Η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο είναι ένα αυτοάνοσο νόσημα που σταδιακά καταστρέφει τον θυρεοειδή ιστό, μέσω των λεμφοκυττάρων.
Ο θυρεοειδής είναι ένας ενδοκρινής αδένας σε σχήμα πεταλούδας, που βρίσκεται στη βάση του λαιμού. Εκκρίνει ορμόνες που επηρεάζουν σχεδόν κάθε σύστημα οργάνων του σώματος, συμπεριλαμβανομένης της καρδιάς, των πνευμόνων, του σκελετού, του πεπτικού συστήματος και του κεντρικού νευρικού συστήματος. Ελέγχει, επίσης, τον μεταβολισμό και την ανάπτυξη.
Οι βασικές ορμόνες που εκκρίνει ο θυρεοειδής είναι η θυροξίνη (Τ4) και η τριιωδοθυρονίνη (Τ3). Σταδιακά, σε βάθος χρόνου, η βλάβη στον αδένα αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγή μειωμένων ή και ανεπαρκών ποσοτήτων ορμονών.
Οι γυναίκες που διανύουν την μέση ηλικία διαγιγνώσκονται πιο συχνά με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο, ωστόσο η νόσος αυτή μπορεί να εμφανιστεί στον οποιονδήποτε.
Θυρεοειδίτιδα Χασιμότο – Συμπτώματα
Η νόσος Χασιμότο εξελίσσεται αργά με το πέρασμα των χρόνων. Σε αρχικά στάδια, οι ασθενείς μπορεί να μην παρατηρήσουν κάποιο σύμπτωμα του αυτοάνοσου αυτού.
Όσο περνούν τα χρόνια, η μείωση στην παραγωγή των ορμονών μπορεί να προκαλέσει ένα ή περισσότερα από τα παρακάτω συμπτώματα, σύμφωνα με την αμερικανική κλινική Mayo Clinic.
- Ανεξήγητη κόπωση και νωθρότητα
- Αυξημένη ευαισθησία στο κρύο
- Αυξημένη νύστα, παρόλο που κοιμάστε αρκετά
- Ξηροδερμία
- Δυσκοιλιότητα
- Μυϊκή αδυναμία
- Πόνοι, ευαισθησία και δυσκαμψία στους μύες
- Πόνος και δυσκαμψία στις αρθρώσεις
- Ασταθής κύκλος περιόδου ή υπερβολική αιμορραγία κατά την έμμηνο ρύση
- Κατάθλιψη
- Προβλήματα με την μνήμη ή την συγκέντρωση
- Πρήξιμο του θυρεοειδή
- Πρήξιμο στο πρόσωπο
- Αδύναμα νύχια
- Τριχόπτωση
- Μεγέθυνση γλώσσας
Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι πολλά από τα παραπάνω συμπτώματα θεωρούνται ως μη ειδικά και μπορούν να αποτελούν την ένδειξη πολλών διαφορετικών παθήσεων. Σε περίπτωση που υποφέρετε από κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα μιλήστε στον γιατρό σας, ο οποίος θα σας καθοδηγήσει σχετικά με τις εξετάσεις που πρέπει να κάνετε.
Πώς η διατροφή μπορεί να βοηθήσει τους ασθενείς με Χασιμότο
Ο τρόπος ζωής εν γένει και η διατροφή ειδικότερα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην διαχείριση της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο, καθώς σε αρκετές περιπτώσεις τα συμπτώματα επιμένουν ακόμα και με φαρμακευτική αγωγή.
Όπως έχει φανεί από τις μέχρι στιγμής μελέτες, η φλεγμονή θεωρείται ως καθοριστικός παράγοντας που πυροδοτεί πολλά από τα συμπτώματα της νόσου και είναι γνωστό πως τα επίπεδα φλεγμονής συχνά συνδέονται με την διατροφή μας.
Επιπλέον, ένας υγιεινός τρόπος ζωής και μια καλή διατροφή μειώνει και τον κίνδυνο εμφάνισης περεταίρω νοσημάτων, καθώς οι ασθενείς με Χασιμότο εμφανίζουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης άλλων αυτοάνοσων νοσημάτων, καθώς και υψηλής χοληστερίνης και διαβήτη.
Σε γενικές γραμμές, οι επιστήμονες προτείνουν την κατανάλωση τροφών υψηλής διατροφικής αξίας, πλούσιων σε αντιοξειδωτικά, βιταμίνες και μέταλλα που υποστηρίζουν το ανοσοποιητικό σύστημα και συμβάλλουν στην μείωση της φλεγμονής. Μια εξαιρετική επιλογή που θεωρείται πως μειώνει την φλεγμονή είναι η Μεσογειακή Διατροφή.
