Ανησυχία προκαλούν τα στοιχεία έρευνας του Guardian, σχετικά με τα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Ευρώπη. Από την έρευνα δεν θα μπορούσε να λείπει και η χώρα μας, με την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη να βρίσκονται στο «κόκκινο» όσον αφορά τη συγκέντρωση σωματιδίων PM2,5, η οποία βρίσκεται πολύ πάνω από το ανώτατο επιτρεπτό όριο του ΠΟΥ. Αντιστοίχως, επικίνδυνες συγκεντρώσεις σωματιδίων PM2,5 παρατηρούνται και σε πολλές μεγάλες επαρχιακές πόλεις αλλά και νησιά.

«Καμπανάκι» για δέκα δήμους της Αττικής

Ξεκινώντας από τους μεγαλύτερους σε πληθυσμό δήμους της Αττικής, σύμφωνα με την έρευνα του Guardian παρατηρούνται σχεδόν τετραπλάσιες συγκεντρώσεις σωματιδίων PM2,5 από το ανώτατο επιτρεπτό όριο του ΠΟΥ σε δέκα περιοχές. Στον Πειραιά, το Περιστέρι, την Καλλιθέα, την Νίκαια, το Ίλιον, την Ηλιούπολη, το Αιγάλεω, τη Νέα Σμύρνη, το Χαλάνδρι και το Κερατσίνι. Στις παραπάνω περιοχές οι συγκεντρώσεις σωματιδίων PM2,5 είναι πάνω από 19 μικρογραμμάρια, τη στιγμή που οι τρέχουσες κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ αναφέρουν ότι οι μέσες ετήσιες συγκεντρώσεις PM2,5 δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 5 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο (μg/m3).

Η εικόνα στην υπόλοιπη Ελλάδα

Εξίσου σοβαρή είναι η κατάσταση στον αέρα που αναπνέουν οι κάτοικοι στη Λαμία, τα Τρίκαλα, την Καρδίτσα, την Κατερίνη, το Αίγιο, τη Θεσσαλονίκη, την Κοζάνη, το Άργος, την Καλαμάτα και το Ηράκλειο της Κρήτης. Όπως και σε ορισμένες περιοχές της Ρόδου, της Κω και της Μυτιλήνης.

Η έρευνα του Guardian εστιάζει στην αμοσφαιρική ρύπανση στην Ευρώπη επισημαίνοντας ότι το 98% των Ευρωπαίων αναπνέουν εξαιρετικά επιβλαβή μολυσμένο αέρα που συνδέεται με 400.000 θανάτους ετησίως λόγω της έκθεσης στην ατμοσφαιρική ρύπανση.

Το δημοσίευμα κάνει λόγο για «σοβαρή κρίση δημόσιας υγείας» στην Ευρώπη, υπογραμμίζοντας ότι σχεδόν όλοι οι κάτοικοι σε ολόκληρη την ήπειρο ζουν σε περιοχές με επικίνδυνα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης.

Τα δεδομένα συλλέχθηκαν μεταξύ άλλων, από περισσότερους από 1.400 σταθμούς παρακολούθησης εδάφους, φέρνοντας στην επιφάνεια μία τρομερή εικόνα του τοξικού αέρα που αναπνέουν οι Ευρωπαίοι, με το 98% των ανθρώπων να ζουν σε περιοχές με εξαιρετικά επιβλαβή ρύπανση από λεπτά σωματίδια, οι συγκεντρώσεις των οποίων υπερβαίνουν το όριο που έχει θέσει ο ΠΟΥ. Σχεδόν, τα δύο τρίτα ζουν σε περιοχές όπου η ποιότητα του αέρα περιέχει υπερδιπλάσια βλαβερά σωματίδια από τις οδηγίες του ΠΟΥ.

