«Το Χαμόγελο του Παιδιού» και ο Σουηδικός Φορέας Παιδικής Προστασίας BRIS, ως μέλη του Διεθνούς Δικτύου Γραμμών Βοήθειας και Υποστήριξης (Child Helpline International) και με την υποστήριξη της Πρεσβείας της Σουηδίας στην Ελλάδα, συνδιοργάνωσαν μια διήμερη διεθνή εκδήλωση με βασικό θέμα τον καθοριστικό ρόλο των Γραμμών Βοήθειας και Υποστήριξης στη διαχείριση και υποστήριξη παιδιών και εφήβων σε συνθήκες κρίσης, καθώς και το πώς μπορούν να βελτιωθούν και να αναβαθμιστούν οι παρεχόμενες αυτές υπηρεσίες.
Την Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου, στο Πανελλήνιο Συντονιστικό Επιχειρησιακό Κέντρο Άμεσης Κοινωνικής και Ιατρικής Επέμβασης «ΑΝΔΡΕΑΣ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ» στην Αγία Παρασκευή, συγκεντρώθηκαν περισσότεροι από 70 συμμετέχοντες διά ζώσης και 500 διαδικτυακά, εκπροσωπώντας 40 χώρες, από Ευρώπη, Αμερική και Αφρική. Αναλυτικότερα, συμμετείχαν 26 από τις 41 ευρωπαϊκές χώρες-μέλη του Child Helpline International και εκπροσωπήθηκαν αυτοπροσώπως -μεταξύ αυτών ήταν η Αυστρία, η Βουλγαρία, η Γερμανία, η Δανία, η Τσεχική Δημοκρατία, η Φινλανδία, κ.ά.- καθώς και μια μη ευρωπαϊκή χώρα μέλος του Child Helpline International -η Ζάμπια. Στη συνάντηση συμμετείχαν και εκπρόσωποι από άλλους Οργανισμούς, μη μέλη του Child Helpline International, εκπροσωπώντας χώρες όπως το Βέλγιο, η Εσθονία, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Νότια Αφρική, η Τουρκία κ.ά.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης πραγματοποιήθηκαν εισηγήσεις και συζητήσεις υπό τον συντονισμό της Πηγής Πρωτοψάλτη, Συντονίστριας των Διεθνών Συνεργασιών του Οργανισμού «Το Χαμόγελο του Παιδιού» ενώ η συνάντηση ξεκίνησε με ένα ενδιαφέρον βίντεο με αποσπάσματα από κλήσεις παιδιών σε τηλεφωνικές γραμμές βοήθειας όπου μιλούν για διάφορες κρίσεις που αντιμετωπίζουν.
Κώστας Γιαννόπουλος, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Οργανισμού
Το πρώτο σκέλος της συνάντησης είχε υβριδικό χαρακτήρα, με διά ζώσης αλλά και διαδικτυακή συμμετοχή, ενώ τα μέρη του προγράμματος που ακολούθησαν υλοποιήθηκαν μόνο με φυσική παρουσία. Χαιρετισμό απηύθυνε στους συμμετέχοντες ο Κώστας Γιαννόπουλος, Πρόεδρος του Δ.Σ. του Οργανισμού και δήλωσε: «Σήμερα είμαστε εξαιρετικά χαρούμενοι γιατί φιλοξενούμε μία σημαντική συνάντηση που συνδιοργανώσαμε με το Bris, μέλη και οι δύο του CHI, έχοντας την πολύτιμη υποστήριξη της Πρεσβείας της Σουηδίας στην Ελλάδα. Το «Χαμόγελο» εδώ και 28 χρόνια, βρίσκεται από την πρώτη στιγμή, στην πρώτη γραμμή αντιμετώπισης κρίσεων στην Ελλάδα και όχι μόνο. Με την εξειδικευμένη ομάδα μας, στηρίζουμε τα παιδιά και τις οικογένειες, όπου υπάρχει ανάγκη. Δυστυχώς, όσο τα χρόνια περνούν, οι κρίσεις που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε πληθαίνουν, σεισμοί, πανδημία και φυσικά πρωτόγνωρες φυσικές καταστροφές εξαιτίας και της κλιματικής αλλαγής. Τα παιδιά