Πριν από μία βδομάδα, ο Συνήγορος του Πολίτη συνέταξε ένα πόρισμα - βόμβα για τον ΕΟΠΥΥ. Σε αυτό διαπιστώθηκε πως -μετά από αναφορές ασφαλισμένων με αντικείμενο την υπερχρέωσή τους από ιδιωτικούς υγειονομικούς φορείς συμβεβλημένους με τον Οργανισμό- μέρος των συμβάσεων που υπογράφονται είναι διάτρητες, επιτρέποντας υπερβολικές χρεώσεις στους ασθενείς μέσω της «αναβάθμισης» σε ανώτερες κατηγορίες δωματίων, χωρίς νόμιμη αιτιολογία.
Συγκεκριμένα, κατόπιν της διερεύνησης των αναφορών των πολιτών ο Συνήγορος του Πολίτη διαπιστώνει:
- ελλιπή, ασαφή και ακατάλληλη ενημέρωση νοσηλευόμενων από τον ΕΟΠΥΥ,
- τη μη νόμιμη πρακτική χρέωσης «αναβάθμισης θέσης» κατά τη νοσηλεία σε συμβεβλημένες με τον ΕΟΠΥΥ ιδιωτικές κλινικές,
- τη μη τήρηση της νόμιμης διοικητικής διαδικασίας κατά τον έλεγχο των χρεώσεων από τον ΕΟΠΥΥ και την επιβολή κυρώσεων,
- την ανάγκη διερεύνησης και ενημέρωσης για τον έλεγχο του κόστους των νοσηλειών και από τη φορολογική διοίκηση και ζητήματα ως προς την διασφάλιση της αντικειμενικότητας και της αμεροληψίας κατά τη διενέργεια των ελέγχων.
Σε συνέχεια των παραπάνω, στις 12 Σεπτεμβρίου, κατά τη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων στη Βουλή, έλαβε χώρα ο εξής διάλογος μεταξύ του Συνηγόρου του Πολίτη Ανδρέα Ποττάκη και της διοικήτριας του ΕΟΠΥΥ Θεανώ Καρποδίνη:
- Συνήγορος του Πολίτη: Η αμφισβήτηση της δυνατότητας καταλογισμού από τον ΕΟΠΥΥ, εγώ τυγχάνω νομικός, θα περίμενε κανείς ότι θα το άκουγε από ιδιοκτήτες ή από εκπροσώπους ιδιοκτητών κλινικών οι οποίοι θέλουν να αμφισβητήσουν τον καταλογισμό. Όχι από τον Διοικητή του ΕΟΠΥΥ. Η πρόθεση είναι, αυτό που κατάλαβα από την κυρία Διοικήτρια, ότι θα αμφισβητηθεί η δυνατότητα καταλογισμού του ΕΟΠΥΥ, θέλω να θέσω στον κύριο Υπουργό ότι αυτό (...) θα πρέπει να το δούνε πάρα πολύ σοβαρά γιατί κατά τη δική μου πρόχειρη, ομολογουμένως εκτίμηση, πάσχει συνταγματικότητας. Η μη δυνατότητα στον ΕΟΠΥΥ να καταλογίζει υπερχρεώσεις, ευχαριστώ.
- Διοικήτρια ΕΟΠΥΥ: Όταν συναινεί ένας ιδιώτης να πάει να αναβαθμιστεί και να πάει σε λουξ δωμάτιο και να πληρώσει τον γιατρό του, ας μας πει ο Συνήγορος του Πολίτη, με ποιον νόμο θα πάω εγώ να κάνω την τουριστική αστυνομία στην Υγεία, γι’ αυτό που έχει συναινέσει ο ιδιώτης θα πάω εγώ να καταλογίσω.
Τα παραπάνω ώθησαν τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Νεφροπαθών (ΠΣΝ) να πάρει θέση με επιστολή του προς τον υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη. Μεταξύ άλλων, ο ΠΣΝ κάνει λόγο για ζοφερή πραγματικότητα στον χώρο της Υγείας και επιρρίπτει ευθύνες στη διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ για τη στάση της απέναντι στα όσα αποκαλύπτονται από την έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη, ζητώντας την αποπομπή της.
Ολόκληρη η ανακοίνωση το ΠΣΝ
Ύβρις γαρ εξανθούσ᾽ εκάρπωσεν στάχυν άτης, όθεν πάγκλαυτον εξαμά θέρος (Η αλαζονεία σε πλήρη άνθιση παράγει ένα καρπό που ο θερισμός του είναι γεμάτος κλάμα), Πέρσαι Αισχύλου.
Θα μπορούσε να είναι σκηνή από κακοπαιγμένη τραγωδία. Θα μπορούσε επίσης να είναι σκηνή από μία φάρσα, εάν ήταν δε σκηνή από έργο του Καραγκιόζη, σίγουρα ο Μπάρμπα-Γιώργος θα είχε ήδη σηκώσει τη μαγκούρα του.
