Η υπερβολική ζέστη δεν προκαλεί απλώς έντονη εφίδρωση και κόπωση στον οργανισμό, αλλά επίσης επιταχύνει τη γήρανση, σύμφωνα με τα νέα ευρήματα των επιστημόνων.
Στο πλαίσιο της νέας έρευνας αμερικανών επιστημόνων διαπιστώθηκε ότι όσο περισσότερες ημέρες έντονης ζέστης βίωνε ένας συμμετέχων, τόσο πιο γρήγορα γερνούσε. Οι μεγαλύτερες περίοδοι υπερβολικής ζέστης επιτάχυναν τη γήρανση σε άτομα μεγαλύτερης ηλικίας κατά περισσότερο από δύο χρόνια.
Καθώς το κλίμα στον πλανήτη γίνεται όλο και πιο θερμό, οι άνθρωποι θα εκτίθενται σε όλο και περισσότερη θερμότητα, και το σώμα μας θα ανταποκρίνεται σε αυτές τις πιέσεις γερνώντας πιο γρήγορα. Αυτά τα ευρήματα αφορούν ιδιαίτερα την Αυστραλία, όπου οι καύσωνες αναμένεται να γίνουν πιο συχνοί και έντονοι τα επόμενα χρόνια.
Πώς ακριβώς μας γερνάει η ζέστη;
Η γήρανση είναι μία φυσική διαδικασία. Όμως ο ρυθμός γήρανσης διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Για παράδειγμα, εάν δεν κοιμόμαστε αρκετά για μεγάλο χρονικό διάστημα, θα γεράσουμε πιο γρήγορα.
Η ζέστη μπορεί να μας δημιουργήσει προβλήματα υγείας οδηγώντας πολλές φορές ακόμα και στο θάνατο. Η παρατεταμένη θερμότητα πιέζει το σώμα μας και το καθιστά λιγότερο αποτελεσματικό στο να κάνει τις απαιτούμενες εργασίες για να παραμείνει ζωντανό. Αυτό εννοούν οι επιστήμονες όταν λένε ότι η ζέστη επιταχύνει τη βιολογική γήρανση. Αυτή η επιδείνωση είναι πιθανό να προηγηθεί της μεταγενέστερης ανάπτυξης ασθενειών ή αναπηριών.
Πώς εξηγείται όμως αυτό σε γενετικό επίπεδο; Μπορεί να νομίζετε ότι τα γονίδιά σας δεν αλλάζουν κατά τη διάρκεια της ζωής σας, και αυτό ισχύει κατά βάση (εκτός από τυχαίες μεταλλάξεις). Αλλά αυτό που αλλάζει είναι ο τρόπος με τον οποίο εκφράζονται τα γονίδιά σας. Δηλαδή, ενώ το DNA σας παραμένει ίδιο, τα κύτταρά σας μπορούν να απενεργοποιήσουν ή να ενεργοποιήσουν μερικά από τα χιλιάδες γονίδιά του ως απόκριση στο στρες.
Ανά πάσα στιγμή, μόνο ένα κλάσμα των γονιδίων σε οποιοδήποτε κύτταρο είναι ενεργοποιημένο - που σημαίνει ότι είναι απασχολημένα με την παραγωγή πρωτεϊνών. Αυτό είναι γνωστό ως επιγενετική. Η πιο κοινή και καλύτερα κατανοητή οδός ονομάζεται μεθυλίωση DNA (DNAm). Η μεθυλίωση σε αυτή την περίπτωση αναφέρεται σε μια χημική ουσία που μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα κύτταρά μας για να εμποδίσουν μια αλληλουχία DNA να ενεργοποιήσει και να παράγει πρωτεΐνες με διάφορες λειτουργίες.
Οι κυτταρικές αλλαγές στο DNAm μπορούν να οδηγήσουν στην παραγωγή περισσότερων ή λιγότερων πρωτεϊνών, οι οποίες με τη σειρά τους μπορούν να ρέουν για να επηρεάσουν τις φυσιολογικές λειτουργίες και την κατάσταση της υγείας μας. Αυτό μπορεί να είναι κακό ή καλό.
Το θερμικό στρες μπορεί να αλλάξει το μοτίβο με το οποίο τα γονίδια απενεργοποιούνται ή ενεργοποιούνται, γεγονός που με τη σειρά του μπορεί να επηρεάσει το ρυθμό γήρανσής μας. Το σοβαρό θερμικό στρες παραμένει στη μνήμη των κυττάρων, με αποτέλεσμα να αλλάζουν τα πρότυπα DNAm τους με την πάροδο του χρόνου.
Σε εργαστηριακές δοκιμές, το αποτέλεσμα είναι έντονο σε ψάρια, κοτόπουλα, ινδικά χοιρίδια και ποντίκια. Μέχρι σήμερα, πολλές έρευνες για το πώς η θερμότητα επηρεάζει την επιγενετική έχουν επικεντρωθεί σε ζώα και φυτά. Εδώ, τα στοιχεία είναι ξεκάθαρα – ακόμη και ένα μόνο επεισόδιο ακραίας ζέστης έχει αποδειχθεί ότι έχει μακροχρόνια επίδραση στα ποντίκια. Αλλά μόνο λίγες και μικρής έκτασης μελέτες έχουν γίνει με τη συμμετοχή ανθρώπων. Αυτό είναι ένα κενό, το οποίο αυτή η έρευνα φιλοδοξεί να καλύψει.