φυσικά και πλήττονται από τις κρίσεις αυτές, αυτό όμως που συχνά παραβλέπουμε είναι οι μακρυπρόθεσμες επιπτώσεις που έχουν στη ζωή και στην πορεία τους. Σήμερα ακριβώς αυτούς τους προβληματισμούς μοιραζόμαστε εκπρόσωποι φορέων από 40 κράτη, όχι μόνο από την Ευρώπη αλλά διεθνώς. Στόχος μας είναι να δούμε πως θα καταφέρουμε να είμαστε ακόμα πιο αποτελεσματικοί στην ανταπόκριση και υποστήριξη που παρέχουμε σε κάθε παιδί που βρίσκεται σε συνθήκες κρίσης. Θα ήθελα πραγματικά να εκφράσω την ικανοποίησή μας για την εξαιρετική συνεργασία που έχουμε με το Bris, με θεσμικούς φορείς της Σουηδίας όπως ο Δήμος Στοκχόλμης και φυσικά με την Πρεσβεία στην Ελλάδα όπου οι δεσμοί μας είναι πολυετείς. Κλείνοντας εύχομαι χρόνια πολλά στο CHI, μέλος του οποίου είναι το «Χαμόγελο» από τη δημιουργία του Δικτύου 20 χρόνια πριν. Είμαστε περήφανοι που συμμετέχουμε σε αυτό το Δίκτυο, που είναι ένα από τα μεγαλύτερα και αποτελεσματικότερα παγκοσμίως. Είμαι σίγουρος ότι η 2μερη αυτή συνάντηση στην Αθήνα, όπως και άλλες κατά το παρελθόν που αποτέλεσαν την αφορμή για τη δημιουργία των Ευρωπαϊκών Γραμμών Βοήθειας και Υποστήριξης 116000 και 116111, θα ενδυναμώσει όλους όσοι συμμετέχουν και θα αποτελέσει την έναρξη ακόμα περισσότερων δράσεων και υπηρεσιών προς τα παιδιά με σταθερό και βασικό ζητούμενο να έχουν φωνή και αυτή να ακούγεται!».
Magnus Jägerskog, Επικεφαλής του BRIS
Τη σκυτάλη από τον κ. Γιαννόπουλο πήρε ο Magnus Jägerskog, Επικεφαλής του BRIS, ο οποίος ανέφερε: «Η ανταπόκριση και η υποστήριξη των παιδιών που βρίσκονται σε κρίση είναι μια ευθύνη που έχουμε ως ενήλικες και όλοι μαζί μπορούμε να κάνουμε περισσότερα για να ενισχύσουμε την υποστήριξη των παιδιών. Η συνάντηση αυτή είναι επομένως πολύ σημαντική, ώστε να μπορέσουμε να ανταλλάξουμε γνώσεις και εμπειρίες, καθώς και να δημιουργήσουμε νέες συνεργασίες για μια βιώσιμη χρηματοδότηση τόσο των Γραμμών Βοήθειας για παιδιά όσο και της υποστήριξης που παρέχουμε στα παιδιά παγκοσμίως».
Johan Borgstam, Πρέσβης της Σουηδίας
Ο HE Johan Borgstam, Πρέσβης της Σουηδίας, με τη σειρά του ανέφερε τη στενή συνεργασία μεταξύ των φορέων και των οργανισμών με την Πρεσβεία της Σουηδίας και μεταξύ άλλων ανέφερε «Αγαπητοί διοργανωτές ένα μεγάλο σουηδο-ελληνικό "Συγχαρητήρια", καθώς είναι εκπληκτικό πόσους συμμετέχοντες καταφέρατε να συγκεντρώσετε σήμερα σε αυτή τη συνάντηση. Θα ήθελα να απευθυνθώ στον κ. Κώστα Γιαννόπουλο και να πω ότι ο αντίκτυπος που έχει «Το Χαμόγελο του Παιδιού» στην ελληνική κοινωνία είναι πολύ γνωστός, και όχι μόνο στην Ελλάδα, έχει αποδειχθεί από στατιστικά στοιχεία. Ο αντίκτυπος είναι εκεί, είναι απτός, σώζει κυριολεκτικά ζωές παιδιών και θέλω να τον βεβαιώσω ότι η συνεργασία και η υποστήριξη της Πρεσβείας της Σουηδίας ήταν πάντοτε εκεί, θα συνεχίσει να είναι, και ελπίζουμε να την ενδυναμώσουμε και να την ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο».
