Η υπέρταση, επίσης γνωστή ως υψηλή αρτηριακή πίεση , ορίζεται ως η συστολική πίεση μεγαλύτερη από 130 mmHg ή μια διαστολική αρτηριακή πίεση μεγαλύτερη από 80 mmHg. Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC), σχεδόν οι μισοί (47%) των ενηλίκων των ΗΠΑ έχουν υπέρταση ή λαμβάνουν φάρμακα για την υπέρταση, ενώ μόλις το 24% όσων έχουν υπέρταση, την έχουν υπό έλεγχο.
Η διαχείριση του στρες είναι ένας από τους πολλούς τρόπους πρόληψης ή διαχείρισης της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Αλλά δυστυχώς, οι αγχώδεις διαταραχές είναι η πιο κοινή ψυχική ασθένεια στις ΗΠΑ, με σχεδόν το 20% των ενηλίκων των ΗΠΑ να επηρεάζεται. Η θεραπεία είναι αραιή, με μόνο το 37% των ατόμων με άγχος να λαμβάνουν θεραπεία..
Ποια είναι η σχέση όμως μεταξύ του στρες και της υψηλής αρτηριακής πίεσης;
Μια μελέτη του 2022 στο Hypertension Research, διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες είχαν εκτιμώμενη αύξηση στη συστολική και διαστολική αρτηριακή πίεση κατά 15,2 mmHg και 8,5 mmHg, αντίστοιχα όταν ένιωθαν υψηλό στρες.
Ενώ βλέπουμε αυτές τις επιπτώσεις βραχυπρόθεσμα, οι επιπτώσεις του χρόνιου στρες στην αρτηριακή πίεση είναι λιγότερο κατανοητές.
Ο Marc Eisenberg, MD, καρδιολόγος και αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στο Ιατρικό Κέντρο του Πανεπιστημίου Κολούμπια, τονίζει σχετικά: «Αν και υπάρχει ακόμη μια έρευνα για να διαπιστωθεί εάν το άγχος μπορεί να αυξήσει την αρτηριακή πίεση μακροπρόθεσμα, είναι σαφές ότι το στρες και το άγχος μπορούν να προκαλέσουν την αρτηριακή πίεση κάποιου έστω και προσωρινά. Το άγχος ανεβάζει τα επίπεδα κορτιζόλης σας. Αυτό οφείλεται στην αντίδραση του νευρικού συστήματος στο στρες. Μάλιστα η Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA) εξηγεί ότι όταν αντιμετωπίζουμε μια αγχωτική κατάσταση, το σώμα μας απελευθερώνει κορτιζόλη και αδρεναλίνη στο αίμα, η οποία ξεκινά την απόκρισή μας μάχομαι ή φεύγω».
«Αυτή η απόκριση» σύμφωνα με τον καθηγητή Eisenberg, «κάνει τόσο τον καρδιακό μας ρυθμό να αυξάνεται όσο και τα αιμοφόρα αγγεία μας να συστέλλονται. Είναι ο τρόπος του σώματός μας να προωθήσει μεγαλύτερη ροή αίματος στην καρδιά για να μας προετοιμάσει να αντιμετωπίσουμε την αντιληπτή απειλή».
Ωστόσο, αυτή η απόκριση προκαλεί αύξηση της αρτηριακής πίεσης μέχρι να τελειώσει η απόκριση στο στρες.
Το άγχος μπορεί να εμποδίσει άλλες συμπεριφορές που προάγουν την υγεία σας. Κι όμως, το οξύ στρες από μόνο του μπορεί να επηρεάσει την αρτηριακή πίεση, αλλά το στρες μπορεί επίσης να έχει έμμεση επίδραση στην αρτηριακή πίεση.
Όταν είστε αγχωμένοι, μπορεί να είναι λιγότερο πιθανό να ασκήσετε συμπεριφορές που προάγουν την υγεία.
Μπορεί επίσης να έχετε περισσότερες πιθανότητες να χρησιμοποιήσετε δυσπροσαρμοστικούς μηχανισμούς αντιμετώπισης, όπως η κατανάλωση αλκοόλ, και το άγχος μπορεί να εμποδίσει τον ύπνο σας.
Πώς να μειώσετε το στρες και το άγχος για να αποτρέψετε την υψηλή αρτηριακή πίεση;
Σύμφωνα με μια μελέτη του 2019, η διαφραγματική αναπνοή μπορεί να είναι μια αυτο-χορηγούμενη, χαμηλού κόστους και μη φαρμακολογική παρέμβαση που βοηθά στη μείωση τόσο του φυσιολογικού όσο και του ψυχολογικού στρες.
Μια μελέτη του 2016 στο WORK: A Journal of Prevention, Assessment & Rehabilitation, εξέτασε εάν η βαθιά αναπνοή επηρέασε τις μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης μεταξύ των μαθητών που ανέφεραν υψηλό ψυχικό στρες.
Διαπίστωσαν, ότι αυτή η τεχνική είχε σημαντικά αποτελέσματα στη μείωση του στρες και της αρτηριακής πίεσης για αυτούς τους μαθητές. Έτσι, εάν αισθάνεστε άγχος, μπορεί να είναι χρήσιμο να κάνετε παύση και να πάρετε μερικές βαθιές αναπνοές.
Συμπερασματικά, τόσο η συστολική όσο και η διαστολική αρτηριακή πίεση μπορεί να επηρεαστούν από το οξύ στρες. Οι ειδικοί επισημαίνουν τη διαφορά: «Η συστολική αρτηριακή πίεση είναι ο κορυφαίος αριθμός και είναι η πίεση μέσα στις αρτηρίες σας όταν συστέλλεται η καρδιά σας. Η διαστολική αρτηριακή πίεση είναι ο κάτω αριθμός και είναι η αρτηριακή πίεση μέσα στις αρτηρίες σας όταν η καρδιά χαλαρώνει».
Το άγχος και η αρτηριακή πίεση συνδέονται τόσο άμεσα όσο και έμμεσα. Η φυσιολογική απόκριση του σώματος στο οξύ στρες προκαλεί αύξηση της αρτηριακής πίεσης και το ψυχικό κόστος του στρες μπορεί να μας εμποδίσει να ασκήσουμε συμπεριφορές που προάγουν την υγεία.
Εάν αισθάνεστε άγχος, δεν είστε μόνοι. Μιλήστε με τον πάροχο υγειονομικής περίθαλψης για να συζητήσετε την κατάλληλη θεραπεία για εσάς. Εν τω μεταξύ, η βαθιά αναπνοή, ο διαλογισμός με επίγνωση και η ευγνωμοσύνη θα μπορούσαν να βοηθήσουν.