Η δημόσια υγεία έχει δοκιμαστεί όσο ποτέ άλλοτε τα τελευταία χρόνια. Από τη μία η πανδημία του κορωνοϊού και από την άλλη η συστηματική απαξίωση του δημόσιου συστήματος υγείας, θέτουν σε κίνδυνο την ομαλή λειτουργία της. Είναι σχεδόν καθομολογούμενο ότι το ΕΣΥ βγήκε τραυματισμένο από την πανδημία. Με λίγα όπλα και την αυτοθυσία των υγειονομικών κατάφερε να ανταπεξέλθει. Ωστόσο, δεν το περίμενε η επιβράβευση, αλλά η διάλυση του δημόσιου χαρακτήρα του με τα τελευταία νομοθετήματα της κυβέρνησης.
Οι ιδιώτες στον χώρο της δημόσιας υγείας
Η πανδημιά πήγε πίσω την εφαρμογή του σχεδίου της Νέας Δημοκρατίας για την υγεία. Όμως από τη χαλάρωση των επιδημιολογικών δεδομένων και έπειτα, η κυβέρνηση Μητσοτάκη επιχειρεί μεθοδευμένα να νομοθετήσει την ιδιωτικοποίηση του συστήματος. Με το νομοσχέδιο για τον προσωπικό γιατρό, έβαλε τα απογευματινά χειρουργεία επί πληρωμή στα νοσοκομεία. Με το νομοσχέδιο Γκάγκα κατήργησε την πλήρη και αποκλειστική απασχόληση στο ΕΣΥ. Με άλλο νομοσχέδιο άνοιξε τον δρόμο στους ιδιώτες και στο πεδίο της ανακουφιστικής φροντίδας, έναν πολύ ευαίσθητο τομέα. Τελευταία περίπτωση η μετατροπή του παιδογκολογικού τμήματος στο Παίδων «Αγία Σοφία» σε Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου. Μάλιστα, το τελευταίο μοντέλο αναμένεται να επεκταθεί στο σύνολο του συστήματος υγείας, όπως προϊδέασε την Τετάρτη ο Θάνος Πλεύρης.
Απαξίωση της δημόσιας υγείας
Για να φτάσουμε στα παραπάνω αποτελέσματα, έπρεπε να δημιουργηθούν οι συνθήκες. Έπρεπε το σύστημα υγείας να απαξιωθεί. Αυτό έγινε με την έλλειψη ενίσχυσής του. Είτε πρόκειται για προσωπικό, είτε για εξοπλισμό. Τα κενά σε οργανικές θέσεις είναι κάτι σύνηθες στα νοσοκομεία της επικράτειας και η δύσκολη καθημερινότητα έχει γίνει κανονικότητα. Παράλληλα, οι συνθήκες είναι τραγικές, τα κτήρια είναι παλιά και ο εξοπλισμός απαρχαιωμένος. Ο ασθενής βλέπει μία εικόνα διάλυσης και κατευθείαν το ΕΣΥ πέφτει στα μάτια του. Ο μόνος λόγος που παραμένει όρθιο το σύστημα, φαίνεται ότι είναι η αυτοθυσία των υγειονομικών.
Μισθοί στα τάρταρα
Η χώρα μας κατατάσσεται 19η ανάμεσα σε 25 ευρωπαϊκές χώρες στη λίστα με τους μισθούς των γιατρών. Οι υγειονομικοί μας ακόμα δεν είναι στα Βαρέα και Ανθυγιεινά. Δεν υπάρχουν οικονομικά κίνητρα για να στελεχωθούν οι ακριτικές περιοχές. Μην απορούμε γιατί οι νέοι γιατροί φέυγουν στο εξωτερικό. Εϊναι απορίας άξιο πώς παραμένουν, όσοι μένουν.
Έλλειψη Πρωτοβάθμιας Φροντίδας
Τα κενά που υπάρχουν στις δομές Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας αναδείχτηκαν με τον χειρότερο τρόπο την περίοδο της πανδημίας. Τόσο σε επίπεδο ασθενών που δεν είχαν το φίλτρο του προσωπικού γιατρού και έφθαναν κατευθείαν στα νοσοκομεία σε κακή κατάσταση, όσο και στο κομμάτι των εμβολίων κατά της covid-19 και της ενημέρωσης του πληθυσμού. Ακόμα και η εμβληματική πρωτοβουλία των ΤΟΜΥ, έμεινε στάσιμη τα τελευταία χρόνια, παρόλο που αποδεδειγμένα ήταν ανάσα υγείας για τις γειτονιές.
Τέλος οι ανισότητες στη δημόσια υγεία
Όσο πλησιάζουμε στις εκλογές, γίνεται σαφές ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με επικεφαλής του υπουργείου Υγείας τα δίδυμα Κικίλια-Κοντοζαμάνη αρχικά και Πλεύρη-Γκάγκα αργότερα, αφήνει ένα σύστημα που ευνοεί τις ανισότητες. Όσοι διαθέτουν την οικονομική δυνατότητα, θα έχουν και υψηλές υπηρεσίες υγείας. Αυτό όμως, δεν έχει καμία σχέση με την έννοια της δημόσιας υγείας. Επομένως, χρειάζεται ένα restart, μία ανάσταση. Γιατί εδώ πρόκειται για τον πολίτη, την υγεία μας, τη δική μας, της κοινωνίας και των παιδιών μας.