Δεν είναι όμως τίποτα από όλα αυτά. Είναι η ζοφερή πραγματικότητα για τους ασθενείς στην Ελλάδα του 2024, η δε σκηνή εξελίχθηκε στις 12.09.2024, κατά τη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Κοινωνικών Υποθέσεων, στη Βουλή. Η συνεδρίαση έγινε μετά από τη δημοσίευση του Πορίσματος του Συνηγόρου του Πολίτη, το οποίο διαπιστώνει διαφθορά στον ΕΟΠΥΥ, σχετικά με το ζήτημα των καταχρηστικών χρεώσεων από ιδιωτικές κλινικές προς τους ασφαλισμένους και συστημική αδυναμία ελέγχου παραβατικών παρόχων από τον ΕΟΠΥΥ.
Η διαπίστωση δεν γίνεται από κάποιον τυχάρπαστο ή κάποιον ταλαιπωρούμενο ασθενή, αλλά από την Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή, στην οποία η συντεταγμένη Ελληνική Πολιτεία ανέθεσε τον έλεγχο της Δημόσιας Διοίκησης. Τη στιγμή αυτή, που ο Συνήγορος του Πολίτη διαπιστώνει ότι η αδρανοποίηση του ελεγκτικού μηχανισμού του μεγαλύτερου ελληνικού οργανισμού παροχής κοινωνικής ασφάλισης έχει οδηγήσει εκατοντάδες ασθενείς με σοβαρές παθήσεις, να εξαθλιώνονται οικονομικά κατά τη νοσηλεία τους σε κάποιες ιδιωτικές κλινικές, οι οποίες παράνομα επιβάλλουν στους ασφαλισμένους του ΕΟΠΥΥ υπέρογκες χρεώσεις, προδήλως αντιλαμβανόμενες την απροθυμία του Δημοσίου να επιτελέσει τον κοινωνικό του ρόλο για τον οποίο χρηματοδοτείται από τις κοινωνικές εισφορές και τους φόρους των πολιτών, αντί να σειστεί το κοινοβούλιο, οι βουλευτές κάθονται αμίλητοι στα έδρανα. Η δε Διοίκηση, αντί να συναισθανθεί το βάρος του προβλήματος και την ακύρωση του θεσμικού της ρόλου, κουνάει επιτακτικά το δάκτυλο στον Συνήγορο, και με αυστηρή φωνή, μέσα στα έδρανα του Ναού της Δημοκρατίας, αποφαίνεται ότι εάν γίνουν καταλογισμοί από τον ΕΟΠΥΥ, αυτοί θα είναι άκυροι.
Κεραυνοβολημένος ο Συνήγορος εξανίσταται λέγοντας ότι είναι σαν να ακούει τους εκπροσώπους των κλινικών και όχι τη Διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ. Η ταύτιση των ιδιωτικών συμφερόντων με το δημόσιο συμφέρον, δείχνει τόσο εμφανής, ώστε ο έκπληκτος Συνήγορος, στρέφεται στον Υπουργό και του λέει ότι η αδρανοποίηση του ελέγχου θα ήταν εμφανώς αντισυνταγματική. Και εάν μέχρι τότε η ταύτιση ιδιωτικών συμφερόντων με το δημόσιο συμφέρον είναι απλώς εμφανής, ακολουθεί μία άνευ προηγουμένου έκρηξη από την Διοικήτρια η οποία, εξομοιώνει το ζήτημα της επιστροφής των χρημάτων, που παράνομα ζητήθηκαν από τους ασθενείς, με την οικειοθελή για τους ασθενής αναβάθμιση σε λουξ δωμάτιο.
Για τη Διοικήτρια, στην Ελλάδα του 2024 δεν υφίσταται ζήτημα αχρεωστήτως καταβληθεισών χρεώσεων, διότι όλοι συλλήβδην οι δικαιούχοι δημόσιας περίθαλψης, όταν ασθενούν βαρέως, επιθυμούν να θεραπεύονται σε λουξ δωμάτια κλινικών. Για μία στιγμή κάντε την εικόνα στεφτείτε κάποιον δικό σας, φίλο ή συγγενή, καρκινοπαθή ή αιμοκαθαιρόμενο, με δημόσια μόνο ασφάλιση, που χρειάζεται επαναλαμβανόμενες νοσηλείες, και καταλήγει, λόγω αναμονών ή δυσλειτουργιών του δημοσίου τομέα σε ιδιωτική κλινική. Αυτός ο ασθενής, που μπορεί να έρχεται από την επαρχία για να κάνει τη θεραπεία του, αυτονόητα, για τη Διοικήτρια, απαιτεί από τις κλινικές ….λουξ δωμάτιο. Σας προκαλώ δε να φανταστείτε τον διάλογο στην είσοδο της κλινικής, όπου πχ ένας καταπονημένος καρκινοπαθής, εισερχόμενος από τα εξωτερικά ιατρεία αδύναμος και καταφοβισμένος, έχει βάλει στην άκρη την αγωνία για την υγεία του και το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι να απαιτήσει…λουξ δωμάτιο (εννοείται ότι εάν η κλινική δεν έχει… δωμάτια λουξ.. ο ασθενής θα πάει αλλού, διότι εκείνη τη στιγμή η λουξ διαμονή..είναι η απόλυτη και αδιαμφισβήτητη προτεραιότητά του) Και είναι τόση η θεσμική τρικυμία, που η Διοικήτρια, εξακολουθώντας να κουνάει το δάκτυλο στον Συνήγορο του Πολίτη, αποφαίνεται πομπωδώς ότι δεν θα καταντήσει ο ΕΟΠΥΥ …τουριστική αστυνομία. Προφανώς διότι στο δικό της νοητικό γίγνεσθαι ο ασθενής εξομοιώνεται με …τουρίστα, η νοσηλεία …..με παραμονή σε τουριστικό θέρετρο και η αρρώστια ….με διακοπές. Θα ήταν διασκεδαστική αυτή η αφέλεια εάν δεν ήταν επικίνδυνη για την Υγεία και τη Δημοκρατία.
