Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υποβάθμισε την εκτίμησή του για την πανδημία του κορωνοϊού την περασμένη Παρασκευή, λέγοντας ότι δεν χαρακτηρίζεται πλέον ως παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Η ενέργεια αυτή ανατρέπει την δήλωση που είχε γίνει για πρώτη φορά στις 30 Ιανουαρίου 2020, όταν η ασθένεια δεν είχε καν ονομαστεί COVID-19 και όταν δεν υπήρχαν σημαντικά κρούσματα πέραν της Κίνας.
Ας ρίξουμε μια ματιά στο τι σημαίνει η απόφαση του ΠΟΥ. Γιατί να τερματιστεί η παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης για την υγεία;
Ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ Tedros Adhanom Ghebreyesus δήλωσε ότι η πανδημία έχει «πτωτική τάση για περισσότερο από ένα χρόνο, με την ανοσία του πληθυσμού να αυξάνεται από τον εμβολιασμό και τη μόλυνση». Αυτό, πρόσθεσε, επέτρεψε στις περισσότερες χώρες «να επιστρέψουν στη ζωή όπως την ξέραμε πριν από το COVID-19», πράγμα που σημαίνει ότι το χειρότερο μέρος της πανδημίας έχει τελειώσει.
Ο Tedros δήλωσε ότι τον τελευταίο χρόνο, ο ΠΟΥ και οι εμπειρογνώμονες της επιτροπής έκτακτης ανάγκης αναλύουν τα δεδομένα του COVID-19 για να αποφασίσουν πότε θα ήταν η κατάλληλη στιγμή να μειώσουν το επίπεδο συναγερμού. Την Πέμπτη, οι εμπειρογνώμονες συνέστησαν στον Tedros ότι ο COVID-19 δεν χαρακτηρίζεται πλέον ως παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης και ο επικεφαλής του ΠΟΥ δήλωσε ότι αποδέχθηκε τη συμβουλή αυτή.
Ποιες είναι οι πρακτικές επιπτώσεις;
Για τον μέσο άνθρωπο, δεν υπάρχει κάποια επίπτωση. Ο χαρακτηρισμός μιας υγειονομικής απειλής ως παγκόσμιας έκτακτης ανάγκης έχει ως στόχο να προειδοποιήσει τις πολιτικές αρχές ότι υπάρχει ένα «έκτακτο» γεγονός που θα μπορούσε να αποτελέσει απειλή για την υγεία άλλων χωρών και απαιτεί συντονισμένη αντίδραση για τον περιορισμό του. Οι δηλώσεις έκτακτης ανάγκης του ΠΟΥ χρησιμοποιούνται συνήθως ως διεθνές SOS για τις χώρες που χρειάζονται βοήθεια.
Μπορούν επίσης να ωθήσουν τις χώρες να θεσπίσουν ειδικά μέτρα για την καταπολέμηση της νόσου ή να αποδεσμεύσουν επιπλέον κονδύλια. Πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας, της Γαλλίας, της Γερμανίας και των ΗΠΑ, έχουν προ πολλού εγκαταλείψει πολλούς από τους περιορισμούς της εποχής της πανδημίας. Οι ΗΠΑ τερματίζουν την επείγουσα εθνική υγειονομική τους κατάσταση την ερχόμενη Πέμπτη.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υποβάθμισε την αξιολόγησή για την πανδημία του κορωνοϊού την Παρασκευή 5 Μαΐου 2023, λέγοντας ότι δεν πληροί πλέον τις προϋποθέσεις για παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Είναι ο ιός covid-19 ακόμα πανδημία; Ναι. Παρόλο που ο επικεφαλής του ΠΟΥ Tedros δήλωσε ότι η έκτακτη ανάγκη για τον κορωνοϊό τελείωσε, προειδοποίησε ότι ο ιός ήρθε για να μείνει και ότι χιλιάδες άνθρωποι συνεχίζουν να πεθαίνουν κάθε εβδομάδα. «Παραμένει ο κίνδυνος να εμφανιστούν νέες παραλλαγές που θα προκαλέσουν νέα κύματα κρουσμάτων και θανάτων».
«Αυτά τα νέα σημαίνουν ότι ήρθε η ώρα για τις χώρες να περάσουν από τη λειτουργία έκτακτης ανάγκης στη διαχείριση του COVID-19 μαζί με άλλες μολυσματικές ασθένειες». Τον Απρίλιο, αναφέρθηκαν σχεδόν 3 εκατομμύρια κρούσματα και περισσότεροι από 17.000 θάνατοι, συμπεριλαμβανομένων αιχμών στη Νοτιοανατολική Ασία και τη Μέση Ανατολή, σημείωσε ο οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών.
