Οι χειρουργικές επεμβάσεις για να χάσει ένας άνθρωπος βάρος, πολλές φορές είναι αναγκαίες για την υγεία ενός ανθρώπου και όχι μόνο για αισθητικούς λόγους.
Γνωστές και ως βαριατρικές ή μεταβολικές χειρουργικές επεμβάσεις -σε αναφορά με τις επιδράσεις τους τόσο στο βάρος όσο και στη διάσπαση της τροφής σε ενέργεια από το σώμα- τέτοιες επεμβάσεις θεωρούνταν κάποτε η έσχατη λύση για άτομα που κουβαλούσαν 100 ή περισσότερα περιττά κιλά.
Όμως, οι κλινικοί γιατροί και οι ασθενείς θεωρούν πλέον τη χειρουργική επέμβαση απώλειας βάρους ως προληπτικό εργαλείο για την πρόληψη των κινδύνων για την υγεία που συνδέονται με την ακραία παχυσαρκία -συμπεριλαμβανομένου του διαβήτη, των καρδιακών παθήσεων και της άπνοιας στον ύπνο- από το να αναπτυχθούν εξαρχής.
«Βλέπω μια σειρά από ανθρώπους που είναι παχύσαρκοι αλλά κατά τα άλλα υγιείς και θέλουν να ανακτήσουν τον έλεγχο της υγείας και της ζωής τους. Άλλοι προσπαθούν να διαχειριστούν τις συνέπειες της παχυσαρκίας στην υγεία τους», λέει ο Dr. Tsai βαριατρικός χειρουργός στο νοσοκομείο Brigham and Women's Hospital που ανήκει στο Χάρβαρντ, ενώ όπως συμπληρώνει «η εμπειρία μας έχει οδηγήσει στο να συνειδητοποιήσουμε ότι η παχυσαρκία είναι μια ιατρική ασθένεια που πρέπει να αντιμετωπίζεται αποτελεσματικά με μια σειρά επιλογών».
Ένα εργαλείο μεταξύ πολλών
Ενώ πάνω από το 70% των Αμερικανών παλεύουν με το υπερβολικό βάρος ή την παχυσαρκία, σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας, η βαριατρική χειρουργική αποτελεί επιλογή για όσους θεωρούνται νοσηρά (ή σοβαρά) παχύσαρκοι. Αυτό μεταφράζεται σε δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) 40 ή μεγαλύτερο, ή ΔΜΣ 35 ή μεγαλύτερο σε άτομα που έχουν επίσης προβλήματα υγείας που σχετίζονται με το βάρος, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, διαβήτη, υψηλή χοληστερόλη ή άπνοια ύπνου.
Για τα άτομα αυτά, η βαριατρική χειρουργική μπορεί να χρησιμεύσει ως εργαλείο για την απομάκρυνση σημαντικού βάρους όταν οι δίαιτες, η άσκηση, τα φάρμακα ή άλλες θεραπείες δεν έχουν αποδώσει. Παρόλα αυτά, δεν είναι μια εύκολη διέξοδος-μόνο μια βοήθεια, λέει ο Δρ Tsai. Η χειρουργική επέμβαση δεν θα λειτουργήσει εάν οι ασθενείς δεν αλλάξουν επίσης τη συνολική τους προσέγγιση στο φαγητό και τη φυσική κατάσταση.
«Η χειρουργική επέμβαση απώλειας βάρους δεν μετατρέπει έναν μαραθώνιο σε αγώνα δρόμου 100 μέτρων, αλλά παίρνει έναν ανηφορικό δρόμο και τον κάνει κατηφορικό και στη συνέχεια επίπεδο, αλλάζοντας τον μεταβολισμό του σώματος», λέει και καταλήγει πως «δεν τρέχει τον αγώνα για εσάς».
Οι περισσότερες χειρουργικές επεμβάσεις απώλειας βάρους πραγματοποιούνται με ελάχιστα επεμβατικές τεχνικές, που σημαίνει ότι οι χειρουργοί εισάγουν μικρά εργαλεία μέσω μερικών τομών μεγέθους δεκάρας στην κοιλιά. Σε διαφορετικό βαθμό, οι επεμβάσεις μειώνουν το μέγεθος του στομάχου και μεταβάλλουν τον τρόπο απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών.
