Επιδημία είναι πλέον η παιδική παχυσαρκία στην Ελλάδα, η οποία έχει κατακτήσει μια από τις κορυφαίες θέσεις στη λίστα με τις χώρες που έχουν τα περισσότερα υπέρβαρα παιδιά κάτω των 5 ετών.
Μάλιστα, σύμφωνα με τη λίστα που εξέδωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, η χώρα μας βρίσκεται στο τοπ 10 των χωρών με τα περισσότερα υπέρβαρα παιδιά ηλικίας κάτω των 5 ετών στον πλανήτη.
Η Ελλάδα ξεπέρασε κράτη όπως οι ΗΠΑ και η Βρετανία, καθώς κατέκτησε την 6η θέση στη μαύρη αυτή λίστα, με το 14,6% των μικρών παιδιών να είναι υπέρβαρα, όπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα «Daily Mail».
Οι 10 χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας σε παιδιά κάτω των 5 ετών:
1. Λιβύη: 28,7%
2. Αυστραλία: 21,8%
3. Τυνησία: 19%
4. Αίγυπτος: 18,8%
5. Παπούα Νέα Γουινέα: 16%
6. Ελλάδα: 14,6%
7. Παραγουάη: 14,6%
8. Τρινιντάντ και Τομπάγκο: 13,9%
9. Ουκρανία: 13,6%
10. Αλβανία: 13,4%
Οι 10 χώρες με τα χαμηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας σε παιδιά κάτω των 5 ετών:
1. Μιανμάρ: 0,8%
2. Σρι Λάνκα: 1,3%
3. Τιμόρ-Λέστε: 1,3%
4. Μαδαγασκάρη: 1,5%
5. Υεμένη: 1,7%
6. Νεπάλ: 1,7%
7. Γκάμπια: 1,8%
8. Γκάνα: 1,9%
9. Μπουρκίνα Φάσο: 2%
10. Κιριμπάτι: 2%
Με βάση τον οργανισμό «World Obesity», πάνω από 2 δισεκατ. άνθρωποι είναι υπέρβαροι, ενώ τα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά στον πλανήτη ξεπερνούν τα 40 εκατ. Δυστυχώς, οι μελέτες δείχνουν ότι όταν ένα παιδί είναι παχύσαρκο, οι πιθανότητες να παραμείνει παχύσαρκο και στην ενηλικίωση πενταπλασιάζονται.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η παχυσαρκία προκαλεί τουλάχιστον 2,8 εκατομμύρια θανάτους κάθε χρόνο, όπως αναφέρει ο ΠΟΥ. Παράλληλα, η παχυσαρκία συνδέεται και με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης μιας σειράς άλλων παθήσεων που μπορεί να επιφέρουν θάνατο ή/και μείωση της ποιότητας ζωής των ατόμων.
Δείτε παρακάτω τα πιο συχνά προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει η παχυσαρκία σε παιδιά και ενήλικες, σύμφωνα με το CDC:
- Υψηλή αρτηριακή πίεση (υπέρταση).
- Υψηλά επίπεδα LDL χοληστερόλης, χαμηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης ή υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων (δυσλιπιδαιμία).
- Διαβήτης τύπου 2.
- Νόσοι του καρδιαγγειακού συστήματος.
- Εγκεφαλικά επεισόδια.
- Οστεοαρθρίτιδα (διάσπαση χόνδρου και οστού σε αρθρική άρθρωση).
- Άπνοια κατά τον ύπνο και άλλα προβλήματα αναπνοής.
- Διάφορα είδη καρκίνου.
- Ψυχική νόσος όπως: κλινική κατάθλιψη, αγχώδης διαταραχή κ.ά.
- Σωματικός πόνος και δυσκολία στην κίνηση.
