Πρόσφατα, τα στοιχεία του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (OOΣΑ) έδειξαν με τον πιο σαφή τρόπο την κρίση στελέχωσης που αντιμετωπίζει το ΕΣΥ, καθώς εκτιμάται ότι μόνο από το 2010 έως σήμερα έχουν αποχωρήσει από το δημόσιο σύστημα υγείας 20.000 γιατροί.
Η νέα έκθεση του Κέντρου Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Πολιτική Υγείας (ΚΕΠΥ), έρχεται να επιβεβαιώσει την παραπάνω εικόνα.
Σύμφωνα με όσα κατέγραψαν οι ειδικοί του ΚΕΠΥ στην έρευνα με τίτλο «Η Εξέλιξη του Υγειονομικού Προσωπικού στα Νοσοκομεία του ΕΣΥ Πριν και κατά τη Διάρκεια της Πανδημίας» (με συντονιστές τον αναπληρωτή καθηγητή Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας - Πολιτικής Υγείας στο ΑΠΘ Ηλία Κονδύλη και τον ομότιμο καθηγητή Υγιεινής, Κοινωνικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στο ΑΠΘ Αλέξη Μπένο) τη δεκαετία της οικονομικής κρίσης το ΕΣΥ έχασε περίπου 19.000 θέσεις εργασίας, την ώρα που 3.137 εκπαιδευμένοι γιατροί μετανάστευσαν για το εξωτερικό.
Ειδικότερα κατά τη διάρκεια της πανδημίας (2019-2022), το ΕΣΥ ενισχύθηκε με μόλις 7.200 εργαζόμενους, εκ των οποιων το 95,5% ήταν επικουρικό προσωπικό με μονοετείς συμβάσεις εργασίας.
Η μελέτη του ΚΕΠΥ υπολογίζει ότι το 2022 το προσωπικό στο ΕΣΥ μειώθηκε κατά 8.600 εργαζόμενους σε σχέση με το 2009 (εποχή προ κρίσης) και κατά 14.500 εργαζόμενους σε σχέση με το αναμενόμενο.
Μόλις 7.200 επιπλέον εργαζόμενοι στο ΕΣΥ μέσα στην πανδημία
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, πριν την πανδημία (2019) στα νοσοκομεία της χώρας εργάζονταν 102.130 άτομα, εκ των οποίων οι 80.991 (79,3%) στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Το 24% ήταν γιατροί, το 43,5% νοσηλεύτριες και 32,5% το υπόλοιπο προσωπικό.
Ωστόσο, τον Δεκέμβριο του 2022, σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Υγείας, στα νοσοκομεία του ΕΣΥ εργάζονταν συνολικά 84.230 άτομα, εκ των οποίων το 23% ήταν γιατροί, το 45% νοσηλεύτριες και το 32% λοιπό προσωπικό.
Δηλαδή, κατά τη διάρκεια της πανδημίας το προσωπικό στα νοσοκομεία του ΕΣΥ αυξήθηκε κατά 9,4% με 7.223 νέες θέσεις εργασίας, εκ των οποίων η πλειονότητα αφορούσε σε θέσεις νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού.
Το 2022, επίσης, στο ΕΣΥ υπηρετούσαν 19.921 ιατροί, εκ των οποίων το 49% ήταν μόνιμοι, το 41% ειδικευόμενοι και εξειδικευόμενοι, (με συμβάσεις ορισμένου χρόνου), το 9% επικουρικοί ιατροί (με μονετείς συμβάσεις) και το 1% το υπόλοιπο ιατρικό προσωπικό. Δηλαδή, μέσα στην πανδημία, το ιατρικό προσωπικό αυξήθηκε κατά 5,7% με 1.029 νέες θέσεις εργασίας.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η αύξηση έγινε κυρίως λόγω των επικουρικών θέσεων των γιατρών και την αύξηση των ειδικευομένων γιατρών το 2022, κατά το 3ο έτος δηλαδή της πανδημίας.
Το μόνιμο προσωπικό των νοσοκομείων στην τριετία παρέμεινε στάσιμο με μόνο 321 νέες θέσεις δηλαδή αύξηση 0,5%.
Μεγάλωσε η πληγή του ΕΣΥ προς το εξωτερικό
Παράλληλα, από το 2009 έως το 2019, σύμφωνα με νέα έρευνα του ΟΟΣΑ για την υγειονομική μετανάστευση, η ροή των εκπαιδευμένων γιατρών στην Ελλάδα προς το εξωτερικό αυξήθηκε κατά 85,6%, κάτι που μεταφράζεται σε 3.137 απόφοιτους ελληνικών ιατρικών σχολών. Επίσης, πάνω από 6.800 απόφοιτοι ελληνικών ιατρικών σχολών εργάζονταν στο εξωτερικό το 2019. Πάντως, ο ρυθμός της ιατρικής μετανάστευσης φαίνεται να σταθεροποιείται από το 2017 και μετά.
Οι ανάγκες του ΕΣΥ
Για την άμεση ανακούφιση των νοσοκομείων του ΕΣΥ απαιτείται η πλήρης αποκατάσταση καταρχήν των απωλειών της οικονομικής κρίσης σε ανθρώπινο δυναμικό, με προσλήψεις τουλάχιστον 15.000 υγειονομικών, πέραν των ετήσιων προσλήψεων προς αντικατάσταση των αποχωρήσεων λόγω συνταξιοδότησης ή άλλων λόγων. Επίσης, απαιτείται η μονιμοποίηση των 11.000 επικουρικών εργαζομένων στα νοσοκομεία του ΕΣΥ σήμερα και η αποκατάσταση της πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης στο σύνολο του προσωπικού.