Ανακοινώθηκε από τον ανεξάρτητο μη κερδοσκοπικό οργανισμό Shanghai Ranking Consultancy, η Παγκόσμια Ακαδημαϊκή Αξιολόγηση των Πανεπιστημίων (AcademicRanking of World Universities -ARWU), γνωστή και ως «Κατάταξη της Σαγκάης», με το ΕΚΠΑ να βρίσκεται ανάμεσα στα κορυφαία.
Συγκεκριμένα, νε βάση τα αποτελέσματα της Κατάταξης, ένα ελληνικό Πανεπιστήμιο βρίσκεται στα τετρακόσια κορυφαία πανεπιστήμια παγκοσμίως και συνολικά έξι ελληνικά πανεπιστήμια βρίσκονται μεταξύ των 1000 καλύτερων του κόσμου.
Κορυφαίο Ελληνικό Πανεπιστήμιο αναδεικνύεται για άλλη μια χρονιά το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (θέσεις 301-400). Ακολουθούν στις θέσεις 501-600το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Πανεπιστήμιο Κρήτηςκαι το Πανεπιστήμιο Πατρών στις θέσεις701-800, και τoΕθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στις θέσεις 801-900 (Βλέπε Πίνακα 1).
Η εν λόγω κατάταξη θεωρείται ως μία από τις τρεις σημαντικότερες παγκόσμιες κατατάξεις. Μεθοδολογικά αξιολογείται κάθε Πανεπιστήμιο που διαθέτει αποφοίτους και καθηγητές βραβευμένους με Νόμπελ ή άλλα σημαντικά βραβεία, ερευνητές των οποίων τα άρθρα έχουν υψηλή επιστημονική απήχηση και επίδραση, και άρθρα και δημοσιεύσεις στα σημαντικά περιοδικά Natureκαι Science. Επιπλέον, στον πίνακα βρίσκονται Πανεπιστήμια με σημαντικό αριθμό δημοσιεύσεων που έχουν συμπεριληφθεί στη βάση Science-CitationIndex-Expanded (SCIE) και στη βάση Social ScienceIndexCitationIndex (SSCI).
Οι δείκτες για τη βαθμολόγηση των πανεπιστημίων
Από το 2003 που ξεκίνησε η δημοσίευση της κατάταξης περισσότερα από 2.000 πανεπιστήμια αξιολογούνται κατατάσσονται και από αυτά δημιουργείται ο πίνακας με τα καλύτερα 500. Από την κατάταξη του 2019 και πέρα, αξιολογούνται συνολικά 2.500 Πανεπιστήμια που συγκεντρώνουν την υψηλότερη βαθμολογία και δημοσιεύεται πίνακας με τα 1000 καλύτερα Πανεπιστήμια παγκοσμίως.
Τα Πανεπιστήμια κατατάσσονται με βάση έξι (6) δείκτες ακαδημαϊκής και ερευνητικής επίδοσης. Για κάθε δείκτη το “καλύτερο” ίδρυμα βαθμολογείται με 100, οπότε κάθε άλλο ίδρυμα βαθμολογείται με το ποσοστό που υπολείπεται της βαθμολογίας του πρώτου. Οι δείκτες αυτοί είναι οι εξής:
1. Δείκτης ALUMNI: Ο αριθμός αποφοίτων που έχουν λάβει βραβεία (Nobel, Field) με βάρος 10%,
2. Δείκτης AWARD: Ο αριθμός μελών ΔΕΠ που έχουν λάβει βραβεία (Nobel, Field) με βάρος 20%,
3. Δείκτης HiCi: Ο αριθμός μελών ΔΕΠ που συμπεριλαμβάνονται σε λίστες ερευνητών με πολύ μεγάλο αριθμό ετερο-αναφορών με βάρος 20%,
4. Δείκτης Ν&S:Ο αριθμός δημοσιεύσεων στα περιοδικά Nature και Science από το 2018 έως το 2022με βάρος 20%,
5. Δείκτης PUB: Ο αριθμός δημοσιεύσεων που συμπεριλαμβάνονται στις βάσεις δεδομένων ScienceCitationIndex and Social SciencesCitationIndex με βάρος 20%,
6. Δείκτης PCP: Η Κανονικοποιημένη κατά κεφαλή ακαδημαϊκή επίδοση, η οποία προκύπτει από το σταθμισμένο άθροισμα των παραπάνω δεικτών διά του αριθμού των μελών ΔΕΠ, με βάρος 10%.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι αποτελεί ιδιαίτερα μεγάλη επιτυχία τόσο για το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών όσο και για τα υπόλοιπα πέντε ελληνικά Πανεπιστήμια η συμπερίληψη τους στον πίνακα κατάταξης της Σανγκάης (ARWU). Στη συγκεκριμένη κατάταξη το 30% της συνολικής βαθμολογίας προκύπτει από απόφοιτους και καθηγητές που έχουν κερδίσει βραβείο Νόμπελ ή και FIELDMETALστο πεδίο των μαθηματικών,ενώδεν λαμβάνονται υπόψη άλλα σημαντικά βραβεία, μετάλλια και προσωπικές τιμές. Συνεπώς τα ελληνικά Πανεπιστήμια στα συγκεκριμένα κριτήρια κάθε χρόνο παίρνουν μηδέν.