Camilla Waltersson Grönvall, Υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών της Σουηδίας
Η Camilla Waltersson Grönvall, Υπουργός Κοινωνικών Υπηρεσιών της Σουηδίας συμμετείχε διαδικτυακά και δήλωσε «Όλα τα παιδιά πρέπει να έχουν ευκαιρία να ευδοκιμήσουν στη ζωή τους και τα επόμενα χρόνια, μεταξύ άλλων σημαντικών θεμάτων, θα δώσουμε προτεραιότητα στη βελτίωση της ψυχικής υγείας των παιδιών και των νέων. Να προστατεύσουμε τα παιδιά από κάθε μορφή βίας. Ως εκ τούτου, η Kυβέρνηση αποφάσισε μια νέα μόνιμη χρηματοδότηση ύψους 1,7 εκατ. ευρώ ετησίως από το 2023 για την Εθνική Τηλεφωνική Γραμμή Βοήθειας για τα Παιδιά του Bris και 1,7 εκατ. ευρώ επιπλέον σε Οργανώσεις για τα Δικαιώματα του Παιδιού» ενώ παράλληλαο Benjamin Dalle, Φλαμανδός Υπουργός Βρυξελλών, ΜΜΕ, Νεολαίας και Μείωσης της Φτώχειας, και εκείνος διαδικτυακά, απηύθυνε χαιρετισμό και αναφερόμενος στις δράσεις του Βελγίου μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία είπε «Θα πρέπει να ενώσουμε τις δυνάμεις και την εμπειρία μας και να διασφαλίσουμε ότι τα παιδιά θα μπορούν να εκφράζουν τη φωνή τους με κάθε τρόπο και σε όλες τις πλατφόρμες, σε κάθε χώρα». Ακολούθησε η προβολή ενός βίντεο με αποσπάσματα από παιδιά και το είδος υποστήριξης που έχουν λάβει από τις Γραμμές Βοήθειας.
Ο Chris Newlin, Εκτελεστικός Διευθυντής, από το National Child Advocacy Center, ΗΠΑ μέσω βιντεοσκοπημένου μηνύματος μίλησε για τις «Πρώτες βοήθειες σε κρίσιμα περιστατικά» δηλώνοντας ότι ο σημαντικότερος παράγοντας για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων ενός κρίσιμου περιστατικού είναι η υποστήριξη που λαμβάνει το μέλος του προσωπικού από τον ηγέτη και η υποστήριξη που παρέχεται από τους συναδέλφους τού, και η Άννα Σαρκάδη, Ιατρός και καθηγήτρια Κοινωνικής Ιατρικής στο Τμήμα Δημόσιας Υγείας και Επιστημών Φροντίδας στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα στη Σουηδία, ανέλυσε τη Διδασκαλία τεχνικών ανάκαμψης: η εξέλιξη μιας ομαδικής παρέμβασης για συμπτώματα PTSD σε νέους πρόσφυγες κατά τη διάρκεια των κρίσεων του προσφυγικού, της πανδημίας και του ουκρανικού πολέμου στη Σουηδία.
Ακολούθησαν δύο σύντομες ομιλίες, μια διαδικτυακή από τον Pablo Espiniella, Ανώτερο Ειδικό Βοηθό / Επικεφαλής του Προσωπικού, Γραφείου του Ειδικού Αντιπροσώπου του Γενικού Γραμματέα για τη βία κατά των παιδιών του ΟΗΕ ο οποίος σημείωσε: «Οι Γραμμές Βοήθειας για τα παιδιά δε θα πρέπει να ξεχνούν να δημιουργούν ένα ασφαλές, προστατευτικό και ενδυναμωτικό περιβάλλον για όλα τα παιδιά και αυτό θα πρέπει να γίνεται ανεξάρτητα από την κατάσταση που βρίσκονται τα παιδιά και να περιλαμβάνει και αυτά που βρίσκονται σε φυγή από όλες αυτές τις υπάρχουσες κρίσεις» και άλλη μια με ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς ήταν από τη Νίκη Κουκά, μαθήτρια-εθελόντρια του Δικτύου Μαθητικού Εθελοντισμού YouSmile του «Χαμόγελου», η οποία επεσήμανε ότι «Πολλοί από εμάς μπορεί να αναρωτιούνται γιατί να καλέσουν σε μια Γραμμή Βοήθειας όπως η Εθνική Γραμμή Βοήθειας για τα Παιδιά SOS 1056. Είναι σημαντικό να θυμούνται πως μια συζήτηση με έναν ψυχολόγο ή έναν κοινωνικό λειτουργό γίνεται πάντα υπό επαγγελματικούς όρους. Μπορείτε να μιλήσετε μαζί του για τα πάντα. Θέλουν απλά να βοηθήσουν παρέχοντας τη σωστή συμβουλή και σε έκτακτες περιπτώσεις πώς να παρέμβουν διασφαλίζοντας την ψυχική υγεία των παιδιών».
