Οι ειδικοί του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας κρούουν το καμπανάκι του κινδύνου λόγω της έλλειψης νέων αντιβιοτικών στην αγορά. Σύμφωνα με τους ειδικούς, μόλις περίπου δύο δωδεκάδες νέων αντιβιοτικών που προορίζονται για τη θεραπεία σημαντικών λοιμώξεων πιστεύεται ότι βρίσκονται σήμερα σε κλινικές δοκιμές, με ακόμη λιγότερα πιθανά φάρμακα, τα οποία θεωρούνται αξιόπιστα να αντιμετωπίσουν τα υπερμικροβιογόνα, να βρίσκονται σε ανάπτυξη.
Η νέα έκθεση του ΠΟΥ παρουσιάστηκε σε μια ειδική διαδικτυακή συνεδρία του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Κλινικής Μικροβιολογίας και Λοιμωδών Νοσημάτων νωρίτερα αυτό το μήνα από τη Βαλέρια Γιγκάντε, επικεφαλής της ομάδας του Τμήματος Αντιμικροβιακής Αντίστασης του ΠΟΥ.
12 νέα αντιβιοτικά εισήλθαν στην αγορά από το 2017 έως το 2021
Σύμφωνα με την έκθεση, μόνο 12 νέα αντιβιοτικά εισήλθαν στην αγορά από το 2017 έως το 2021. Άλλα 27 αντιβιοτικά που βρίσκονται σε πειραματικό στάδιο και στοχεύουν κατά των «κρίσιμων» βακτηριακών λοιμώξεων —όπως το Acinetobacter baumannii και το Pseudomonas aeruginosa— είναι υπό κλινική ανάπτυξη. Αλλά μόνο έξι από αυτά τα φάρμακα θεωρούνται αρκετά διαφορετικά από τα υπάρχοντα αντιβιοτικά ώστε να μπορούν να χρησιμοποιηθούν ενάντια στα ανθεκτικά στα φάρμακα βακτήρια χωρίς ανησυχία. Και μόνο τέσσερα είναι σχεδιασμένα με έναν πραγματικά μοναδικό μηχανισμό δράσης. Ενώ ορισμένα από αυτά τα φάρμακα βρίσκονται σε δοκιμές στο τελευταίο στάδιο και ενδέχεται να φτάσουν σύντομα στο κοινό, άλλα θα μπορούσαν να αποτύχουν στην πορεία, αφήνοντάς μας ακόμη λιγότερες επιλογές.
Πώς τα βακτήρια «υπερνικούν» τα φάρμακα
Τα βακτήρια εξελίσσονται συνεχώς και πολλά από αυτά που μπορούν να προκαλέσουν ανθρώπινες ασθένειες έχουν προσαρμοστεί σταθερά στα υπάρχοντα αντιβιοτικά μας. Συχνά, τα ... «κόλπα» που μαθαίνουν τα βακτήρια (και μεταδίδουν σε άλλα βακτήρια) για να αποφύγουν ένα αντιβιοτικό μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να νικήσουν άλλα φάρμακα που ανήκουν στην ίδια κατηγορία. Έτσι, χωρίς συνεχή παροχή πραγματικά καινοτόμων αντιβιοτικών ή άλλων θεραπευτικών στρατηγικών, αυτά τα βακτήρια θα αποφύγουν γρήγορα ό,τι κι αν στείλουμε στο δρόμο τους.
Βλέπουμε ήδη περιπτώσεις βακτηριακών λοιμώξεων πρακτικά ανθεκτικών σε όλα τα διαθέσιμα φάρμακα και αναπόφευκτα θα ακολουθήσουν κι άλλες. Ακόμη και σήμερα, έως και 5 εκατομμύρια θάνατοι παγκοσμίως κάθε χρόνο πιστεύεται ότι συνδέονται με λοιμώξεις ανθεκτικές στα φάρμακα. Μέσα στα επόμενα 30 χρόνια, τα υπερμικρόβια θα μπορούσαν να σκοτώσουν περισσότερους ανθρώπους από τον καρκίνο.
