Δραματική είναι η αύξηση των περιστατικών καρκίνου του παχέος εντέρου τα τελευταία χρόνια, αφενός στον γενικό πληθυσμό, αλλά κυρίως στους νεότερους ενήλικες κάτω των 50 ετών.
Σύμφωνα, μάλιστα, με την επίσημη ιστοσελίδα του πανεπιστημίου του Yale, ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι και η νούμερο 1 αιτία θανάτου από καρκίνο για τους άνδρες κάτω των 50 ετών και η νούμερο 2 για τις γυναίκες (μετά τον καρκίνο του μαστού). Αξίζει, δε, να σημειώσουμε ότι υπάρχουν στοιχεία που προβλέπουν ότι τα περιστατικά για αυτή την ηλικιακή ομάδα αναμένεται να σημειώσουν αύξηση που ξεπερνάει το 140%.
Δυστυχώς, ένα από τα προβλήματα με τον καρκίνο του παχέος εντέρου είναι πως παρουσιάζει κυρίως μη ειδικά συμπτώματα, τα οποία συχνά περνούν απαρατήρητα στα πρώτα στάδια και έτσι δεν γίνεται η σωστή διάγνωση εγκαίρως, με αποτέλεσμα συχνά να γίνεται μετάσταση του καρκίνου, προτού ξεκινήσει η θεραπεία.
Μερικά από τα κυριότερα συμπτώματα του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι τα παρακάτω:
- Αίμα στα κόπρανα
- Απότομη απώλεια βάρους
- Πόνος στο στομάχι
- Αλλαγές στις κενώσεις
Τα καλά νέα είναι ότι, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Καρκίνου των ΗΠΑ, μόλις το 5-10% των περιπτώσεων καρκίνου οφείλονται σε γονιδιακούς παράγοντες. Αυτό σημαίνει πως περιβαλλοντικοί παράγοντες και επιλογές που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής, όπως είναι η διατροφή και η άσκηση, διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στην εμφάνιση καρκίνου για εκατομμύρια ασθενείς.
Πέρα από την έγκαιρη διάγνωση και τις απαραίτητες προληπτικές εξετάσεις που θα σας συστήσει ο γιατρός σας -και οι οποίες θα πρέπει να γίνονται τακτικά- μπορείτε επίσης να προσαρμόσετε το lifestyle σας έτσι ώστε να μειωθούν σημαντικά οι κίνδυνοι.
Μικροβίωμα εντέρου – Το «κλειδί» για την πρόληψη του καρκίνου του παχέος εντέρου
Μέσα από μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 4 Απριλίου 2024 στο επιστημονικό περιοδικό «Microbiology Spectrum», μια ομάδα Κινέζων επιστημόνων προσπάθησε να εξερευνήσει τα αίτια της σημαντικής αύξησης των περιστατικών καρκίνου του παχέος εντέρου στους νέους κατά τις τελευταίες δεκαετίες.
Συγκεκριμένα, οι ερευνητές μελέτησαν δείγματα κοπράνων από 94 ασθενείς με καρκίνο του παχέος εντέρου, εκ των οποίων σχεδόν το 1/3 πληρούσε τα κριτήρια για να χαρακτηριστεί η κακοήθεια ως «επιθετική».
Διαπιστώθηκε ότι στα κόπρανα των ασθενών με επιθετική μορφή καρκίνου είχαν υψηλά επίπεδα τριών βακτηρίων στο στομάχι τους (fusobacterium, clostridium και shewanella). Τα συγκεκριμένα βακτήρια μπορούν να προκαλέσουν φλεγμονή στο στομάχι, ενώ τα clostridium εκκρίνουν βλαβερές τοξίνες. Τόσο η φλεγμονή όσο και οι τοξίνες είναι δυνατόν να προκαλέσουν βλάβες στο DNA των κυττάρων, γεγονός που αυξάνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου.
Από την άλλη, οι ασθενείς που δεν εμφάνιζαν επιθετική μορφή καρκίνου είχαν μεγάλες συγκεντρώσεις «καλών» βακτηριδίων (bifidobacterium και akkermansia) στο έντερό τους.
Και τα τρία είδη βλαβερών βακτηρίων, καθώς και η ύπαρξη «καλών» βακτηρίων, συνδέονται με συγκεκριμένες διατροφικές συνήθειες, τις οποίες θα αναλύσουμε παρακάτω.
Όπως επισήμαναν οι ερευνητές, μέσα από απλές εξετάσεις που μελετούν το μικροβίωμα του στομάχου, θα μπορούσαν να εντοπιστούν τα άτομα «υψηλού κινδύνου», τα οποία ίσως έχουν αυξημένες πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου που σχετίζεται με το γαστρεντερικό σύστημα στο μέλλον.
Το θρεπτικό συστατικό που πρέπει να βάλετε στην διατροφή σας
Δεν είναι η πρώτη φορά που παρατηρείται κάποια σύνδεση των μικροοργανισμών που ζουν στο στομάχι και στο έντερο, με το ρίσκο εμφάνισης καρκίνου αλλά και με την γενική υγεία.
Όπως έχει φανεί και μέσα από προηγούμενες μελέτες, μια διατροφή με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες και χαμηλή περιεκτικότητα σε «σούπερ επεξεργασμένα τρόφιμα» (π.χ.: πατατάκια, μπέικον και άλλα αλλαντικά, ζαχαρωτά, επιδόρπια γιαουρτιού, μαργαρίνη, επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, αναψυκτικά, δημητριακά πρωινού με πρόσθετα σάκχαρα κ.τ.λ.) και τρανς λιπαρά, συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου (καθώς και άλλων μορφών καρκίνου), ανεξαρτήτως ηλικίας.
Ωστόσο, η παραπάνω μελέτη επιβεβαίωσε τις πληροφορίες αυτές, καθώς είναι γνωστό ότι τα «κακά» βακτήρια τείνουν να είναι περισσότερα όταν έχουμε μια διατροφή υψηλή σε επεξεργασμένα τρόφιμα και ζάχαρη αλλά χαμηλή σε φυτικές ίνες, φρούτα και λαχανικά.
Από την άλλη, τροφές πλούσιες σε προβιοτικά, φυτικές ίνες και αντιφλεγμονώδεις ουσίες, έχουν συνδεθεί με αυξημένη παρουσία των «καλών» βακτηρίων στο έντερο.
Αξίζει να τονίσουμε ότι οι φυτικές ίνες φαίνεται να είναι και ο πιο σημαντικός παράγοντας για την πρόληψη των καρκίνων που σχετίζονται με το γαστρεντερικό σύστημα και ιδίως του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Σύμφωνα, μάλιστα με την Η Meredy Birdi, διαιτολόγος εξειδικευμένη στην διατροφή των καρκινοπαθών: «Οι φυτικές ίνες διαλύονται από την μικροχλωρίδα του στομάχου -ένα οικοσύστημα που αποτελείται από βακτήρια, μύκητες και ιούς- μέσα από μια διαδικασία που παράγει ωφέλιμους μικροοργανισμούς, οι οποίοι μας προστατεύουν από τον καρκίνο του παχέος εντέρου. Με απλά λόγια, οι φυτικές ίνες ‘ταΐζουν’ τα ‘καλά βακτήρια’ στο στομάχι, τα οποία προφυλάσσουν τα τοιχώματα του παχέος εντέρου» .
