Ο εμβολιασμός ως κεντρική στρατηγική για τη δημόσια υγεία, ήταν ένα από τα ζητήματα που απασχόλησαν το Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας 2023, το οποίο διοργανώθηκε από το Ινστιτούτο Οικονομικών της Υγείας (i-hecon) και την Ελληνική Επιστημονική Εταιρεία Οικονομίας & Πολιτικής της Υγείας (ΕΕΕΟΠΥ).
Ως βασικό σημείο της συνεδρίας αναδείχθηκε η αξία του δια βίου εμβολιασμού, ως το πιο αποδοτικό μέτρο πρόληψης για την αποφυγή εξάπλωσης επώδυνων, αλλά και κοστοβόρων για τα δημόσια συστήματα υγείας, ασθενειών. Συγκεκριμένα, η Βασίλεια Παπαγιαννοπούλου, Government Affairs & Market Access Director της GSK Ελλάδος, σημείωσε πως είναι σημαντικό να υιοθετήσουμε τη λογική του δια βίου εμβολιασμού, καθώς έχουμε ένα πληθυσμό που γηράσκει ταχέως.
Όπως ανέφερε, υπολογίζεται μάλιστα ότι μέχρι το 2025, το 50% του πληθυσμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα είναι άνω των 50 ετών, με ό,τι αυτό συνεπάγεται από πλευράς πίεσης που θα υφίστανται τα συστήματα υγείας εξαιτίας της αυξημένης χρήσης υγειονομικών πόρων, που απαιτεί διαχείριση τόσο των λοιμωδών νοσημάτων, αν αυτά δεν προληφθούν, όσο και των χρόνιων νοσημάτων, κυρίως σε ηλικία άνω των 60 ετών. Η κα Παπαγιαννοπούλου προτεραιοποίησε την ανάγκη προτυποποιημένης λήψης αποφάσεων για τα εμβόλια, δηλαδή της διασύνδεσης των υφιστάμενων επιτροπών και διαδικασιών για την ένταξη των εμβολίων στη Θετική Λίστα και το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, ώστε να προωθείται η άμεση πρόσβαση στα εμβόλια και παράλληλα εστίασε στο επίπεδο της χρηματοδότησης, δηλαδή κατά πόσο οι τρέχοντες προϋπολογισμοί επαρκούν να καλύψουν τις τρέχουσες και μελλοντικές ανάγκες για τα εμβόλια, χωρίς φυσικά να αμελούνται και οι προσπάθειες για οικονομία κλίμακος όπου αυτές δυνητικά εντοπίζονται.
Ο εμβολιασμός σώζει εκατομμύρια ζωές
Η γενική γραμματέας Δημόσιας Υγείας Φωφώ Καλύβα σημείωσε πως σε μελέτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), τα ευρήματα έδειξαν πως ετησίως 3,5 έως 5 εκατομμύρια θάνατοι παγκοσμίως, προλαμβάνονται από τον εμβολιασμό. Επίσης, παρουσίασε τους 5 πυλώνες σχετικά με τις μελλοντικές πολιτικές του υπουργείου Υγείας για τον εμβολιασμό, οι οποίες περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων την έγκαιρη, δίκαιη και οικονομικά προσιτά πρόσβαση καθώς και τη διαφανή και χωρίς αποκλεισμούς συνεργασία μεταξύ των σχετικών φορέων στη λήξη αποφάσεων.
Από την πλευρά του, ο Παθολόγος – Λοιμωξιολόγος, Καθηγητής στην Ιατρική Σχολή Αθηνών του ΕΚΠΑ Νικόλαος Σύψας υπογράμμισε πως το μεγαλύτερο δώρο της επιστήμης στην ανθρωπότητα είναι τα εμβόλια, ενώ παράλληλα ανέδειξε την ανάγκη της πολιτείας για εκστρατείες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του γενικού πληθυσμού και των επαγγελματιών υγείας σχετικά με τον εμβολιασμό, έχοντας μοιραστεί τις καταστροφικές συνέπειες της πανδημίας μέσα από την κλινική του εμπειρία στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.
Αντιλήψεις γενικού πληθυσμού
Ιδιαίτερη μνεία από τους ομιλητές έγινε στις στάσεις και αντιλήψεις του γενικού πληθυσμού της χώρας σχετικά με το ζήτημα του εμβολιασμού. Ο Καθηγητής Πολιτικής Υγείας και Κοσμήτορας Σχολής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Κυριάκος Σουλιώτης αναφέρθηκε στην ανάγκη δημιουργίας ενός εθνικού μητρώου εμβολιασμού, ώστε όλοι εμπλεκόμενοι φορείς να λαμβάνουν τα κατάλληλα και επαρκή δεδομένα, για τη βελτίωση της διαδικασίας του εμβολιασμού, για τα νοσήματα που εντάσσονται στο Εθνικό Πρόγραμμα. Ως παράδειγμα έθεσε το πρόγραμμα εμβολιασμού ενάντια στη νόσο Covid-19, τονίζοντας πως το συγκεκριμένο μοντέλο θα πρέπει να εφαρμοστεί και για την εμβολιαστική κάλυψη άλλων νοσημάτων.
Τέλος, ο Επίκουρος Καθηγητής Οικονομικών της Υγείας Ηλίας Κυριόπουλος επισήμανε πως για την άρση της διστακτικότητας ή και αναβλητικότητας των ενηλίκων να πραγματοποιήσουν τα απαραίτητα εμβόλια, συμπεριλαμβανομένου και αυτό της γρίπης, απαραίτητη προϋπόθεση είναι η υιοθέτηση πολιτικών προώθησης του εμβολιασμού, η ενημέρωση του γενικού πληθυσμού για τα οφέλη του εμβολιασμού και η κάμψη των προκαταλήψεων για το συγκεκριμένο ζήτημα. Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν διάφορες ευρωπαϊκές πρακτικές προς αυτήν την κατεύθυνση η λογική του one size fits all δεν δύναται να έχει πρακτική εφαρμογή και η χώρα θα πρέπει να ακολουθήσει μία εξατομικευμένη προσέγγιση για τη διαδικασία του εμβολιασμού.
