Η ιατρική επιστήμη κέρδισε μερικές ακόμα «μάχες» το 2024, οι οποίες είναι άξιες αναφοράς. Ας δούμε τα 5 σημαντικά ιατρικά επιτεύγματα του 2024 όπως τα παρουσιάζει το Euronews.
Τα οφέλη των νέων φαρμάκων για τον διαβήτη (εκτός από την απώλεια βάρους)
Οι αγωνιστές του υποδοχέα GLP-1 που χορηγούνται για τον διαβήτη, συνδέονται πλέον με μια σειρά από πρόσθετα οφέλη. Πιο συγκεκριμένα, μία νέα έρευνα που κυκλοφόρησε φέτος διαπίστωσε ότι η σεμαγλουτίδη (Ozempic ή Wegovy) μείωσε τις πιθανότητες εγκεφαλικού και εμφράγματος σε ενήλικες με καρδιακές παθήσεις.
Αυτά τα φάρμακα έχουν επίσης συνδεθεί με μειωμένο κίνδυνο νεφρικής ανεπάρκειας. Επίσης, ένα άλλο φάρμακο της ίδιας κατηγορίας - το Tirzepatide - φάνηκε να μειώνει τη σοβαρότητα της υπνικής άπνοιας.
HIV: Η νέα ένεση δύο φορές το χρόνο λειτουργεί καλύτερα από το καθημερινό χάπι
Μία νέα έρευνα κυκλοφόρησε φέτος σχετικά με μια ένεση κατά του HIV, η οποία χορηγείται δύο φορές τον χρόνο, και είναι πιο αποτελεσματική από το καθημερινό χάπι που λαμβάνεται από το στόμα.
Ο HIV, ο οποίος ευθύνεται για το θάνατο περίπου 42 εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως, μπορεί σήμερα να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί ως μια χρόνια πάθηση. Ωστόσο, από τα σχεδόν 39,9 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως που ζουν με τον ιό, περισσότερα από 9 εκατομμύρια δεν έχουν πρόσβαση σε θεραπεία, σύμφωνα με το UNAIDS.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine τον Ιούλιο διαπίστωσε ότι καμία από τις γυναίκες που έκανε την ένεση δύο φορές το χρόνο δεν προσβλήθηκε από τον ιό HIV σε μια τυχαιοποιημένη δοκιμή. Επίσης, τα αποτελέσματα που ακολούθησαν τον Νοέμβριο διαπίστωσαν ότι η ένεση ήταν 96% αποτελεσματική στην πρόληψη των μολύνσεων από τον ιό HIV στους άνδρες.
Νέα εξέταση αίματος για τη νόσο του Αλτσχάιμερ
Μια σουηδική μελέτη που κυκλοφόρησε φέτος διαπίστωσε ότι μια νέα εξέταση αίματος είναι 90% ακριβής στην ανίχνευση της νόσου του Αλτσχάιμερ. Αυτό θα μπορούσε να καταστήσει τη διαδικασία διάγνωσης της πάθησης λιγότερο επίπονη, καθώς οι ασθενείς χρειάζονται επί του παρόντος δείγμα εγκεφαλονωτιαίου υγρού ή σάρωση PET.
Η νευροεκφυλιστική νόσος είναι η πιο κοινή μορφή άνοιας, η οποία επηρεάζει περίπου 7,8 εκατομμύρια ανθρώπους στην Ευρώπη. Επίσης, φέτος εγκρίθηκαν νέες θεραπείες για ορισμένους ασθενείς με Αλτσχάιμερ. Οι ευρωπαϊκές ρυθμιστικές αρχές έδωσαν το πράσινο φως για το φάρμακο Lecanemab για τη νόσο Αλτσχάιμερ, αν και αρχικά το είχαν απορρίψει. Το φάρμακο αποδείχθηκε σε μια δοκιμή ότι επιβραδύνει τη γνωστική έκπτωση που σχετίζεται με τη νόσο.
Τεχνητή νοημοσύνη και θεραπείες κατά του καρκίνου
Η Elizabeth Loder από το BMJ Group είπε στο Euronews Health ότι διεξάγονται πολλές έρευνες σχετικά με τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (AI) κατά του καρκίνου. Η ίδια τόνισε επίσης ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για «νέες θεραπείες κατά του καρκίνου», όπως οι αναστολείς σημείων ελέγχου, ένα είδος ανοσοθεραπείας.
«Βλέπουμε να έρχονται εξατομικευμένες θεραπείες, όχι απαραίτητα ικανές να θεραπεύσουν τους ασθενείς αλλά να επεκτείνουν το προσδόκιμο ζωής. Επομένως, θα έλεγα ότι είναι ένας τομέας αναδυόμενου ενδιαφέροντος», πρόσθεσε.
Το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (NHS) ξεκίνησε μια κλινική δοκιμή για εξατομικευμένα εμβόλια κατά του καρκίνου φέτος. Ο Δρ Eric Rubin, αρχισυντάκτης του New England Journal of Medicine, επεσήμανε σε ένα e-mail στο Euronews Health ότι μαζί με την έρευνα για τα φάρμακα για την απώλεια βάρους, η «επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στην ιατρική» ήταν ένας άλλος τομέας με πολλά άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά.
Ο Rubin εστίασε επίσης σε μελέτες που δημοσιεύθηκαν φέτος σχετικά με συγκεκριμένες θεραπείες για τον καρκίνο του μαστού και το λέμφωμα Hodgkin.
Συνεχείς επιπτώσεις από τον COVID και ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής
Οι συνεχιζόμενες επιπτώσεις του μακροχρόνιου COVID, για τον οποίο μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι μπορεί να παραμείνει για χρόνια σε νέους, καθώς και η έρευνα σχετικά με τη σχέση των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων με πολλά αρνητικά αποτελέσματα για την υγεία είναι επίσης σημαντικά θέματα, λένε οι ειδικοί.
Η κλιματική αλλαγή και ο αντίκτυπός της στην υγεία είναι επίσης βασικός τομέας ενδιαφέροντος για τους ερευνητές, με τις περισσότερες μελέτες να συνδέουν την ατμοσφαιρική ρύπανση με προβλήματα υγείας ή να εξετάζουν τις κλιματικές επιπτώσεις της βιομηχανίας υγειονομικής περίθαλψης, είπε η Loder.
Μια μεγάλη μελέτη στη Δανία που δημοσιεύτηκε στο BMJ φέτος, για παράδειγμα, διαπίστωσε ότι η ατμοσφαιρική ρύπανση συνδέεται με στειρότητα στους άνδρες, ενώ η ηχορύπανση συνδέεται με στειρότητα στις γυναίκες. Ο Rubin πρόσθεσε από την πλευρά του ότι «οι αναγνώστες του New England Journal of Medicine ενδιαφέρονταν ιδιαίτερα για την εξάπλωση της γρίπης των πτηνών (H5N1) αλλά και την έξαρση άλλων μολυσματικών ασθενειών σε όλο τον κόσμο».