Η έξαρση που παρουσιάζει η ιλαρά το τελευταίο διάστημα, έχει σημάνει συναγερμό στις υγειονομικές αρχές, τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως. Χθες ο ΕΟΔΥ ανακοίνωσε μέτρα για την αντιμετώπισή της, τα οποία εστιάζουν στους τομείς της ενημέρωσης και του εμβολιασμού.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) είχε προειδοποιήσει πριν από λίγες μέρες εξαιτίας της μεγάλης αύξησης των κρουσμάτων που παρατηρείται στην Ευρώπη, επισημαίνοντας τη σημασία του εμβολιασμού. Ειδικότερα, ο ΠΟΥ ανέφερε πως καταγράφηκαν περισσότερα από 30.000 κρούσματα μεταξύ Ιανουαρίου και Οκτωβρίου 2023 σε 40 κράτη. Πάντως, διαφωτιστικά ως προς τη σημασία του εμβολιασμού είναι τα στοιχεία του ΠΟΥ. Ο εμβολιασμός κατά της ιλαράς απέτρεψε 56 εκατομμύρια θάνατους από το 2000 ως το 2021!
Παράλληλα, το 2021 ο αριθμός των θανάτων εξαιτίας της ασθένειας υπολογίστηκε σε 128.000 σε όλο τον κόσμο, αλλά αφορούσε κυρίως μη εμβολιασμένους ή ελλιπώς εμβολιασμένα παιδιά κάτω των πέντε ετών. Ωστόσο, το 2022 το 83% των παιδιών στον κόσμο είχαν κάνει πριν από τα πρώτα γενέθλιά τους μία δόση εμβολίου κατά της ιλαράς, ποσοστό το οποίο δεν κρίνεται ικανοποιητικό καθώς είναι το χαμηλότερο από το 2008. Αυτό το στοιχείο προβληματίζει τους ειδικούς και υπάρχουν φόβοι για περαιτέρω έξαρση. Η διευθύντρια της Βρετανικής Υπηρεσίας Υγειονομικής Ασφαλείας (UKHSA) Τζένι Χάρις δήλωσε τον Ιανουάριο στο BBC πως οι άνθρωποι «έχουν ξεχάσει τι είναι η ιλαρά» και κάλεσε τους γονείς να ελέγξουν αν τα παιδιά τους έχουν κάνει το εμβόλιο ιλαράς, παρωτίτιδας, ερυθράς.
Η έξαρση
Ο αριθμός που ανέφερε ο ΠΟΥ (30.000 κρούσματα ιλαράς) είναι 30 φορές μεγαλύτερος από τον αντίστοιχο του προηγούμενου έτους!
Επίσης, στη χώρα μας δεν αναφέρθηκε κανένα κρούσμα τα δύο προηγούμενα έτη (2022 και 2023), αλλά ήδη τις πρώτες ημέρες του 2024 έχουμε τρία νέα κρούσματα. Στόχος είναι να μη ζήσουμε μία αντίστοιχη περίοδο με το 2017, όταν καταγράφηκαν 3.259 κρούσματα και 3 θάνατοι.
Οι αιτίες
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, ο βασικός λόγος της έξαρσης είναι ο ίδιος που υπάρχει και με την αύξηση των δεδομένων των άλλων ασθενειών: η πανδημία του κορωνοϊού. Όλα τα μάτια στράφηκαν στην Covid-19, ενώ ο πληθυσμός δεν εκτέθηκε σε μικρόβια για να χτίσει φυσική ανοσία. Έτσι είδαμε άνοδο των επιδημιολογικών δεδομένων στη γρίπη και τις υπόλοιπες αναπνευστικές λοιμώξεις. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, της ιλαράς, οι ειδικοί εκτιμούν ότι η έξαρση της νόσου είναι αποτέλεσμα του εμβολιαστικού κενού κατά τη διάρκεια της πανδημίας.
Τα μέτρα του ΕΟΔΥ
Προς το παρόν πάντως, οι αριθμοί δεν προκαλούν έντονη ανησυχία και οι οδηγίες του ΕΟΔΥ έχουν να κάνουν κυρίως με την πρόληψη μία ενδεχόμενης έξαρσης.
Αυτές είναι:
- Ενημέρωση του πληθυσμού για τον έλεγχο της εμβολιαστικής του κάλυψης και την έγκαιρη ολοκλήρωση του εμβολιασμού με δύο δόσεις, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, σε περίπτωση που δεν έχει αυτός ολοκληρωθεί και δεν υπάρχει προηγούμενη καταγεγραμμένη νόσηση.
- Επιπλέον δράσεις ενημέρωσης με τη συνεργασία των ΥΠΕ, των Δήμων και των τοπικών ιατρικών συλλόγων στις περιοχές με χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη.
- Συνεργασία του ΕΟΔΥ με τη ΜΚΟ «Υγεία για Όλους» για τη διενέργεια μαζικού εμβολιασμού σε καταυλισμούς Ρομά με τη συνδρομή των ΚΟΜΥ. Για το σκοπό αυτό ο ΕΟΔΥ θα προμηθευτεί εμβόλια ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας.
- Ενημέρωση κέντρων φιλοξενίας προσφύγων και μεταναστών, παρότι οι φιλοξενούμενοι είναι κατά κανόνα εμβολιασμένοι, εξαιτίας της κινητικότητας του πληθυσμού και του συγχρωτισμού που ευνοεί τη μετάδοση.
- Ενημέρωση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού και εκτίμηση της εμβολιαστικής τους κάλυψης.
- Ενημέρωση ταξιδιωτών ώστε να ολοκληρώνουν τον εμβολιασμό έναντι της ιλαράς πριν από το ταξίδι τους, ιδιαίτερα αν πρόκειται να ταξιδέψουν σε χώρες με έξαρση κρουσμάτων, σε συνεργασία με τα ταξιδιωτικά γραφεία τουρισμού.
