Ποια λοιμώδης νόσος μπορεί να μας απασχολήσει σοβαρά το 2025

Ποια λοιμώδης νόσος μπορεί να μας απασχολήσει σοβαρά το 2025
Πέμπτη, 02/01/2025 - 13:17

Μετά από τον κορωνοϊό, οι επιστήμονες είναι σκεπτικοί για τον επόμενο ιό που θα μπορούσε να προκαλέσει νέα πανδημία.

Η αλήθεια είναι ότι μετά από τον έλεγχο του κορωνοϊού με τα εμβόλια που ανακαλύφθηκαν, οι ειδικοί ανησυχούν για τρεις λοιμώδεις νόσους. Πρόκειται για την ελονοσία, τον HIV και τη φυματίωση.

Πέρα από τα παραπάνω, ανησυχία προκαλούν ορισμένα παθογόνα, ειδικά εκείνα που έχουν γίνει ανθεκτικά στα φάρμακα που χρησιμοποιούνται συνήθως για τη θεραπεία τους, όπως τα αντιβιοτικά και τα αντιιικά.

Οι επιστήμονες βρίσκονται συνεχώς σε επαγρύπνηση για τη λοιμώδη νόσο που θα μπορούσε ενδεχομένως να προκαλέσει νέα πανδημία. Αν και αυτό θα μπορούσε να συμβεί με οποιαδήποτε μορφή ενός παθογόνου παράγοντα, ορισμένες ομάδες είναι πιο πιθανό από άλλες να προκαλέσουν γρήγορες εστίες, και σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται και οι ιοί της γρίπης.

Γιατί η γρίπη των πτηνών προκαλεί ανησυχία

Ένας ιός γρίπης προκαλεί μεγάλη ανησυχία αυτή τη στιγμή και βρίσκεται στα όρια πρόκλησης σοβαρού προβλήματος το 2025. Αυτός είναι ο υποτύπος γρίπης Α H5N1, γνωστός ως «γρίπη των πτηνών». Αυτός ο ιός είναι ευρέως διαδεδομένος τόσο σε άγρια όσο και σε οικόσιτα πτηνά, όπως τα πουλερικά. Πρόσφατα, έχει μολύνει και βοοειδή γαλακτοπαραγωγής σε αρκετές πολιτείες των ΗΠΑ, ενώ έχει βρεθεί σε άλογα στη Μογγολία.

Όταν τα κρούσματα γρίπης αρχίζουν να αυξάνονται σε ζώα όπως τα πουλιά, υπάρχει πάντα η ανησυχία ότι θα μπορούσε να μεταπηδήσει και στους ανθρώπους. Πράγματι, η γρίπη των πτηνών μπορεί να μολύνει τον άνθρωπο. Ήδη, φέτος 61 κρούσματα έχουν καταγραφεί στις ΗΠΑ. Τα περισσότερα αναφέρονται σε εργάτες αγροκτημάτων που ήρθαν σε επαφή με μολυσμένα ζώα. Αν λάβουμε υπόψιν μας ότι τα δύο προηγούμενα χρόνια καταγράφηκαν μόλις δύο κρούσματα στην Αμερική, πρόκειται για αρκετά μεγάλη αύξηση.

Σε συνδυασμό με το ποσοστό θνησιμότητας στον άνθρωπο που φαίνεται να αγγίζει το 30%, η αντιμετώπιση της γρίπης των πτηνών αποτελεί μία προτεραιότητα για τη δημόσια υγεία. Ευτυχώς, η γρίπη των πτηνών H5N1 δεν φαίνεται να μεταδίδεται από άτομο σε άτομο, γεγονός που μειώνει σημαντικά την πιθανότητα να προκαλέσει πανδημία στον άνθρωπο.

Οι ιοί της γρίπης πρέπει να προσκολληθούν σε μοριακές δομές που ονομάζονται σιαλικοί υποδοχείς στο εξωτερικό των κυττάρων για να μπουν μέσα και να αρχίσουν να αναπαράγονται. Οι ιοί της γρίπης που είναι ιδιαίτερα προσαρμοσμένοι στον άνθρωπο αναγνωρίζουν πολύ καλά αυτούς τους σιαλικούς υποδοχείς, καθιστώντας τους εύκολο να εισέλθουν στα κύτταρά μας, γεγονός που συμβάλλει στην εξάπλωσή τους μεταξύ των ανθρώπων.

Η γρίπη των πτηνών, από την άλλη πλευρά, είναι ιδιαίτερα προσαρμοσμένη στους σιαλικούς υποδοχείς των πτηνών και έχει κάποιες αναντιστοιχίες κατά την προσκόλληση στους ανθρώπους. Έτσι, στη σημερινή του μορφή, ο H5N1 δεν μπορεί εύκολα να εξαπλωθεί στους ανθρώπους.

Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι μια μόνο μετάλλαξη στο γονιδίωμα της γρίπης θα μπορούσε να κάνει τον H5N1 ικανό να εξαπλωθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο, κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει μια πανδημία. Εάν αυτό το στέλεχος της γρίπης των πτηνών αρχίσει να μεταδίδεται μεταξύ των ανθρώπων, οι κυβερνήσεις πρέπει να δράσουν γρήγορα για να ελέγξουν την εξάπλωση.

Κέντρα ελέγχου ασθενειών σε όλο τον κόσμο έχουν εκπονήσει σχέδια ετοιμότητας για ενδεχόμενη πανδημία προερχόμενη από τη γρίπη των πτηνών και άλλες ασθένειες που βρίσκονται στον ορίζοντα. Για παράδειγμα, το Ηνωμένο Βασίλειο αγόρασε 5 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου H5 που μπορεί να προστατεύσει από τη γρίπη των πτηνών, σε μία προσπάθεια να προετοιμαστεί για αυτόν τον κίνδυνο το 2025.

Τελευταία τροποποίηση στις 02/01/2025 - 13:28