Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), κάθε χρόνο, 15 εκατομμύρια άνθρωποι παθαίνουν εγκεφαλικό. Από αυτούς, περίπου 5 εκατομμύρια πεθαίνουν και άλλα 5 εκατομμύρια μένουν μόνιμα ανάπηροι.
Αν και τα αποτελέσματα του εγκεφαλικού έχουν βελτιωθεί δραστικά στις Ηνωμένες Πολιτείες τις τελευταίες δεκαετίες, οι θάνατοι από εγκεφαλικό έχουν μετακινηθεί από την τρίτη στην πέμπτη κύρια αιτία θανάτου, σύμφωνα με δεδομένα από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC).
Τα στοιχεία του ΠΟΥ δείχνουν ωστόσο ότι από το 2005, η πιθανότητα ένα άτομο να υποστεί εγκεφαλικό έχει αυξηθεί κατά 50%. Είναι επίσης η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παγκοσμίως.
Η νέα έκθεση, που δημοσιεύτηκε στις 9 Οκτωβρίου 2023, στο Lancet Neurology, αναφέρει ότι οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος θα βιώσουν μαζικά περιπτώσεις εγκεφαλικών επεισοδίων τα επόμενα χρόνια και ότι αυτά θα περιλαμβάνουν και τους νεότερους ανθρώπους.
Παράλληλα, το εγκεφαλικό θα είναι ένα από τα κύρια ζητήματα δημόσιας υγείας τα επόμενα 30 χρόνια, σύμφωνα με τις νέες μελέτες.
Αυξανόμενος κίνδυνος, λιγότεροι πόροι
Σύμφωνα με την έκθεση οι ειδικοί τονίζουν ότι μέχρι το 2050, το 91% των θανάτων από εγκεφαλικό, (δηλαδή 8,8 εκατομμύρια άνθρωποι), θα συμβαίνουν σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, σε σύγκριση με το 86% που είναι το αντίστοιχο ποσοστό σήμερα. Ταυτόχρονα, οι θάνατοι από εγκεφαλικό επεισόδιο σε χώρες υψηλού εισοδήματος αναμένεται να παραμείνουν περίπου στις 900.000 μέσα στις επόμενες τρεις δεκαετίες, διευρύνοντας το χάσμα των ανισοτήτων.
«Το μεγαλύτερο πράγμα είναι ότι οι μη ελεγχόμενοι παράγοντες κινδύνου γίνονται όλο και πιο διαδεδομένοι», επισημαίνουν οι ερευνητές.
Στοιχεία που δημοσιεύθηκαν από την Εθνική Βιβλιοθήκη Ιατρικής δείχνουν, ότι το αιμορραγικό εγκεφαλικό είναι πιο συχνό σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος και σε άτομα της Ασίας. Και αυτός είναι ο τύπος εγκεφαλικού που είναι πιο θανατηφόρος κάτι που μπορεί επίσης να συμβάλει σε αυξανόμενο αριθμό θανάτων από εγκεφαλικό τα επόμενα χρόνια.
Οι άνθρωποι σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος ζουν περισσότερο από πριν, που σημαίνει ότι υπάρχουν περισσότεροι ηλικιωμένοι σε αυτά τα έθνη που ζουν αρκετά ώστε να περάσουν ένα εγκεφαλικό.
Αυτό είναι ένα φαινόμενο που ονομάζεται «επιδημιολογική μετάβαση», ή αλλαγή προτύπων στη γονιμότητα και τη θνησιμότητα, συμπεριλαμβανομένου του προσδόκιμου ζωής και των αιτιών θανάτου, σημειώνει ο Δρ Ovbiagele, καθηγητής νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας.
Αλλά οι χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος είναι επίσης λιγότερο εξοπλισμένες για να αντιμετωπίσουν την αύξηση των εγκεφαλικών επεισοδίων.
Ο χρόνος είναι κρίσιμος στη θεραπεία του εγκεφαλικού
Τόσο η επιβίωση όσο και η ανάρρωση μειώνονται δραστικά εάν ένα άτομο δεν υποβληθεί σε θεραπεία για εγκεφαλικό εντός λίγων ωρών από την εμφάνισή του. Το να μπορείς να φτάσεις σε νοσοκομείο και να λάβεις άμεσα θεραπεία με φάρμακα που καταστρέφουν θρόμβους είναι κρίσιμης σημασίας.
Η νέα έκθεση εκτιμά ότι το άμεσο κόστος και η απώλεια εισοδήματος θα υπερδιπλασιαστούν, στα 2,31 τρισ. δολάρια το 2050. Οι ασιατικές και αφρικανικές χώρες αναμένεται να αισθανθούν το μεγαλύτερο μέρος αυτών των οικονομικών επιπτώσεων.
Ένα επιλύσιμο πρόβλημα
Το πιο σημαντικό που πρέπει να έχουμε πάντως κατά νου είναι ότι οι ίδιοι μπορούμε να παίξουμε ρόλο στη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού όπως με το να μην καπνίζουμε, να γυμναζόμαστε τακτικά, να τρώμε μια δίαιτα χαμηλή σε επεξεργασμένα τρόφιμα και πλούσια σε λαχανικά και να διαχειρίζομαστε τις υπάρχουσες καταστάσεις, συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη τύπου 2 και της υψηλής αρτηριακής πίεσης.
