Ούτε μία, ούτε δύο, ούτε τρεις, αλλά… 18.919 γραπτές και προφορικές καταγγελίες δέχτηκαν το 2023 τα Γραφεία Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας των Νοσοκομείων του ΕΣΥ. Συνολικά απευθύνθηκαν 22.411 πολίτες υποβάλλοντας προφορικά παράπονα, μη καταγγελτικά αιτήματα, γραπτές καταγγελίες και ευχαριστήριες αναφορές. Επομένως, μόλις 3.492 αναφορές είχαν θετικό χαρακτήρα, το οποίο αντιστοιχεί στο πενιχρό ποσοστό του 15,6%.
Ειδικότερα, 911 αναφορές αφορούν αντιδεοντολογική συμπεριφορά του προσωπικού (506 για γιατρούς, 211 για νοσηλευτικό και 194 για λοιπό προσωπικό) και 684 αναφορές αφορούν τον χρόνο αναμονής για εξετάσεις, επεμβάσεις και έκδοση αποτελεσμάτων. Ακολουθούν η πλημμελής φροντίδα-λάθος προσωπικού (ιατρικού, νοσηλευτικού, λοιπού) με 394 αναφορές. Επίσης, 1.340 ασθενείς έχουν κάνει καταγγελίες για λειτουργία τμημάτων νοσοκομείων (εξωτερικά ιατρεία, ΜΕΘ, χειρουργεία, τμήματα, υλικά, εξοπλισμός), 9 για διακρίσεις, 6 για άτυπες πληρωμές, 22 για παραβίαση ιατρικού απορρήτου και 20 για μη τήρηση της αντικαπνιστικής νομοθεσίας, 15 καταγγελίες για απώλεια ιατρικών στοιχείων, 55 για κλοπή και απώλεια προσωπικών αντικειμένων, 117 για ανεπαρκή στελέχωση, 120 για πρόσβαση πληροφοριών που αφορούν τον ασθενή, 63 για ταχύτητα διεκπεραίωσης διοικητικών διαδικασιών, 101 για γραφειοκρατία και 186 για χρεώσεις στα ασφαλιστικά Ταμεία.
Από τις γραπτές καταγγελίες, ολοκληρώθηκε η διερεύνηση σε 1.315. Για 47 από αυτές διενεργήθηκε ένορκη διοικητική εξέταση (ΕΔΕ), 32 παραπέμφθηκαν σε άλλο όργανο (Αρχή Διαφάνειας), για 125 εκκρεμεί η ΕΔΕ και 100 τέθηκαν στο αρχείο.
Παρά τα παραπάνω στοιχεία, ο Άδωνις Γεωργιάδης επέλεξε πριν λίγες μέρες να παρουσιάσει τη μία πλευρά που αντιστοιχεί στο 15,6%. Ο υπουργός Υγείας διαφήμισε τις ευχαριστήριες επιστολές, προσπερνώντας τις πολλαπλάσιες καταγγελίες.
Αργοί ρυθμοί και μικρή συμμετοχή
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2023, περίπου 4 εκατομμύρια ασθενείς επισκέφθηκαν το ΕΣΥ. Άρα, ο αριθμός που αξιοποίησε το δικαίωμα να απευθυνθεί στα Γραφεία Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας είναι πολύ μικρός. Η αύξηση της χρήσης αυτής της δυνατότητας από τους πολίτες ενδέχεται να βοηθήσει στη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας. Πάντως, ενδεικτικό της κατάστασης στο κράτος δεν είναι μόνο το παραπάνω, αλλά και το γεγονός ότι η διερεύνηση έχει ολοκληρωθεί σε μόλις 1.315 αναφορές. Με δεδομένο ότι σε λίγες μέρες μπαίνουμε στον Σεπτέμβριο του 2024, προκύπτει ότι οι ρυθμοί είναι ιδιαιτέρως αργοί.
Οι αλλαγές που έρχονται
Με εγκύκλιο που εξέδωσε η γενική γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας Λίλιαν Βενετία Βιλδιρίδη προβλέπεται η ενίσχυση της οργάνωσης και της αποτελεσματικότητας του έργου των λειτουργούντων Γραφείων στο πεδίο συλλογής και διαχείρισης των καταγγελιών και των παραπόνων των ασθενών και συνοδών τους, μέσω της εφαρμογής του «Κανονισμού Ενιαίας Διαχείρισης Καταγγελιών και Παραπόνων, από τα Γραφεία Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών/τριών Υπηρεσιών Υγείας στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Ο κανονισμός λειτουργίας των Γραφείων, τίθεται σε εφαρμογή από τις 15 Σεπτεμβρίου. Στόχος η διασφάλιση των δικαιωμάτων των ληπτών/τριών υπηρεσιών υγείας στα νοσοκομεία του ΕΣΥ.
Όπως αναφέρεται, η υποβολή καταγγελιών ή παραπόνων στο πλαίσιο των νοσοκομείων του ΕΣΥ συνιστά κατοχυρωμένο δικαίωμα των ληπτών υπηρεσιών Υγείας, που λειτουργεί προστατευτικά και διορθωτικά, με σκοπό την αποκατάσταση βλάβης που προήλθε στον λήπτη από ή κατά τις παρεχόμενες υπηρεσίες Υγείας.
Το Γραφείο Προστασίας Δικαιωμάτων Ληπτών Υπηρεσιών Υγείας είναι αρμόδιο για την υποδοχή, ενημέρωση σχετικά με τις ενδονοσοκομειακές διαδικασίες και τα δικαιώματα των ληπτών υπηρεσιών υγείας, την παρακολούθηση διακίνησης του λήπτη εντός του Νοσοκομείου ή σε εξωνοσοκομειακή υπηρεσία του, τη διοικητική υποστήριξη, τη συλλογή και διεκπεραίωση καταγγελιών και παραπόνων, τη διευκόλυνση υποβολής αναφορών στον Συνήγορο του Πολίτη, στις Εθνικές Επιτροπές Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και Βιοηθικής, στις Επιτροπές Δικαιωμάτων στο Υπουργείο Υγείας και άλλες αρμόδιες ελεγκτικές αρχές.