Είναι σύνηθες να πιστεύουμε ότι ορισμένα τρόφιμα, όπως η σοκολάτα, τα ώριμα τυριά ή το αλκοόλ, επιδεινώνουν τους πονοκεφάλους.
Ωστόσο, οι επιστημονικές μελέτες γύρω από αυτό το ζήτημα δεν είναι πάντα επαρκείς και τα συμπεράσματα που προκύπτουν δεν είναι τόσο σαφή όσο τα αντίστοιχα για τα φάρμακα.
Παρ' όλα αυτά, η διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο όχι μόνο στις κεφαλαλγίες και τις ημικρανίες, αλλά και στη συνολική υγεία. Τα τρόφιμα που καταναλώνουμε επηρεάζουν το νευρικό μας σύστημα μέσω διαφόρων μηχανισμών, όπως η ρύθμιση νευροπεπτιδίων και νευροϋποδοχέων, η επίδραση στο μεταβολισμό της γλυκόζης στον εγκέφαλο, η πρόκληση νευροφλεγμονής ή αγγειοδιαστολής.
Σημαντικές διατροφικές συνήθειες
Υπάρχει ισχυρή ένδειξη ότι μια υγιεινή διατροφή, η οποία βασίζεται σε μισό πιάτο λαχανικά και φρούτα, ένα τέταρτο πιάτο πρωτεΐνες και ένα τέταρτο υδατάνθρακες ολικής αλέσεως, είναι ευεργετική. Επίσης, καλό είναι να αποφεύγονται τα ζαχαρούχα ποτά και να περιορίζονται τα γαλακτοκομικά προϊόντα σε μία ή δύο μερίδες την ημέρα. Μελέτες έχουν δείξει ότι η μείωση της κατανάλωσης επεξεργασμένων και κόκκινων κρεάτων συνδέεται με λιγότερους πονοκεφάλους.
Η μεσογειακή διατροφή και η προσέγγιση DASH (μια δίαιτα για τη διαχείριση της υπέρτασης) έχουν δείξει επίσης θετικά αποτελέσματα. Αυτές οι διατροφές περιλαμβάνουν αυξημένη κατανάλωση πρωτεϊνών και φυτικών ινών, ενώ μειώνουν την πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και αλατιού. Συγκριτικές μελέτες έχουν δείξει ότι η DASH μπορεί να είναι ακόμη πιο αποτελεσματική στη μείωση της συχνότητας και της έντασης των πονοκεφάλων.
Παράγοντες που επηρεάζουν την κεφαλαλγία
Τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, όπως τα προϊόντα ολικής αλέσεως, τα όσπρια και τα λαχανικά με χαμηλό άμυλο, βοηθούν στη σταθεροποίηση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, αποφεύγοντας αιχμές που θα μπορούσαν να πυροδοτήσουν ημικρανίες. Επίσης, η αποφυγή της νηστείας είναι σημαντική, καθώς η συχνή κατανάλωση μικρών γευμάτων κατά τη διάρκεια της ημέρας σχετίζεται με λιγότερους πονοκεφάλους.
Η παχυσαρκία συνδέεται άμεσα με την επιδείνωση της ημικρανίας. Η απώλεια βάρους σε υπέρβαρα άτομα έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τη διάρκεια, τη συχνότητα και την ένταση των ημικρανιών. Οι ωφέλιμες λιπαρές ουσίες, όπως τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα (π.χ., ψάρια, αβοκάντο, ξηροί καρποί) και τα ωμέγα-6 (π.χ., αυγά, κοτόπουλο, σόγια), είναι καλές πηγές που πρέπει να περιλαμβάνονται στη διατροφή.
Τρόφιμα που μπορεί να πυροδοτήσουν ημικρανίες
Ορισμένα τρόφιμα, ανάλογα με την ποσότητα και τη συχνότητα κατανάλωσης, μπορεί να αποτελέσουν ενεργοποιητές της ημικρανίας. Παραδείγματα είναι οι τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε γλουταμινικό μονονάτριο ή ασπαρτάμη, όπως τα εσπεριδοειδή, τα γαλακτοκομικά, η σοκολάτα, ο καφές και το αλκοόλ.
Η καφεΐνη έχει μια περίπλοκη σχέση με τις ημικρανίες, καθώς σε κάποιους λειτουργεί ως θεραπευτικό μέσο για την αντιμετώπιση κρίσεων, ενώ σε άλλους μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα. Η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης σχετίζεται συχνά με χρόνιες ημικρανίες, και γι’ αυτό προτείνεται η μετριοπαθής χρήση της.
Προσαρμογή της διατροφής
Παρόλο που ορισμένα τρόφιμα μπορεί να πυροδοτήσουν κεφαλαλγίες σε μερικούς ανθρώπους, αυτό δεν ισχύει για όλους. Η διατροφή θα πρέπει να προσαρμόζεται ατομικά, με τη βοήθεια ειδικών, ώστε να είναι ισορροπημένη και να αποφεύγονται γενικεύσεις. Επιπλέον, η καλή ενυδάτωση, η επαρκής ξεκούραση, η σωματική άσκηση και η διαχείριση του στρες είναι απαραίτητα για τη συνολική υγεία και τη μείωση των πονοκεφάλων.