρα (Leptospira spp). Το υγρό περιβάλλον και η παρουσία οργανικών υλικών συντελούν στην παρατεταμένη επιβίωση του μικροβίου.
Το αίτιο της λεπτοσπείρωσης είναι το βακτηρίδιο leptospira interrogans. Η ασθένεια μεταδίδεται τόσο από άγρια όσο και από οικόσιτα ζώα. Τα πιο συνηθισμένα ζώα που μεταδίδουν την αρρώστια είναι τα τρωκτικά.
Συνήθως μεταδίδεται από τα ούρα ή από νερό και χώμα με ούρα ζώων σε περίπτωση επαφής, όταν υπάρχουν σκασίματα στο ανθρώπινο δέρμα, στα μάτια, στο στόμα ή στη μύτη. Στις αναπτυσσόμενες χώρες, η αρρώστια συνήθως προσβάλλει τους αγρότες και τα κατώτερα οικονομικά στρώματα που ζουν στις πόλεις. Στις ανεπτυγμένες χώρες, συνήθως προσβάλλει άτομα που συμμετέχουν σε δραστηριότητες στη φύση σε ζεστές και υγρές περιοχές.
Συμπτώματα
Η λεπτοσπείρωση μπορεί να λάβει πολλές μορφές. Η πιο ήπια, η "βακτηριακή λεπτοσπείρωση" προκαλεί μη ειδικά συμπτώματα όπως κεφαλαλγία, πυρετό και υπεραιμία επιπεφυκότων. Είτε θα ιαθεί μετά από μια εβδομάδα είτε θα εξελιχθεί σε άσηπτη μηνιγγίτιδα, είτε σε ικτερική λεπτοσπείρωση (νόσος Weil) είτε θα αναπτυχθεί πνευμονικό σύνδρομο.
Διάγνωση
Η διάγνωση της αρρώστιας γίνεται με αναζήτηση αντισωμάτων ενάντια στο βακτήριο ή με ανεύρεση του DNA στο αίμα. Η λεπτοσπειρώσεις μπορούν να ανιχνευθούν στο αίμα ή στα ούρα.
Πρόληψη και θεραπεία
Για την πρόληψη της ασθένειας, μεταξύ άλλων, χρησιμοποιείται ειδικός εξοπλισμός προστασίας προκειμένου να αποφευχθεί η επαφή με ζώα που πιθανώς έχουν προσβληθεί, συστήνεται πλύσιμο μετά από επαφή και μείωση του πληθυσμού τρωκτικών σε περιοχές όπου ζουν και εργάζονται άνθρωποι. Η αντιβίωση δοξυκυκλίνη, όταν χρησιμοποιείται για προληπτικούς λόγους σε ταξιδιώτες προκειμένου να αποφευχθούν μολύνσεις, έχει αμφίβολα αποτελέσματα.
Υπάρχουν εμβόλια ζώων για ορισμένους τύπους λεπτόσπειρας, τα οποία μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο μετάδοσης σε ανθρώπους. Σε περίπτωση μόλυνσης, ακολουθείται θεραπεία με αντιβιοτικά όπως δοξυκυκλίνη, πενικιλίνη ή κεφτριαξόνη.
Η νόσος του Weil και το σύνδρομο πνευμονικής αιμορραγίας έχουν ποσοστά θνησιμότητας μεγαλύτερα από 10% και 50% αντίστοιχα, ακόμα και με θεραπευτική αγωγή.
Επιδημολογία
Υπολογίζεται ότι επτά με δέκα εκατομμύρια άνθρωποι προσβάλλονται από λεπτοσπείρωση κάθε χρόνο. Ο αριθμός θανάτων από αυτή την αιτία δεν είναι γνωστός. Η αρρώστια είναι πιο συνηθισμένη σε τροπικές περιοχές αλλά μπορεί να εμφανιστεί οπουδήποτε.
Επιδημική έκρηξη μπορεί να υπάρξει στις παραγκουπόλεις του αναπτυσσόμενου κόσμου. Η νόσος χαρακτηρίσθηκε για πρώτη φορά από τον Weil το 1886 στη Γερμανία. Τα ζώα που έχουν προσβληθεί μπορεί να μην παρουσιάζουν συμπτώματα ή να παρουσιάζουν ελαφριάς ή βαριάς μορφής συμπτώματα. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι διαφορετικά από ζώο σε ζώο. Σε ορισμένα ζώα η λεπτόσπειρα ζει στο αναπαραγωγικό σύστημα και μεταδίδεται κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής.
Τι δήλωσε ο Μαγιορκίνης
Ο κ. Μαγιορκίνης επεσήμανε ότι ο βασικός κίνδυνος σε πρώτη φάση είναι οι γαστρεντερίτιδες, λόγω της επαφής του νερού με μικρόβια από τις αποχετεύσεις. Όσον αφορά τα 46 κρούσματα γαστρεντερίτιδας που ανακοίνωσε σήμερα η κ. Αγαπηδάκη υπογράμμισε: «Δεν γνωρίζω αν αυτός ο αριθμός είναι πολύ πάνω από το αναμενόμενο για την εποχή γιατί οι γαστρεντερίτιδες έτσι κι αλλιώς υπάρχουν».
Μάλιστα τόνισε ότι οποιαδήποτε επαφή με το μολυσμένο πόσιμο νερό ή με τα λιμνάζοντα ύδατα μέσω του στόματος ή των ματιών ενέχει τον κίνδυνο μετάδοσης, όχι μόνο η κατανάλωση αλλά και η χρήση για πλύσιμο των δοντιών κλπ.
Φόβος υπάρχει επίσης και για ηπατίτιδες, κυρίως Α και Ε, αν και ευτυχώς δεν έχουν αναφερθεί ακόμη κρούσματα. Για την ηπατίτιδα Α υπάρχει εμβόλιο οπότε λογικά ο περισσότερος κόσμος το έχει κάνει στην παιδική του ηλικία.
Επιπλέον, σε άλλες περιπτώσεις πλημμυρών, έχει αναφερθεί αύξηση των κρουσμάτων λεπτοσπείρωσης, λόγω του θανάτου τρωκτικών (ποντίκια, αρουραίοι) που αποτελούν φορείς της ασθένειας. Ωστόσο, αυτή η αύξηση δεν αναμένεται να φανεί άμεσα, γιατί ο χρόνος επώασης είναι 7-14 μέρες.
Ο καθηγητής συμβούλεψε τους κατοίκους των πληγεισών περιοχών να μην έρχονται σε επαφή με τις λάσπες χωρίς να φοράνε προστατευτικά παπούτσια και αδιάβροχα παντελόνια και να μην έρχονται σε επαφή με τα νεκρά ζώα
Όσον αφορά τα κουνούπια, τόνισε ότι οι συνθήκες ευνοούν τον πολλαπλασιασμό των κουνουπιών. Κι επειδή η περιοχή είναι ενδημική για τον ιό του Δυτικού Νείλου, πιθανότατα τις επόμενες ημέρες ή βδομάδες να δούμε αύξηση των κρουσμάτων.