Το καθημερινό βούρτσισμα των δοντιών συσχετίστηκε με χαμηλότερα ποσοστά νοσοκομειακής πνευμονίας (HAP) και θνησιμότητας σε μονάδα εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ), σύμφωνα με τα αποτελέσματα συστηματικής ανασκόπησης και μετα-ανάλυσης τυχαιοποιημένων μελετών.
Σε ένα αποτελεσματικό μέγεθος πληθυσμού 2.786 ασθενών, το καθημερινό βούρτσισμα των δοντιών συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο HAP και μειωμένο κίνδυνο θνησιμότητας στη ΜΕΘ , ανέφεραν οι Selina Ehrenzeller, MD, και Michael Klompas, MD, MPH, της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ και του Νοσοκομείου Brigham and Women's στη Βοστώνη, στο JAMA Internal Medicine.
«Είναι ασυνήθιστο να βρίσκει κανείς μια προληπτική στρατηγική που μειώνει τα ποσοστά θνησιμότητας. Και το να σκεφτεί κανείς ότι πρόκειται για κάτι τόσο απλό και φθηνό όσο το βούρτσισμα των δοντιών είναι αξιοσημείωτο», αναφέρουν οι ερευνητές.
Επιπλέον, η μείωση της επίπτωσης της πνευμονίας ήταν σημαντική για τους ασθενείς που λάμβαναν επεμβατικό μηχανικό αερισμό, αλλά όχι για εκείνους που δεν λάμβαναν αυτή τη θεραπεία. Το καθημερινό βούρτσισμα των δοντιών συσχετίστηκε με κατά μέσο όρο 1,24 λιγότερες ημέρες μηχανικού αερισμού και 1,78 λιγότερες ημέρες παραμονής στη ΜΕΘ.
Το βούρτσισμα δύο φορές την ημέρα σε σύγκριση με το πιο συχνό συνδέθηκε με παρόμοια αποτελέσματα.
Βούρτσισμα δοντιών σε ασθενείς
«Ελπίζουμε ότι οι γιατροί θα εκτιμήσουν περισσότερο τη σημασία του βουρτσίσματος των δοντιών στους νοσηλευόμενους ασθενείς. Η μελέτη μας υποδηλώνει ότι τα οφέλη του βουρτσίσματος των δοντιών επεκτείνονται πέρα από την απλή διατήρηση ή βελτίωση της στοματικής υγιεινής», δηλώνει ο κ. Klompas.
Στην τρέχουσα μετα-ανάλυση, το χαμηλότερο ποσοστό HAP οφειλόταν κυρίως στην επίδραση του βουρτσίσματος των δοντιών στην πνευμονία που σχετίζεται με τον αναπνευστήρα και όχι στην HAP που δεν σχετίζεται με τον αναπνευστήρα.
Ωστόσο, «οι εκτιμήσεις της επίδρασης κατά το συνδυασμό αυτών των 2 μελετών [για τη μη αναπνευστική HAP] ήταν συνεπείς με την πρωτογενή ανάλυση, αλλά το μέγεθος του δείγματος ήταν μικρό, το 95% CI ήταν ευρύ και το σήμα δεν ήταν στατιστικά σημαντικό», έγραψαν οι συγγραφείς της μελέτης. «Αυτό υποδηλώνει ότι το βούρτσισμα των δοντιών θα μπορούσε επίσης να αποτρέψει το μη αναπνευστικό HAP, αλλά χρειάζονται περισσότερα δεδομένα για να επιβεβαιωθεί ή να διαψευστεί αυτή η πιθανότητα».
Για την παρούσα συστηματική ανασκόπηση και μετα-ανάλυση, οι Ehrenzeller και Klompas έψαξαν στα PubMed, Embase, Cumulative Index to Nursing and Allied Health, Cochrane Central Register of Controlled Trials, Web of Science, Scopus και τρία μητρώα δοκιμών. Συμπεριέλαβαν 15 δοκιμές που αφορούσαν 10.742 ασθενείς (2.033 στη ΜΕΘ και 8.709 σε τμήματα εκτός ΜΕΘ) και το πραγματικό μέγεθος του πληθυσμού ήταν 2.786 μετά τη συρρίκνωση του πληθυσμού για να ληφθεί υπόψη μία τυχαιοποιημένη δοκιμή σε ομάδες σε ασθενείς εκτός ΜΕΘ.
Οι ερευνητές εξέτασαν επίσης εάν το βούρτσισμα των δοντιών γινόταν από επαγγελματίες οδοντιάτρους ή από γενικό νοσηλευτικό προσωπικό και εάν χρησιμοποιούνταν χειροκίνητο βούρτσισμα των δοντιών έναντι ηλεκτρικού βουρτσίσματος- ωστόσο, δεν ήταν δυνατή η ουσιαστική ανάλυση αυτών των παραμέτρων λόγω του μικρού αριθμού μελετών που περιλάμβαναν αυτά τα δεδομένα.
Σε δύο μελέτες το βούρτσισμα των δοντιών έγινε από επαγγελματίες οδοντιάτρους, ενώ σε όλες τις άλλες μελέτες το μη οδοντιατρικό νοσηλευτικό προσωπικό εκτελούσε τη στοματική φροντίδα. Η τεχνική διέφερε μεταξύ των μελετών που συμπεριλήφθηκαν, γεγονός που υποδηλώνει την ανάγκη για μελέτες που θα βοηθήσουν στην τυποποίηση αυτής της πρακτικής.