Η φυματίωση, μεταξύ άλλων, θα απασχολήσει το 33ο Πανελλήνιο Πνευμονολογικό Συνέδριο που διοργανώνει η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ) με κεντρικό μήνυμα «Ο Πνευμονολόγος στο επίκεντρο», που πραγματοποιείται από σήμερα έως τις 15 Δεκεμβρίου. Στο πλαίσιο αυτό, με στόχο την ενημέρωση και εκπαίδευση των συμμετεχόντων θα παρουσιαστούν όλες οι εκπαιδευτικές συνιστώσες της ειδικότητας, καθώς και οι τελευταίες εξελίξεις.
Την έλλειψη εθνικού σχεδίου για τη φυματίωση τόνισε ο Χαράλαμπος Μόσχος, Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ, Αντιφυματικό Τμήμα-Μονάδα Ανθεκτικής Φυματίωσης ΓΝΝΘΑ «Η Σωτηρία», Μέλος Δ.Σ. ΕΠΕ - Υπεύθυνος Μονάδας Προληπτικού Ελέγχου & Κοινωνικών Δράσεων. «Η ύπαρξή του αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για τον έλεγχο και περιορισμό της νόσου. Ως τότε η χώρα απλά θα καταγράφει το πρόβλημα και θα ακολουθεί τις εξελίξεις. Μετά την πανδημία, η φυματίωση έγινε ξανά το λοιμώδες νόσημα με τη μεγαλύτερη θνητότητα παγκοσμίως. Αντίστοιχα και στην Ελλάδα, με μια εντυπωσιακή αύξηση της επίπτωσης κατά 54% το 2023 σε σχέση με το 2022, η επίπτωση της φυματίωσης επανήλθε και ξεπέρασε τα επίπεδα του 2019».
Τα προβλήματα αντιμετώπισης της φυματίωσης είναι πολλαπλά και διαχρονικά, εξηγεί ο κ. Μόσχος. Παραμένει το πρόβλημα της υποδήλωσης των πραγματικών περιστατικών, ενώ συνεχίζονται οι συχνές ελλείψεις ακόμα και των βασικότερων αντιφυματικών φαρμάκων, όπως είναι ο συνδυασμός ισονιαζίδης και ριφαμπικίνης. Παράλληλα, σημειώνονται σημαντικές καθυστερήσεις στην προμήθεια των νεότερων αντιφυματικών φαρμάκων τα οποία ενδείκνυνται για τη θεραπεία πολυανθεκτικής και εξαιρετικά ανθεκτικής φυματίωσης. Τα εξειδικευμένα εργαστήρια είναι λίγα και δραματικά υποστελεχωμένα, με περιορισμένες δυνατότητες σε σχέση με τα αντίστοιχα εργαστήρια των υπόλοιπων ανεπτυγμένων χωρών.
Σημαντικά προβλήματα επίσης είναι ότι δεν γίνεται προσυμπτωματικός έλεγχος για φυματίωση σε πρόσφυγες, μετανάστες και άλλες ευάλωτες ομάδες. Το αποτέλεσμα είναι οι περισσότεροι ασθενείς να διαγιγνώσκονται με σημαντική καθυστέρηση, με εκτεταμένη φυματίωση, και έχοντας ήδη διασπείρει τη νόσο. Επίσης σημαντικός αριθμός ασθενών με ενεργό φυματίωση που ξεκινούν αντιφυματική αγωγή διακόπτουν από μόνοι τους τη θεραπεία. Απουσιάζουν δε πλήρως, προγράμματα άμεσα εποπτευόμενης θεραπείας (DOT).
Σημειώνεται πως πρόσφατα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έδωσε την προέγκρισή του για το νέο μοριακό διαγνωστικό τεστ για τη φυματίωση (TB) που ονομάζεται Xpert® MTB/RIF Ultra. Είναι το πρώτο τεστ για τη διάγνωση της φυματίωσης και τον έλεγχο ευαισθησίας στα αντιβιοτικά που πληροί τα πρότυπα προέγκρισης του ΠΟΥ. Η φυματίωση είναι μία από τις σημαντικότερες αιτίες θανάτου του πληθυσμού στον κόσμο, προκαλώντας περισσότερους από ένα εκατομμύριο θανάτους ετησίως και επιβάλλοντας τεράστια κοινωνικοοικονομικά βάρη, ειδικά σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος. Η ακριβής και έγκαιρη ανίχνευση της φυματίωσης, ιδιαίτερα των ανθεκτικών στα φάρμακα στελεχών, παραμένει μια κρίσιμη και προκλητική προτεραιότητα για την παγκόσμια υγεία.