Πότε λοιπόν θα τελειώσει η πανδημία του ιού covid-19; Είναι ασαφές. Ο επικεφαλής του ΠΟΥ για τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης δρ Μάικλ Ράιαν δήλωσε ότι ο κορωνοϊός εξακολουθεί να αποτελεί απειλή για τη δημόσια υγεία και ότι η συνεχιζόμενη εξέλιξή του μπορεί να προκαλέσει ακόμη μελλοντικά προβλήματα. «Χρειάστηκαν δεκαετίες... για να εξαφανιστεί ο πανδημικός ιός του 1918», είπε, αναφερόμενος στην ισπανική γρίπη που πιστεύεται ότι σκότωσε τουλάχιστον 40 εκατομμύρια ανθρώπους.
«Οι πανδημίες τελειώνουν πραγματικά μόνο όταν αρχίζει η επόμενη πανδημία», είπε. Ο Ράιαν δήλωσε ότι ενώ ο COVID-19 θα συνεχίσει να εξαπλώνεται μεταξύ των ανθρώπων για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα, το κάνει σε πολύ χαμηλότερο επίπεδο απειλής που δεν απαιτεί τα έκτακτα μέτρα που λαμβάνονται για να προσπαθήσουμε να περιορίσουμε την εξάπλωση του ιού.
Τι άλλο έχει κηρυχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης; Ο ΠΟΥ έχει κηρύξει στο παρελθόν παγκόσμιες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης για τα κρούσματα της γρίπης των χοίρων, του Ζίκα, του Έμπολα, της πολιομυελίτιδας και της mpox.
Η πολιομυελίτιδα κηρύχθηκε πριν από σχεδόν εννέα χρόνια. Το καθεστώς έκτακτης ανάγκης παραμένει ακόμη και τώρα που οι αξιωματούχοι εργάζονται για την εξάλειψη της νόσου από ένα συρρικνούμενο αριθμό χωρών. Τον περασμένο Ιούλιο, ο επικεφαλής του ΠΟΥ κήρυξε την εκρηκτική εξάπλωση της mpox σε δεκάδες χώρες ως παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης, παρακάμπτοντας την επιτροπή έκτακτης ανάγκης που είχε συγκαλέσει για να αξιολογήσει την κατάσταση. Η ασθένεια κορυφώθηκε στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική λίγο αργότερα, αλλά τεχνικά παραμένει παγκόσμια κατάσταση έκτακτης ανάγκης.
Χρειάζεται ακόμη να λαμβάνουμε προφυλάξεις για τον ιό covid-19; Ναι. Οι υγειονομικοί αξιωματούχοι λένε ότι ο ιός δεν πάει πουθενά και συμβουλεύουν τους ανθρώπους να εμβολιαστούν, συμπεριλαμβανομένων των αναμνηστικών δόσεων αν πληρούν τις προϋποθέσεις. Αν και πολλά από τα μέτρα που παρατηρήθηκαν στο αποκορύφωμα της πανδημίας -συμπεριλαμβανομένων των μασκών και της κοινωνικής απομάκρυνσης- δεν απαιτούνται παρά μόνο σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως νοσοκομεία ή γηροκομεία, οι αξιωματούχοι λένε ότι οι άνθρωποι με άλλες παθήσεις ή με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να εξακολουθούν να θέλουν να συνεχίσουν να λαμβάνουν ορισμένα από αυτά τα μέτρα προφύλαξης.
Σε αντίθεση με τα πρώτα χρόνια του COVID-19, τα υψηλά επίπεδα ανοσοποίησης, τόσο από τον εμβολιασμό όσο και από προηγούμενη μόλυνση, έχουν συμβάλει στη δραματική μείωση της εξάπλωσης της νόσου. Ο Σάιμον Κλαρκ, αναπληρωτής καθηγητής μικροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ρέντινγκ της Βρετανίας, προειδοποίησε τους ανθρώπους να μην εγκαταλείψουν όλες τις προφυλάξεις για το COVID-19. «Το μήνυμα προς το κοινό θα πρέπει να εξακολουθεί να είναι να προσέχει και να σκέφτεται τους άλλους. Αν είστε άρρωστοι με μια λοίμωξη του αναπνευστικού, όπως ένας έντονος βήχας, μην θέτετε τους άλλους σε κίνδυνο, ειδικά όχι εκείνους που είναι ευάλωτοι», δήλωσε.
«Εάν μεταδώσετε μια λοίμωξη COVID, κανείς δεν θα σας ευχαριστήσει. Αν είστε υγιείς και νέοι, ο COVID μπορεί να είναι έως... δυσάρεστος και αν είστε ηλικιωμένοι και αδύναμοι, μπορεί να σας σκοτώσει» κατέληξε.