Η μετάλλαξη «Αρκτούρος», XBB.1.16 είναι «απόγονος» του XBB, ενός ανασυνδυασμένου στελέχους της Omicron, που σημαίνει ότι περιέχει γενετικό υλικό από δύο διαφορετικές παραλλαγές. Συγκεκριμένα, το XBB είναι ένα μείγμα δύο υποκατηγοριών BA.2: BA.2.10.1 και BA.2.75.
Το XBB έχει δείξει αυξημένη μεταδοτικότητα σε σχέση με προηγούμενες παραλλαγές, πιθανώς επειδή φαίνεται να είναι καλύτερο στην αποφυγή της υπάρχουσας ανοσίας από τον εμβολιασμό και τις προηγούμενες λοιμώξεις. Ο «Αρκτούρος» σχετίζεται πολύ στενά με το XBB.1.5, γνωστό και ως Kraken.
Σε σύγκριση με το στέλεχος XBB, ο «Αρκτούρος» έχει τρεις επιπλέον μεταλλάξεις στην πρωτεΐνη ακίδας: E180V, F486P και K478R. Αυτή είναι μια πρωτεΐνη στην επιφάνεια του SARS-CoV-2 (του ιού που προκαλεί τον COVID) που του επιτρέπει να δεσμεύεται και να μολύνει τα κύτταρά μας.
Ο «Αρκτούρος» θεωρείται ότι είναι η πιο μεταδοτική υπομεταβλητή μέχρι τώρα, και αυτές οι πρόσθετες μεταλλάξεις μπορεί να εξηγήσουν γιατί.
Η μετάλλαξη «Αρκτούρος» εντοπίζεται έως τώρα σε τουλάχιστον 34 χώρες, μεταξύ των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ελλάδα. Η μετάλλαξη πρωτοεμφανίστηκε στην Ινδία, τον Ιανουάριο του 2023. Από τις 17 Απριλίου, την πιο πρόσφατη ημερομηνία μέχρι την οποία η Υπηρεσία Ασφάλειας Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (UKHSA) ανέφερε δεδομένα για αυτήν την παραλλαγή στο Ηνωμένο Βασίλειο, 105 περιπτώσεις του «Αρκτούρου» είχαν προσδιοριστεί σε όλη την Αγγλία. Πέντε Βρετανοί που βρέθηκαν θετικοί στον «Αρκτούρο» πέθαναν.
Ανησυχία για τη μετάλλαξη «Αρκτούρος»
Τα τυπικά συμπτώματα του κορωνοϊού περιλαμβάνουν πυρετό, βήχα, καταρροή και απώλεια της αίσθησης της γεύσης ή της όσφρησης. Ωστόσο, γιατροί στην Ινδία έχουν αναφέρει συμπτώματα επιπεφυκίτιδας σε παιδιά που έχουν μολυνθεί από τον «Αρκτούρο», κάτι που γενικά δεν έχει παρατηρηθεί σε προηγούμενα κύματα COVID.
Εν τω μεταξύ, ο «Αρκτούρος» αυξάνεται σταθερά στις ΗΠΑ τις τελευταίες εβδομάδες, αντιπροσωπεύοντας περισσότερο από το 10% των νέων επιβεβαιωμένων κρουσμάτων COVID από τα τέλη Απριλίου.
Αν και η Omicron εντοπίστηκε για πρώτη φορά στα τέλη του 2021, συνεχίζει να εξελίσσεται με νέες υποπαραλλαγές. Ο «Αρκτούρος» είναι μία από τις περίπου 600 που έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα. Αυτό φαίνεται ότι είναι κάτι αναμενόμενο. Οι νέες παραλλαγές εξελίσσονται φυσικά. Αυτά τα στελέχη με ανταγωνιστικό πλεονέκτημα –δηλαδή μεγαλύτερη μεταδοτικότητα και ικανότητα διαφυγής από την ανοσολογική μας απόκριση– θα κυριαρχήσουν.
Ωστόσο, δεν υπάρχει μεγάλος λόγος ανησυχίας. Ενώ οι επιστήμονες συνεχίζουν να παρακολουθούν τον «Αρκτούρο», δεν υπάρχουν στοιχεία σε αυτό το στάδιο που να υποδηλώνουν ότι είναι πιο σοβαρός από προηγούμενες παραλλαγές. Επιπλέον, έχουμε καλή προστασία τώρα από τα εμβόλια και τη φυσική μόλυνση.