Τα social media μπορεί να προσφέρουν ψυχαγωγία και πληροφόρηση αλλά δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι η υπερβολική χρήση ενδέχεται να έχει αρνητικές επιπτώσεις στους χρήστες.

Μια νέα μελέτη διαπίστωσε ότι η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να συμβάλει σε προβλήματα ψυχικής υγείας, ιδιαίτερα για τα άτομα με υπάρχουσες παθήσεις που επηρεάζουν την αίσθηση της πραγματικότητας.

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Simon Fraser εξέτασαν πολλαπλές μελέτες και βρήκαν μια σχέση μεταξύ της έντονης χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και διαταραχών όπως η σχιζοφρένεια, ο ναρκισσισμός, η σωματική δυσμορφία και οι διατροφικές διαταραχές.

Η μελέτη με τίτλο «I tweet, therefore I am», που δημοσιεύτηκε στο BMC Psychiatry, εξηγεί μια έννοια που ονομάζεται «Delusion Amplification by Social Media». Υποδηλώνει ότι οι πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, από τη φύση τους, μπορούν να ενθαρρύνουν διαστρεβλωμένη αυτοαντίληψη και αυταπάτες, ιδιαίτερα σε χρήστες που είναι ήδη ευάλωτοι.

Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επιτρέπουν στους ανθρώπους να «φτιάχνουν» την ταυτότητά τους, παρουσιάζοντας συχνά μια εξιδανικευμένη ή εντελώς ψευδή εκδοχή του εαυτού τους, σύμφωνα με τη μελέτη.

Σε αντίθεση με τις πρόσωπο με πρόσωπο αλληλεπιδράσεις, όπου οι άνθρωποι βλέπουν σχόλια σε πραγματικό χρόνο μέσω της γλώσσας του σώματος και του τόνου της φωνής, οι αλληλεπιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης φιλτράρονται σε μεγάλο βαθμό.

Αυτό σημαίνει ότι οι χρήστες μπορούν να δημιουργήσουν προσεκτικά την εικόνα που θέλουν και να διαμορφώσουν τα μηνύματά τους, ενισχύοντας μη ρεαλιστικές εικόνες για τον εαυτό τους. Για άτομα με διαταραχές όπως η σωματική δυσμορφία ή ο ναρκισσισμός, αυτή η ικανότητα ελέγχου του πώς φαίνονται μπορεί να είναι ιδιαίτερα επιβλαβής, σύμφωνα με τη μελέτη.

Διαπιστώθηκε ότι τα άτομα με αυτές τις παθήσεις μπορεί να στραφούν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για επιβεβαίωση, αλλά η συνεχής ενίσχυση των μη ρεαλιστικών προτύπων ομορφιάς και οι κοινωνικές συγκρίσεις μπορεί να επιδεινώσουν τα συμπτώματά τους.

Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι τα άτομα με ψυχωσικές διαταραχές, όπως η σχιζοφρένεια, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν αυταπάτες μέσω της χρήσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.

Ορισμένοι χρήστες ανέφεραν ότι παρακολουθούνται, ότι νιώθουν να τους καταδιώκουν στον κυβερνοχώρο ή ακόμη και να υπόκεινται σε έλεγχο από διαδικτυακές δυνάμεις. Οι αλγόριθμοι που εξατομικεύουν το περιεχόμενο βάσει προηγούμενης δραστηριότητας μπορεί να τους κάνουν να νιώθουν ότι το διαδίκτυο «διαβάζει» το μυαλό ενός ατόμου, κάτι που μπορεί να ενισχύσει την παράνοια ή τις αυταπάτες.

Η μελέτη υπογραμμίζει ότι πολλά άτομα που παλεύουν με αυτές τις καταστάσεις στρέφονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λόγω της κοινωνικής απομόνωσης. Αντί να δημιουργούν σχέσεις στον πραγματικό κόσμο, μπορούν να χρησιμοποιούν διαδικτυακές αλληλεπιδράσεις για να αντικαταστήσουν τις διαπροσωπικές συνδέσεις. Ωστόσο, αυτοί οι ψηφιακοί χώροι διευκολύνουν την επικράτηση ψευδαισθήσεων.