Υπάρχει η αντίληψη ότι τα λιπίδια βλάπτουν το δέρμα προκαλώντας λιπαρότητα και ακμή. Στην πραγματικότητα όμως παίζουν ζωτικό ρόλο στη διατήρηση του δερματικού φραγμού.
Τα λιπίδια – οργανικές ενώσεις που περιλαμβάνουν λίπη, έλαια και άλλους τύπους μορίων – είναι βασικά συστατικά του εξωτερικού στρώματος του δέρματος. Οι αλλαγές στη λιπιδική σύνθεση του δέρματος μπορεί να διαταράξουν την ικανότητά του να λειτουργεί ως προστατευτικός φραγμός, οδηγώντας σε μια σειρά από δερματικές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένου του εκζέματος και της ψωρίασης.
Το ανθρώπινο δέρμα «κατοικείται» από χιλιάδες είδη βακτηρίων. Ένα από τα πιο κοινά μικρόβια στο δέρμα, το Cutibacterium acnes ή C. acnes, είναι ευρέως γνωστό για την πιθανή συμμετοχή του στην πρόκληση ακμής, αλλά οι ευρύτερες επιπτώσεις του στην υγεία του δέρματος είναι λιγότερο κατανοητές.
Η Samia Almoughrabie, Μεταδιδακτορική Ερευνήτρια Δερματολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Ντιέγκο μελέτησε πώς το δέρμα προστατεύει το σώμα από μολύνσεις με ιδιαίτερη έμφαση στο μικροβίωμα του δέρματος ή στα μικρόβια που ζουν στο δέρμα. Στην πρόσφατα δημοσιευμένη έρευνά της που διεξήχθη σε συνεργασία με τη SILAB, μια εταιρεία που αναπτύσσει ενεργά συστατικά για προϊόντα περιποίησης του δέρματος, διαπίστωσε ότι το C. acnes ενεργοποιεί ορισμένα κύτταρα του δέρματος για να αυξήσει σημαντικά την παραγωγή λιπιδίων που είναι σημαντικά για τη διατήρηση του δερματικού φραγμού.
Βακτήρια δέρματος και σύνθεση λιπιδίων
Για να προσδιορίσει το ρόλο που παίζουν τα βακτήρια στην παραγωγή λιπιδίων, η ερευνήτρια εξέθεσε τα κερατινοκύτταρα, τα κύτταρα που αποτελούν την επιδερμίδα, σε διαφορετικά βακτήρια που υπάρχουν φυσικά στο δέρμα και ανέλυσε τις αλλαγές στη λιπιδική σύνθεση.
Από τα κοινά βακτήρια του δέρματος, μόνο το C. acnes προκάλεσε αύξηση στην παραγωγή λιπιδίων μέσα σε αυτά τα κύτταρα. Πιο συγκεκριμένα, εντοπίστηκε τριπλάσια αύξηση των συνολικών λιπιδίων, συμπεριλαμβανομένων των κεραμιδίων, της χοληστερόλης, των ελεύθερων λιπαρών οξέων και ιδιαίτερα των τριγλυκεριδίων. Καθένας από αυτούς τους τύπους λιπιδίων είναι απαραίτητος για τη διατήρηση του δερματικού φραγμού, τη διατήρηση της υγρασίας και την προστασία από τη φθορά. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι το C. acnes παίζει έναν διακριτικό ρόλο στη ρύθμιση των λιπιδίων του δέρματος.
Η ερευνήτρια διαπίστωσε ότι το C. acnes προκάλεσε αυτή την αύξηση στην παραγωγή λιπιδίων δημιουργώντας έναν τύπο λιπαρού οξέος βραχείας αλυσίδας που ονομάζεται προπιονικό οξύ. Το προπιονικό οξύ δημιουργεί ένα όξινο περιβάλλον στο δέρμα που παρέχει μια σειρά από οφέλη, συμπεριλαμβανομένου του περιορισμού της ανάπτυξης παθογόνων, της μείωσης των λοιμώξεων από σταφυλόκοκκο και της συμβολής σε αντιφλεγμονώδη αποτελέσματα στο έντερο.
Προσδιόρισε επίσης το συγκεκριμένο γονίδιο και τον υποδοχέα που ρυθμίζουν τη σύνθεση λιπιδίων μέσω του C. acnes. Ο αποκλεισμός αυτών των συστατικών εμπόδισε επίσης την επαγόμενη από το C. acnes σύνθεση λιπιδίων. Συνολικά, τα ευρήματα υπογραμμίζουν τον ουσιαστικό ρόλο που παίζει ένα κοινό βακτήριο του δέρματος και τα χημικά του υποπροϊόντα στη διαμόρφωση της σύνθεσης των λιπιδίων του δέρματος.
Ενίσχυση του δερματικού φραγμού
Η συγκεκριμένη έρευνα προτείνει ότι το προπιονικό οξύ από το C. acnes έχει πολλαπλές πλεονεκτικές επιδράσεις στον φραγμό του δέρματος. Για παράδειγμα, αυξάνοντας την περιεκτικότητα σε λιπίδια στα κύτταρα του δέρματος, το προπιονικό οξύ μείωσε την απώλεια νερού μέσω του δέρματος.
Η έρευνε κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι τα λιπίδια που παράγουν τα κύτταρα του δέρματος μετά από έκθεση σε C. acnes ή προπιονικό οξύ έχουν αντιμικροβιακή δράση κατά του C. acnes. Αυτό υποδηλώνει ότι τα λιπίδια που βοηθούν στην παραγωγή του C. acnes έχουν διπλό ρόλο: όχι μόνο ελέγχουν την παρουσία του C. acnes στο δέρμα αλλά συμβάλλουν επίσης στη συνολική ισορροπία του μικροβιώματος του δέρματος, έτσι ώστε ένα είδος μικροβίου να μην κυριαρχεί στα υπόλοιπα.
Με βάση τα παραπάνω το C. acnes αναδεικνύεται σε σημαντικό παράγοντα. Περαιτέρω έρευνα για την καλύτερη κατανόηση του μικροβιώματος του δέρματος μπορεί να βοηθήσει σε νέες θεραπείες για δερματικές παθήσεις.
