Έντονα ανησυχητικά στοιχεία προκύπτουν από τη μελέτη του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), καθώς το ανθεκτικό μικρόβιο Klebsiella pneumoniae έχει ενδημική παρουσία σε 15 ελληνικά νοσοκομεία.
Ο κύριος στόχος της μελέτης ήταν να προσδιοριστεί η κατανομή του εξαιρετικά ανθεκτικού στα φάρμακα μικροβίου στα ελληνικά νοσοκομεία το 2022, μετά την ταχεία επέκτασή του που τεκμηριώθηκε σε έρευνα το 2019. Ενώ υπήρχαν μερικές προηγούμενες αναφορές περιστατικών από την Ελλάδα ή από άλλη χώρα στην οποία μεταφέρθηκε ασθενής από την Ελλάδα, η έκταση της εξάπλωσης έγινε εμφανής μόνο στη συστηματική συλλογή δεδομένων.
Αυτή η μελέτη επιβεβαίωσε τη συνέχιση της κυκλοφορίας του μικροβίου, με την ανίχνευση απομονώσεων Klebsiella pneumoniae σε 13 από τα 15 νοσοκομεία που συμμετείχαν. Ωστόσο, ο συνολικός αριθμός των απομονώσεων ήταν χαμηλότερος το 2022 (n=23) από ό,τι στα ίδια νοσοκομεία το 2019 (n=32). Επιπλέον, και τα 15 νοσοκομεία που συμμετείχαν είχαν συλλέξει τουλάχιστον μία απομόνωση αυτού του κλάδου το 2019 ή/και το 2022, υπογραμμίζοντας έτσι ότι το μικρόβιο μπορεί πλέον να θεωρηθεί ενδημικό στα νοσοκομεία στην Ελλάδα.
Προβληματισμός από την μικροβιακή αντοχή
Αξίζει να σημειωθεί ότι πρόσφατες αναφορές έδειξαν ότι το Klebsiella pneumoniae ανέπτυξε αντοχή στην κεφταζιδίμη-αβιβακτάμη κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Η εξάπλωση του Klebsiella pneumoniae στην Ελλάδα δεν είναι μόνο σημαντική λόγω του ιδιαίτερα ανθεκτικού προφίλ αυτού του νέου κλάδου στα φάρμακα, αλλά και ως δείκτης της ταχείας εξάπλωσης μιας νέας, αναδυόμενης απειλής για τη μικροβιακή αντοχή που έχει καθιερωθεί σε νοσοκομειακό σύστημα, εν προκειμένω στην Ελλάδα. Η κατάσταση προκαλεί περαιτέρω ανησυχία καθώς μπορεί να συμβεί ταχεία εξάπλωση και για άλλα ανθεκτικά στα αντιμικροβιακά παθογόνα (τα οποία δεν αποτελούν μέρος αυτής της μελέτης) με παρόμοιους τρόπους μετάδοσης.
Το τρέχον σύνολο δεδομένων παρέχει επίσης στοιχεία ότι ένα παρόμοιο συμβάν μπορεί να έχει ήδη συμβεί. Το στέλεχος ST323 δεν βρέθηκε σε προηγούμενες έρευνες στην Ελλάδα (εκτός από ένα στέλεχος ευαίσθητο στην καρβαπενέμη που βρέθηκε στην έρευνα EuSCAPE το 2013), αλλά εντοπίστηκε σε έξι νοσοκομεία το 2022.
Με βάση το καθιερωμένο όριο γονιδιωματικής ομοιότητας, ανιχνεύθηκαν 44 συμβάντα ενδονοσοκομειακής μετάδοσης στα 15 νοσοκομεία που συμμετείχαν στη μελέτη παρακολούθησης του 2022. Αυτός είναι ένας υψηλός αριθμός αν ληφθεί υπόψη επίσης ότι συλλέχθηκαν μόνο έως και 14 απομονώσεις ανά νοσοκομείο και στις περισσότερες περιπτώσεις σε διάστημα λίγων εβδομάδων σε κάθε νοσοκομείο. Πρόκειται για ένδειξη συνεχιζόμενης μετάδοσης.
Ο υψηλός αριθμός περιστατικών ενδονοσοκομειακής μετάδοσης είναι το πιο σημαντικό εύρημα αυτής της μελέτης και πρέπει να αντιμετωπιστεί επειγόντως, καθώς αποτελεί σοβαρό ζήτημα ασφάλειας των ασθενών στα ελληνικά νοσοκομεία. Επιπλέον, η τακτική εθνική μοριακή επιτήρηση είναι απαραίτητη για την παρακολούθηση των αναδυόμενων απειλών της μικροβιακής αντοχής, καθώς και για την αξιολόγηση της αποτελεσματικότητας των προσπαθειών ελέγχου που χρησιμοποιούνται.