Στο «κόκκινο» η Βόρεια Μακεδονία

Η χώρα που έχει πληγεί περισσότερο στην Ευρώπη είναι η Βόρεια Μακεδονία. Σχεδόν τα δύο τρίτα των ανθρώπων σε ολόκληρη τη χώρα ζουν σε περιοχές με περισσότερες από τέσσερις φορές τις κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ για τα PM2,5, ενώ τέσσερις περιοχές βρέθηκαν να έχουν σχεδόν εξαπλάσια ατμοσφαιρική ρύπανση, μεταξύ των οποίων και η πρωτεύουσα, τα Σκόπια.

Η κατάσταση στην Ανατολική Ευρώπη είναι σημαντικά χειρότερη από τη δυτική Ευρώπη, εκτός από την Ιταλία, όπου περισσότερο από το ένα τρίτο των ανθρώπων που ζουν στην κοιλάδα του Πάδου και τις γύρω περιοχές στα βόρεια της χώρας αναπνέουν αέρα όπου τα επικίνδυνα σωματίδια στην ατμόσφαιρα είναι τέσσερις φορές πάνω από το όριο του ΠΟΥ.

Ο Guardian συνεργάστηκε με ειδικούς σε θέματα ρύπανσης για να δημιουργήσει έναν διαδραστικό χάρτη, ο οποίος αποκαλύπτει τις περιοχές που έχουν πληγεί περισσότερο στην ήπειρο. Οι μετρήσεις αναφέρονται στα PM2,5 – μικροσκοπικά αιωρούμενα σωματίδια που παράγονται κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων, μερικά από τα οποία μπορούν να περάσουν μέσω των πνευμόνων και στην κυκλοφορία του αίματος, επηρεάζοντας σχεδόν κάθε όργανο του σώματος. Οι τρέχουσες κατευθυντήριες γραμμές του ΠΟΥ αναφέρουν ότι οι μέσες ετήσιες συγκεντρώσεις PM2,5 δεν πρέπει να υπερβαίνουν τα 5 μικρογραμμάρια ανά κυβικό μέτρο (μg/m3). Η νέα ανάλυση διαπίστωσε ότι μόνο το 2% του πληθυσμού της Ευρώπης ζει σε περιοχές εντός αυτού του ορίου. Οι ειδικοί λένε ότι η ρύπανση από PM2,5 προκαλεί περίπου 400.000 θανάτους ετησίως σε ολόκληρη την ήπειρο.

Τα στοιχεία αποκαλύπτουν επίσης:

- Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι σε επτά χώρες της ανατολικής Ευρώπης (Σερβία, Ρουμανία, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία, Πολωνία, Σλοβακία και Ουγγαρία) έχουν διπλάσια συγκέντρωση σε επικίνδυνα σωματίδια σχετικά με το όριο του ΠΟΥ.

- Πάνω από το ήμισυ του πληθυσμού της Βόρειας Μακεδονίας και της Σερβίας ζει με τετραπλάσιο αριθμό συγκεντρώσεων επικίνδυνων σωματιδίων αναφορικά με το όριο του ΠΟΥ.

- Στη Γερμανία, τα τρία τέταρτα του πληθυσμού αντιμετωπίζει διπλάσιες συγκεντρώσεις επικίνδυνων σωματιδίων σχετικά με το όριο του ΠΟΥ. Στην Ισπανία το ποσοστό αυτό είναι 49%, και στη Γαλλία είναι 37%.

- Στο Ηνωμένο Βασίλειο, τα τρία τέταρτα του πληθυσμού ζουν σε περιοχές όπου η έκθεση είναι από μία έως δύο φορές μεγαλύτερη από το όριο του ΠΟΥ.

- Σχεδόν 30 εκατομμύρια Ευρωπαίοι ζουν σε περιοχές με συγκεντρώσεις μικροσκοπικών σωματιδίων που είναι τουλάχιστον τετραπλάσιες από τις οδηγίες του ΠΟΥ.

- Στη Σουηδία, αντίθετα, δεν υπάρχει περιοχή όπου τα PM2,5 να φθάνουν περισσότερο από το διπλάσιο του ορίου του ΠΟΥ, και ορισμένες περιοχές στη βόρεια Σκωτία είναι από τις λίγες σε όλη την Ευρώπη που πέφτουν κάτω από αυτό.