Μεταξύ των πιο δημοφιλών εκδοχών είναι η γαστρεκτομή μανίκι και η γαστρική παράκαμψη, με την τελευταία να τροποποιεί εκτενέστερα τα εσωτερικά όργανα για να μεταβάλει την πέψη και τα επίπεδα των «ορμονών της πείνας», λέει ο Δρ Τσάι. Ορισμένοι άνθρωποι μπορεί να είναι υποψήφιοι για γαστρική περίδεση, μια διαδικασία τοποθέτησης ενός φουσκωτού σωλήνα γύρω από το στομάχι για να περιοριστεί η χωρητικότητά του.
Οφέλη για την υγεία
Περισσότεροι από 250.000 Αμερικανοί - κυρίως γυναίκες - υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση απώλειας βάρους κάθε χρόνο, αριθμός που, όπως σημειώνει ο Δρ Τσάι, αυξάνεται σταθερά. Οι επεμβάσεις μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου ενός παχύσαρκου ατόμου έως και 50%, σύμφωνα με την Αμερικανική Εταιρεία Μεταβολικής και Βαριατρικής Χειρουργικής. «Πολύ λίγα φάρμακα ή αλλαγές στον τρόπο ζωής έχουν τόσο διαρκή επίδραση στην υγεία», λέει.
Αναρίθμητες πρόσφατες μελέτες έχουν ξεχωρίσει συγκεκριμένους κινδύνους για την υγεία που η χειρουργική επέμβαση μπορεί να βελτιώσει. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο διαδίκτυο στις 3 Ιουνίου 2022 από το JAMA δείχνει ότι οι ενήλικες με παχυσαρκία που υποβάλλονται σε επεμβάσεις απώλειας βάρους έχουν 32% χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου και 48% χαμηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν από αυτόν σε σύγκριση με παρόμοιους ενήλικες που δεν υποβάλλονται σε χειρουργική επέμβαση.
Η παχυσαρκία αυξάνει τους κινδύνους ανάπτυξης 13 διαφορετικών τύπων καρκίνου που μαζί αντιπροσωπεύουν το 40% του συνόλου των καρκίνων που διαγιγνώσκονται κάθε χρόνο, λέει ο Δρ Τσάι. Αξιοσημείωτος μεταξύ αυτών είναι ο καρκίνος του ενδομητρίου.
«Υπάρχουν πολύ ισχυροί λόγοι για τις γυναίκες, ειδικά, να διερευνήσουν αν η μεταβολική χειρουργική επέμβαση είναι η σωστή επιλογή γι' αυτές», λέει ο Δρ Τσάι.
Πολλαπλές μελέτες έχουν δείξει ότι η βαριατρική χειρουργική μειώνει επίσης τον κίνδυνο σοβαρών καρδιαγγειακών επεισοδίων, όπως το εγκεφαλικό επεισόδιο και η καρδιακή προσβολή, καθώς και τις επιπλοκές από αυτά, προσθέτει ο Δρ Τσάι. «Ορισμένοι ασθενείς μπορούν να σταματήσουν να παίρνουν πολλά ή όλα τα φάρμακά τους, ενώ έχει αποδειχθεί ότι βελτιώνονται επίσης η άπνοια ύπνου και τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα. Και για τους ασθενείς που είχαν πόνους στην πλάτη ή στις αρθρώσεις, η κινητικότητά τους βελτιώνεται σαφώς».
Τι αποτελέσματα θα μπορούσατε να περιμένετε; Ίσως μια απώλεια 20% έως 30% του σωματικού σας βάρους, λέει ο Dr. Tsai - το μεγαλύτερο μέρος της οποίας συμβαίνει κατά το πρώτο έτος μετά τη χειρουργική επέμβαση. «Δεν είναι μια ασημένια σφαίρα, αλλά μπορεί πραγματικά να μεγεθύνει έναν υγιεινό τρόπο ζωής», καταλήγει.