Ο ελεγκτικός μηχανισμός του ΕΟΠΥΥ και η δυνατότητα καταλογισμού προβλέπεται, πλην του ΕΚΠΥ από τους κάτωθι νόμους: ν. 4931/2022 (Α΄94), ν. 2676/1999 (Α` 1), π.δ. 121/2008 (Α` 183) και ν. 3846/2010 (Α` 66). Η μη αποτελεσματική διενέργεια των ελέγχων και η αδρανοποίηση του καταλογισμού, δυνάμει δηλώσεων περί γενικής μη νομιμότητας των ελέγχων, αντίκειται στο νόμο. Η μη διενέργεια ελέγχων ζημιώνει οικονομικά τους ασφαλισμένους. Μετά τη γνώση του πορίσματος και την τοποθέτηση του Συνηγόρου του Πολίτη, περί αδιαμφισβήτητης ύπαρξης νομοθετικού πλαισίου υλοποίησης καταλογισμών, τεκμαίρεται σαφής γνώση της κατά νόμο υποχρέωσης υλοποίησης αυτών, και από τον Υπουργό Υγείας και από τη Διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ. Τα τυχόν ανακύπτοντα ζητήματα τέλεσης του ποινικού αδικήματος της παράβασης καθήκοντος, θα ελεγχθούν από την αρμόδια Εισαγγελική Αρχή; Θα αποσταλεί στον Εισαγγελέα το Πόρισμα του Συνηγόρου του Πολίτη;
Και μία τελευταία νουθεσία: Σε μία δυτική ευρωπαϊκή πολιτεία, μια τέτοια Διοίκηση θα είχε ήδη αποπεμφθεί ή έστω κληθεί σε απολογία. Πλην όμως είναι αντιληπτά τα κρατήματα του Μάξιμου, γι’ αυτό κι εμείς του προτείνουμε τουλάχιστον να επισπεύσει μεταγραφή στο Υπουργείο Τουρισμού, ιδανικά στην…Τουριστική Αστυνομία.
Ευελπιστούμε στις δικές σας σχετικές ανάλογες ενέργειες.
Παραθέτουμε τα σχετικά αποσπάσματα διαλόγου.
-Συνήγορος του Πολίτη: Η αμφισβήτηση της δυνατότητας καταλογισμού από τον ΕΟΠΥΥ, εγώ τυγχάνω νομικός, θα περίμενε κανείς ότι θα το άκουγε από ιδιοκτήτες ή από εκπροσώπους ιδιοκτητών κλινικών οι οποίοι θέλουν να αμφισβητήσουν τον καταλογισμό. Όχι από τον Διοικητή του ΕΟΠΥΥ. η πρόθεση είναι, αυτό που κατάλαβα από την κυρία Διοικήτρια, ότι θα αμφισβητηθεί η δυνατότητα καταλογισμού του ΕΟΠΥΥ, θέλω να θέσω στον κύριο Υπουργό ότι αυτό εεε θα πρέπει να το δούνε πάρα πολύ σοβαρά γιατί κατά τη δική μου πρόχειρη, ομολογουμένως εκτίμηση, πάσχει συνταγματικότητας. Η μη δυνατότητα στον ΕΟΠΥΥ να καταλογίζει υπερχρεώσεις, ευχαριστώ.
Διοικήτρια ΕΟΠΥΥ: Όταν συναινεί ένας ιδιώτης να πάει να αναβαθμιστεί και να πάει σε λουξ δωμάτιο και να πληρώσει τον γιατρό του, ας μας πει ο Συνήγορος του Πολίτη, με ποιον νόμο θα πάω εγώ να κάνω την τουριστική αστυνομία στην Υγεία, γι’ αυτό που έχει συναινέσει ο ιδιώτης θα πάω εγώ να καταλογίσω».