Ο αντίκτυπος του πολέμου στην Ουκρανία
Έπειτα η Τηλεφωνική Γραμμή Βοήθειας της Ουκρανίας La Strada πραγματοποίησε βιντεοσκοπημένη παρουσίαση για την αντίδρασή τους στον πόλεμο στην Ουκρανία και τις επιπτώσεις που είχε στα παιδιά.
Η συζήτηση μεταξύ της Elisabeth Dahlin, Συνηγόρου του Παιδιού της Σουηδίας, του Gianluca Rocco, Επικεφαλής αποστολής και Περιφερειακού Συντονιστή Έκτακτης Βοήθειας του Διεθνή Οργανισμού για τη Μετανάστευση (ΔΟΜ) και της Maria Clara Martin, Αντιπροσώπου του Ύπατου Αρμοστή του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες στην Ελλάδα επικεντρώθηκε στα παιδιά που βρίσκονται σε φυγή και στο πώς μπορεί η Σουηδία να βελτιώσει την εφαρμογή των δικαιωμάτων του παιδιού, για τα παιδιά αυτά, που κατάφεραν να έρθουν μέχρι τη Σουηδία και τονίστηκε πως οφείλουμε να αφουγκραζόμαστε τα παιδιά αυτά για να μπορούμε να τους παρέχουμε ακριβώς τη βοήθεια και τη στήριξη που χρειάζονται.
Η συνάντηση συνεχίστηκε με μια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα «Ανταποκρινόμενοι στα παιδιά σε κατάσταση κρίσης» σε συντονισμό της Ronja Ulvfot, Διευθύντριας Ευρώπης του CHI, αναφορικά με τον τρόπο που όλοι οι διαφορετικοί φορείς και οι οργανώσεις έχουν μέχρι στιγμής ανταποκριθεί στα παιδιά σε καταστάσεις κρίσης και πως μπορεί να υπάρξει βελτίωση στον τρόπο συνεργασίας τους ώστε η ανταπόκριση να είναι όσο το δυνατόν πιο άρτια και αποτελεσματική.
Η συζήτηση μεταξύ της Elisabeth Dahlin, Συνήγορου του Παιδιού της Σουηδίας, της Δρ. Ιωάννας Νούλα, Επισκέπτριας ερευνήτριας του Department of Media and Communications, London School of Economics and Political Science και Ανώτερης Διευθύντριας Έρευνας, Επιτροπής Διαδικτύου στο Ηνωμένο Βασίλειο, του Στέφανος Αλεβίζου, Ψυχολόγου, Επιστημονικού Συντονιστή του Εθνικού Κέντρου για τα Εξαφανισμένα & Εκμεταλλευόμενα Παιδιά, «Το Χαμόγελο του Παιδιού» και της Florence C. Nkhuwa, Διευθύνουσας Συμβούλου, ChildLine, Ζάμπια εστίασε αφενός στη μεγάλη σημασία του να ακούγεται η φωνή των παιδιών και να λαμβάνεται υπόψη από τους επαγγελματίες που λαμβάνουν αποφάσεις για τα παιδιά αυτά, και αφετέρου η σημαντικότητα να μετακινήσουμε το πολύ μεγάλο ενδιαφέρον της προστασίας των παιδιών τόσο στην ψηφιακή όσο και στην πραγματική ζωή καθώς πρόκειται για δύο αλληλένδετες έννοιες στις οποίες πρέπει και να κινηθούμε.