Παράλληλα, συστήνεται η αποφυγή τροφών που αυξάνουν την φλεγμονή και ενεργοποιούν τις ανοσολογικές αποκρίσεις, σε συνεννόηση με τον γιατρό σας.
Κάτι που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι πως η διατροφή πρέπει να είναι ισορροπημένη και να έχει ποικιλία θρεπτικών τροφών. Καλό είναι λοιπόν να αποφεύγεται η εμμονή σε ορισμένα τρόφιμα και ο πλήρης αποκλεισμός άλλων, εκτός βέβαια εάν υπάρχει αλλεργία, δυσανεξία ή κάποιο άλλο πρόβλημα.
Υπάρχουν, τέλος, ορισμένες μελέτες πως μια διατροφή σχετικά χαμηλή σε υδατάνθρακες μπορεί επίσης να μειώσει τα αντιθυρεοειδικά αντισώματα και το βάρος των ασθενών με θυρεοειδίτιδα Χασιμότο.
Αντιφλεγμονώδεις τροφές – θρεπτικά συστατικά:
- Ωμέγα 3 λιπαρά: λιπαρά ψάρια (π.χ.: σολομός, σαρδέλα), ξηροί καρποί (π.χ.: καρύδια), σπόροι (π.χ.: λιναρόσπορος).
- Κουρκουμάς και τζίντζερ: Θεωρούνται ως φυσικά αντιφλεγμονώδη.
- Πράσινα φυλλώδη και σταυράνθη λαχανικά: σπανάκι, μαρούλι, ρόκα, μπρόκολο, κουνουπίδι κ.ά. Συστήνεται τα σταυράνθη λαχανικά να είναι μαγειρεμένα και όχι ωμά, έτσι ώστε να μειώνονται τα επίπεδα των βρογχογόνων τα οποία μπορούν να επιδεινώσουν τα συμπτώματα της νόσου του Χασιμότο.
- Προβιοτικά: γιαούρτι, κεφίρ, αρακάς, ελιές ξινολάχανο κ.ά.
- Πράσινο τσάι: Θεωρείται πως προωθεί την εύρυθμη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.
- Φρούτα: μούρα (μπλούμπερις κ.τ.λ.), μπανάνες, μήλα, ροδάκινα, εσπεριδοειδή, ανανάς κ.ά.
- Άπαχες πρωτεΐνες: κοτόπουλο, ψάρι κ.ά.
Τροφές που συχνά πυροδοτούν την φλεγμονή σε ασθενείς με Χασιμότο:
- Ζάχαρη και υποκατάστατα ζάχαρης (π.χ.: ασπαρτάμη).
- Επεξεργασμένα τρόφιμα (π.χ.: πατατάκια, μπέικον και άλλα αλλαντικά, ζαχαρωτά, επιδόρπια γιαουρτιού, μαργαρίνη, επεξεργασμένοι υδατάνθρακες, αναψυκτικά, δημητριακά πρωινού με πρόσθετα σάκχαρα κ.τ.λ.).
- Κεχρί (είδος δημητριακού).
- Γαλακτοκομικά προϊόντα ή προϊόντα με γλουτένη, σε ορισμένα άτομα.
- Προϊόντα σόγιας (σε μεγάλες ποσότητες), σε ορισμένα άτομα.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ακόμα και τροφές που θεωρούνται ως υγιεινές μπορούν να προκαλέσουν αρνητικές αντιδράσεις ή το αντίστροφο (π.χ.: κάποιοι ασθενείς με Χασιμότο εμφανίζουν επιδείνωση μετά από πρόσληψη γαλακτοκομικών, ενώ άλλοι βελτίωση).
Εάν υποψιάζεστε ότι κάτι τέτοιο ισχύει για εσάς, τότε καλό θα ήταν να αποκλείσετε από την διατροφή σας όλες τις τροφές που πιστεύετε ότι σας προκαλούν αντιδράσεις και να προσπαθήσετε να επανεντάξετε σιγά – σιγά μόνο ένα τρόφιμο. Εφόσον το ανέχεστε καλά, μπορείτε να προχωρήσετε στο επόμενο, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα. Με αυτό τον τρόπο θα διαπιστώσετε ποιες τροφές πρέπει να αποκλείσετε μόνιμα από την διατροφή σας.
Μια καλή λύση είναι να συνεργαστείτε με έναν διαιτολόγο, ο οποίος ειδικεύεται στα αυτοάνοσα νοσήματα και μπορεί να σας βοηθήσει να διαμορφώσετε το κατάλληλο πλάνο για τις ανάγκες σας.