Μία διαφωτιστική μελέτη αναφορικά με τα χαμένα χειρουργεία, έδωσε στη δημοσιότητα το Κέντρο Έρευνας και Εκπαίδευσης στη Δημόσια Υγεία, την Πολιτικής Υγείας και την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΚΕΠΥ).
Η ερευνητική ομάδα αποτελείται από τους:
- Ηλίας Κονδύλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας - Πολιτικής Υγείας, Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
- Χαράλαμπος Οικονόμου, Καθηγητής Κοινωνιολογίας και Πολιτικής Υγείας, Τμήμα Κοινωνιολογίας, Πάντειον Πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών
- Αλέξης Μπένος, Ομότιμος Καθηγητής Υγιεινής, Κοινωνικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Τμήμα Ιατρικής ΑΠΘ
Σύμφωνα με την μελέτη, κατά τη χρονική περίοδο 2020-23 τα χαμένα χειρουργεία στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, υπολογίζονται σε 360.000 έως 540.000 χαμένες χειρουργικές επεμβάσεις ανάλογα με το μέτρο σύγκρισης, ανάλογα δηλαδή με το αν συγκρίνει κανείς με τα επίπεδα των χειρουργικών επεμβάσεων του 2019 προ πανδημίας ή τα επίπεδα χειρουργικών επεμβάσεων της πενταετίας 2014-19 επίσης προ πανδημίας.
Όπως σημειώνουν οι επιστήμονες, ακόμη και στα τέλη του 2023, ένα χρόνο δηλαδή μετά το τέλος της πανδημίας, τα επίπεδα της χειρουργικής δραστηριότητας στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, δεν είχαν ανακάμψει στα προ πανδημίας επίπεδα, με τον όγκο των χειρουργικών επεμβάσεων το 2023 να υπολείπεται κατά 5% σε σχέση με τις χειρουργικές επεμβάσεις του 2019 προ πανδημίας. Η μειωμένη αυτή χειρουργική δραστηριότητα των τελευταίων τεσσάρων ετών στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, πέραν των σημαντικών και αποδεδειγμένων αρνητικών επιπτώσεων στην υγεία του πληθυσμού, έχει οδηγήσει στη συσσώρευση πλήθους χειρουργικών περιστατικών στις λίστες αναμονής για χειρουργεία και στην εκτίναξη των χρόνων αναμονής για αναγκαίες χειρουργικές επεμβάσεις.
Το εκρηκτικό αυτό πρόβλημα παρά το ότι έχει επισημανθεί και τεκμηριωθεί με πλήθος επιστημονικών δημοσιεύσεων σταθερά από το 2021 και μετά, παρέμεινε αναπάντητο επί σειρά ετών. «Η έστω καθυστερημένη του αναγνώριση από πλευράς Υπουργείου Υγείας είναι αναγκαία άλλα όχι ικανή προϋπόθεση για την επίλυση του» τονίζει η ερευνητική ομάδα.
Μάλιστα, οι επιστήμονες του ΚΕΠΥ ασκούν κριτική στην κυβέρνηση, καθώς υπογραμμίζουν πως οι πολιτικές που προκρίνει για την επίλυση του είναι ατελείς και σε λάθος κατεύθυνση. Συγκεκριμένα, τα 34.000 «δωρεάν», χρηματοδοτούμενα από το ΤΑΑ, απογευματινά χειρουργεία στα νοσοκομεία του ΕΣΥ και τις ιδιωτικές κλινικές το 2025, πέραν του ότι αποτελούν σταγόνα στο ωκεανό των εκατοντάδων χιλιάδων χαμένων χειρουργείων της τελευταίας 4ετίας, δεν έχουν επενδυτικό χαρακτήρα, δεν δημιουργούν δηλαδή τις αναγκαίες προϋποθέσεις σε υλικές υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό για την μακρόπνοη αντιμετώπιση του χρόνιου προβλήματος των αναμονών για χειρουργικές επεμβάσεις στη χώρα μας. Ομοίως η θεσμοθέτηση των επί πληρωμή απογευματινών χειρουργείων στα νοσοκομεία του ΕΣΥ, σε μια χώρα με τη 2η υψηλότερη ιδιωτική δαπάνη υγείας και τις υψηλότερες αυτοαναφερόμενες λόγω κόστους ανικανοποίητες ανάγκες υγείας στην Ευρώπη, είναι ένα κοινωνικά άδικο μέτρο, το οποίο μετακυλίει επιπλέον χρηματοδοτικά υγειονομικά βάρη στα ήδη υπέρμετρα οικονομικά βεβαρημένα νοικοκυριά στην Ελλάδα. Συμπληρώνουν πως είναι προφανές ότι η κυβέρνηση αξιοποιεί τα «δωρεάν» απογευματινά χειρουργεία του ΤΑΑ προκειμένου, μεταξύ άλλων, να διαφημίσει και τελικά να εμπεδώσει τη λειτουργία των ιδιωτικών απογευματινών χειρουργείων στα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Προκύπτει δηλαδή ότι βασική επιδίωξη του Υπουργείου Υγείας είναι η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών του ΕΣΥ και όχι η ενδυνάμωση τους με προσωπικό και εξοπλισμό.
Τέλος, η έρευνα σημειώνει πως η επίλυση του προβλήματος των χειρουργικών αναμονών στη χώρα μας, προϋποθέτει την αποεμπορευματοποίηση του ΕΣΥ και την κατάργηση της μετακύλισης του κόστους των υπηρεσιών του στους πολίτες και τα νοικοκυριά, καθώς και την ανάταξη του ΕΣΥ, τον μακρόπνοο δηλαδή σχεδιασμό πολύπλευρης στήριξης του με όλους τους αναγκαίους χρηματοδοτικούς, υλικούς και ανθρώπινους πόρους.
