Η ασπιρίνη σε χαμηλή δόση έχει αναλυθεί για την πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου. Παραμένει ασαφής η ισορροπία κόστους-οφέλους μεταξύ της πιθανής μείωσης των ισχαιμικών επεισοδίων και του αυξημένου κινδύνου εγκεφαλικής αιμορραγίας ειδικά σε μεγαλύτερα άτομα.
Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών Θεοδώρα Ψαλτοπούλου (Καθηγήτρια Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής), Γιάννης Ντάνασης και Θάνος Δημόπουλος (Πρύτανης ΕΚΠΑ) συνοψίζουν τα αποτελέσματα της κλινικής μελέτης ASPREE που δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στην έγκριτη επιστημονική επιθεώρηση JAMA Network Open.
Πρόκειται για μια τυχαιοποιημένη, διπλά τυφλή κλινική μελέτη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο. Σκοπός της μελέτης ήταν να εξακριβωθεί ο κίνδυνος ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου και εγκεφαλικής αιμορραγίας σε υγιείς ηλικιωμένους 70 ετών και άνω που λαμβάνουν καθημερινά χαμηλή δόση ασπιρίνης.
Οι συμμετέχοντες ήταν μεγαλύτεροι ενήλικες χωρίς συμπτωματική καρδιαγγειακή νόσο. Η ένταξη στη μελέτη πραγματοποιήθηκε μεταξύ 2010 και 2014 και οι συμμετέχοντες παρακολουθήθηκαν για μια διάμεση περίοδο 4,7 ετών. Οι συμμετέχοντες λάμβαναν άπαξ ημερησίως 100mg ασπιρίνη ή εικονικό φάρμακο.
Μεταξύ 19.114 μεγαλύτερων ενηλίκων (10.782 γυναίκες [56,4%], διάμεση ηλικία 74 έτη), 9525 άτομα έλαβαν ασπιρίνη και 9589 άτομα έλαβαν εικονικό φάρμακο. Η ασπιρίνη δεν προκάλεσε στατιστικά σημαντική μείωση στην εμφάνιση ισχαιμικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Ωστόσο, παρατηρήθηκε μια στατιστικά σημαντική αύξηση στα περιστατικά εγκεφαλικής αιμορραγίας μεταξύ των ατόμων που έλαβαν ασπιρίνη (108 άτομα [1,1%]) σε σύγκριση με εκείνους που έλαβαν εικονικό φάρμακο (79 άτομα [0,8%]). Αυτό προέκυψε από αύξηση στο συνδυασμό υποσκληρίδιας, επισκληρίδιας και υπαραχνοειδούς αιμορραγίας με την ασπιρίνη σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο (59 άτομα [0,6%] έναντι 41 ατόμων [0,4%]). Αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο καταγράφηκε σε 49 άτομα (0,5%) που λάμβαναν ασπιρίνη σε σύγκριση με 37 άτομα (0,4%) που λάμβαναν εικονικό φάρμακο.
Συμπερασματικά, η συγκεκριμένη μελέτη ανέδειξε μια σημαντική αύξηση στην εμφάνιση ενδοκρανιακής αιμορραγίας με τη λήψη χαμηλής δόσης ασπιρίνης ημερησίως αλλά όχι σημαντική μείωση του ισχαιμικού αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου. Αυτά τα ευρήματα μπορεί να είναι σημαντικά ώστε να μην χρησιμοποιείται μικρή δόση ασπιρίνης σε μεγαλύτερα άτομα επιρρεπή στην ανάπτυξη εγκεφαλικής αιμορραγίας (όπως για παράδειγμα μετά από πτώση και τραυματισμό στο κεφάλι) ή και γενικά για την πρωτογενή πρόληψη αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.