Η θετική εκτίμηση για τη θέση των ελληνικών πανεπιστημίων και ειδικότερα του ΕΚΠΑ στη συγκεκριμένη κατάταξη, ενισχύεται από τα εξής δεδομένα: Σύμφωνα με τον Δρ. IsidroAguillo, oοποίος είναι επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας της Webometrics, δραστηριοποιούνται παγκοσμίως 31.097 Πανεπιστήμια. [1]Οι περισσότερες κατατάξεις συγκεντρώνουν και επεξεργάζονται στοιχεία για αυτό τον αριθμό Πανεπιστημίων. Με βάση συγκεκριμένα και προκαθορισμένα κριτήρια υπολογίζουν δείκτες και τη συνολική βαθμολογία κάθε Πανεπιστημίου. Εν συνεχεία θα επιλέξουν τα 500 ή τα 1000 πρώτα Πανεπιστήμια και δημιουργήσουν τον πίνακα της κατάταξης. Με βάση τα ανωτέρω αδιαμφισβήτητα δεδομένα, το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών που βρίσκεται στα top400 με απλή αναγωγή σε ποσοστό βρίσκεταιπερίπου στο 1,3% των καλύτερων Πανεπιστημίων Παγκοσμίως. Υπολογίζοντας αντίστοιχα τη θέση των υπόλοιπων ελληνικών πανεπιστημίων το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης βρίσκεται στο 1,9%, το Πανεπιστήμια Κρήτης στο 2,25% και το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας στο 2,9% των καλύτερων πανεπιστημίων παγκοσμίως. Τηρουμένων των αναλογιών και των συνθηκών η επίτευξη τέτοιων επιδόσεων αποτελούν σημαντική επιτυχία για τα ελληνικά πανεπιστήμια.
Τα Πανεπιστήμια από τις Ηνωμένες Πολιτείες κυριαρχούν στη φετινή κατάταξη,με 8 πανεπιστήμια μεταξύ των κορυφαίων 10, 38Πανεπιστήμια μεταξύ των κορυφαίων 100, 120 Πανεπιστήμια μεταξύ των κορυφαίων 500 και 187 Πανεπιστήμια μεταξύ των κορυφαίων 1000. Η Κίνα διαθέτει 214 πανεπιστήμια που κατατάσσονται στα Top 1000, 98 Πανεπιστήμια σταTop 500, και 11στα κορυφαία 100. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει 64Πανεπιστήμια στα Top1000 πανεπιστήμια, με 38 από αυτά στα Top 500, 8 στα Top 100 και 2 Πανεπιστήμια στα 10 καλύτερα Πανεπιστήμια παγκοσμίως.
Στην πρώτη θέση της κατάταξης βρίσκεται το Χάρβαρντ, για 21η συνεχόμενη χρονιά, και ακολουθεί το Στάνφορντ. Την πρώτη τριάδα συμπληρώνει το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), ενώ στην 4η θέση συναντάμε το πρώτο μη Αμερικανικόκαι ΕυρωπαϊκόΠανεπιστήμιο, αυτό τουΚέιμπριτζ. Στην πέμπτη θέση βρίσκεται το Μπέρκλεϊ της Καλιφόρνιας και στην έκτη θέση το Πρίνστον. Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν, το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης,το Κολούμπια, το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Καλιφόρνιας,και στη 10η θέση το Πανεπιστήμιο του Σικάγο.
Το πρώτο Ευρωπαϊκό και μη βρετανικό πανεπιστήμιο της πρώτης εικοσάδας είναι το νεοσύστατοΓαλλικό Πανεπιστήμιο Paris -Saclayστην 15η θέση και ακολουθεί το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Ζυρίχης, στη 20η θέση.Τα ΠανεπιστήμιαTsinghua(Κίνα - 22η θέση), και του Τόκιο(Ιαπωνία - 27η θέση παγκοσμίως) ηγούνται των Πανεπιστημίων της Ασίας. Από την Ωκεανία το Πανεπιστήμιο της Μελβούρνης βρίσκεται στην υψηλότερη θέση μεταξύ των Πανεπιστημίων Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας (35η θέση παγκοσμίως). Από την Αφρικανική Ήπειρο την καλύτερη θέση καταλαμβάνει από τη Νότια Αφρική, το Πανεπιστήμιο του Κέιπ Τάουν(θέση 201-300 παγκοσμίως).
«Ένα ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο που θα πρέπει να επισημανθεί για την θέση του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών,είναι η επιβεβαίωση της υψηλής ερευνητικής επίδοσης του Ιδρύματος, όπως αυτή αποτυπώνεται στην βαθμολογία των επιμέρους δεικτών την τελευταία εξαετία. Σύμφωνα με τα συνολικά στοιχεία για την περίοδο 2016-2023, όπως αυτά αποτυπώνονται στον πίνακα 2, το ΕΚΠΑ» επισημαίνει σε μήνυμά του ο πρύτανης του ΕΚΠΑ, Θάνος Δημόπουλος.
«Θερμά συγχαρητήρια σε όλα τα μέλη του ακαδημαϊκού προσωπικού του Πανεπιστημίου μας για την προσήλωση τους στην παραγωγή υψηλής ποιότητας και επίδρασης ερευνητικού έργου. Η συμβολή τους στην διεθνή καταξίωση και εξωστρέφεια του Ιδρύματος είναι σημαντική και αποτελεί έναν από τους σημαντικούς άξονες για την περαιτέρω ανάπτυξη και εξέλιξη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών» προσθέτει.