Παιδική παχυσαρκία: Αίτια και το λάθος που κάνουν οι γονείς
Σύμφωνα με τη «Mayo Clinic», οι βασικοί παράγοντες που οδηγούν στην παιδική παχυσαρκία είναι οι παρακάτω:
Κακή διατροφή: Η κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών, υψηλής θερμιδικής αξίας είναι πλέον πιο εύκολη από ποτέ, καθώς αυτού του είδους τα τρόφιμα είναι εύκολα προσβάσιμα και οικονομικά. Τα «γρήγορα» φαγητά και σνακς είναι μια εύκολη λύση για τους πολυάσχολους γονείς ενώ έχουν σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να τα αποζητούν τα παιδιά.
Έλλειψη σωματικής άσκησης: Τα παιδιά που δεν ασκούνται αρκετά τείνουν να είναι πιο υπέρβαρα. Οι πολύωρες καθιστικές δραστηριότητες (παρακολούθηση τηλεόρασης, ενασχόληση με τάμπλετ, κινητά κ.ά) συνδέονται επίσης με αυξημένο κίνδυνο παχυσαρκίας σε παιδιά και ενήλικες.
Ψυχολογικοί παράγοντες: Το έντονο άγχος που μπορεί να προκύπτει από τον οικογενειακό, σχολικό ή κοινωνικό περίγυρο του παιδιού μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική υπερφαγία και άλλες δυσλειτουργικές συμπεριφορές ως προς το φαγητό.
Έλλειψη διατροφικής παιδείας: Οι τροφές που οδηγούν στην παχυσαρκία περιλαμβάνουν και σνακς όπως είναι οι χυμοί από φρούτα, τα επιδόρπια γιαουρτιού και άλλες επιλογές οι οποίες θεωρούνται ως υγιεινές από ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Η διατροφική εκπαίδευση των παιδιών και των γονιών θεωρείται υψίστης σημασίας για τη διαχείριση του βάρους των παιδιών. Αξίζει να σημειωθεί εδώ ότι όταν οι γονείς είναι παχύσαρκοι, αυξάνεται σημαντικά και η πιθανότητα τα παιδιά τους να είναι υπέρβαρα.
Εξαντλητικές δίαιτες και πίεση για απώλεια βάρους: Σύμφωνα με τα στοιχεία του αμερικανικού οργανισμού «My Health», 1 στα 2 κορίτσια και 1 στα 4 αγόρια έχουν προσπαθήσει να χάσουν βάρος τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους, πριν από την ενηλικίωση. Συγκεκριμένα για τα κορίτσια, μελέτη έδειξε ότι το 62,7% εφάρμοσε μεθόδους απώλειας βάρους τις οποίες οι επιστήμονες χαρακτήρισαν ως «πολύ κακές για την υγεία». Μάλιστα, το 1 στα 3 κορίτσια με φυσιολογικό βάρος έχει προσπαθήσει να αδυνατίσει πριν την ενηλικίωση.
Δυστυχώς, πολλά από τα παιδιά αυτά έχουν καταφύγει σε αυτές τις μεθόδους μετά από παρότρυνση των γονιών τους, καθώς το «Psychology Today» αναφέρει ότι 1 στα 3 παιδιά νιώθουν ότι οι γονείς τους τα κάνουν να νιώθουν άσχημα για το βάρος τους. Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν ότι οι μέθοδοι αυτοί όχι μόνο δε φέρνουν κάποιο μόνιμο αποτέλεσμα στο βάρος του παιδιού, αλλά μπορούν να οδηγήσουν σε διατροφικές διαταραχές και διάφορα προβλήματα ψυχικής υγείας, ενώ είναι πιθανό να καταστρέψουν ανεπανόρθωτα την αυτοεκτίμησή του, σύμφωνα με σχετική αναφορά του πανεπιστημίου του Harvard.
Σε περίπτωση που ανησυχείτε για το βάρος του παιδιού σας, είναι σημαντικό να επικοινωνήσετε με τον παιδίατρο, για γενικές οδηγίες. Ο γιατρός θα κρίνει εάν το παιδί σας είναι πράγματι παχύσαρκο και θα σας ενημερώσει για τυχόν εξετάσεις που πρέπει να γίνουν, ενώ θα σας συστήσει και την επικοινωνία με ειδικό παιδοδιατροφολόγο, εάν κάτι τέτοιο κριθεί απαραίτητο.